________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સુરમણિ, ઘુમણિ, ચિન્તામણુિં, પારસમણિ ઇત્યાદિ
છે અને સાનાના ચેાગથી–સંબંધથી કાચ મણિ બને છે.
સામસુન્દરસૂરિના શિષ્ય જિનકીર્તિ સૂરિએ દાનપકુંપ્ર( પલ્લવ ૪, àા, ૧૧ ) માં ‘સ્પર્શોરમન્ ’ અર્થાત્ પશ પાષાણુના ઉલ્લેખ કર્યાં છે, પ્રસ્તુત પરંક્તિઓ નીચે મુજબ છે: “ ચાં પરાવરણાત્ તાત ! રાતક્કુમ્મીમવેચઃ । तेषां स्पर्शाश्मिनां खानेर्मुदेषा पार्श्ववर्तिनी ॥ "१ કનકણિ-ન્યાયાચાય યશેાવિજયશુ. કૃત ઋષભજિન સ્તવનની નિમ્નલિખિત પંક્તિમાં કનકમચ્છુના ઉલ્લેખ છે:
॥
૧. આના પછીના પદ્યમાં ‘તેજમ( ન ) તૂર્િકા’ના ઉલ્લેખ છે કે જેને આ સ્પર્શ પાષાણુની ખાણુની પાસે રહેલી મટાડી તરીકે અહીં આળખાવાઇ છે.
66
કવણુ નર કનકણિ છેડી તૃણુ સંગ્રહે ” આ ‘કનકણુિ ’ તે જ ‘ પારસમણિ ’ છે એમ જણાય છે. જો કે આ કલ્પનાને સમર્થિત કરનાર આધાર જાણવા ખાકી રહે છે.
કહાની—નૃસિંહુ શર્માએ ચમત્કારિક દષ્ટાંતમાલાનું સકલન કર્યુ છે. ‘ નવરાત્રિ મહે।ત્સવ ' એવા અપર નામવાલી આ કૃતિની ત્રોજી આવૃત્તિમાં રૃ. ૧૮૦–૧૮૧ માં ‘લાહની ડબ્બીમાં પારસ એ નામની એક વાર્તા છે. એ વાર્તાની પ્રાચીનતા વિષે તપાસ કરવી બાકી રહે છે.
.
આ પ્રમાણે સાધન અને સમય અનુસાર કેટલાક અલૌકિક મણિએ વિષે દિશાસૂચનરૂપે આ લઘુ લેખ લખી હું વિરમું છું અને સાથે સાથે આ મણિને અંગે અધિકતયા પ્રાચીન ઉલ્લેખાદિ સૂચવવા વિશેષજ્ઞાને વિનવુ છું.
URURURUKUR TERRRRRRRRRRRR RRRRRRRRRRROR R શ્રી વીર જિન ગીત.
( રાગ-ખમાય. તાલ-કેરવા; કુંતલય. ) નાચુંગી મૈં તા નાચુંગી,
મેં તે જિનપ્રભુ આગે નાચુંગી, ગાઉંગી મૈં તા ગાઉંગી, મૈં તે જિનપ્રભુકે ગુણુ ગાઉંગી. આંતરશ ત્રિશલાનંદન નાથ નિરજન, ઉન સંગ લાગી લગનવા હાં. ભવસાગરમેં ડૂબ રહી હૈ, નૈયા પાર લગાઢા હાં. ભકતા કે પ્રભુ એક શરણુ હા, ચરણમેં શિશ ઝુકાવુ હાં.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૪૧
! * તારા
!! મેં તેા !!
For Private And Personal Use Only
॥ મેં તા॰ !
!! મેં તા
"
મૈં તે॰ !! —શા, હિંમતલાલ ગુલાબચંદ,
( ખાલાપુર ).
TURRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
PLEAS