________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રીમાન યશોવિજયજી
૧૦૩
શ્રીમાન કુંદકુંદાચાર્યજી અંગે મહર્ષિ અર્થ થાય છે. અર્થાત સ્ત્રી-પુત્રાદિ જેમ ધનિક શબ્દને પ્રગ કર્યો છે. રૂઢિચુસ્ત મતાગ્રહીઓ લેકેને સંસાર છે તેમ અધ્યાત્મ વિનાનું તો આ શબ્દોથી “અબ્રહ્મણ્ય! અબ્રહ્મણ્ય!” શાસ્ત્ર વિદ્વાનેને સંસાર છે. અન્ય શાસ્ત્ર પોકારી ઊઠે. પણ આ નીડર ગુણગ્રાહી મહા- જાણનાર તો ક્લેશ જ જાણે છે, ને રસ તો ત્માએ તેને બેધડક પ્રયોગ કરી, તે પ્રયોગ અધ્યાત્મશાસ્ત્રવેત્તા જ અનુભવે છે. ચંદનને કેમ કર્યો, તેનું પોતે જ સમર્થન કર્યું છે કે- ભાર ગધેડો ઉપાડે છે, પણ ભેગ તે કઈ “ર ચૈતન્ જાથા/ર્વિવાન મર્થિત્યા- ભાગ્યશાળી જ પામે છે, માટે અધ્યાત્મને મિથા જ નિવઘમિતિ મૂર્વાધા રાનીદ્યા અભ્યાસ કરો! અભ્યાસ કરે ! सत्यार्थकथनगुणेन व्यासादीनामपि हरिभद्रा- . જાપૈતામિદાનાવિતિ દgવા” અર્થાત્ આ
“धनिनां पुत्रदारादि यथा संसारवृद्धये । ગાથાના કર્તાના દિગબરપણાને લીધે મહર્ષિ. તથા પાંડિત્યાણાનાં શાસ્ત્રથારમતિના પણાનું નામ નિર્દોષ નથી એમ મૂઢ બુદ્ધિથી વેર
થી ઘેરાજરાહ્મવિશ સમારમરાવિદ્ ! શંકવા યોગ્ય નથી; કારણ કે સત્ય અર્થ કથ- મીશ્નોજમાનોત વદતિ ઘi at:” નના ગુણવડે કરીને વ્યાસાદિને પણ શ્રી જેના પરનો મોહનો અધિકાર ચાલ્યા ગયે હરિભદ્રાચાર્યજીએ તથા પ્રકારે અભિધાન દીધું છે, એવાઓની આત્માને અધિકૃત કરી જે શુદ્ધ છે, એમ જાણવું.” આ એક જ પ્રસંગ ઉપરથી ક્રિયા પ્રવર્તે છે, તેને જિનેશ્વરે અધ્યાત્મ કહ્યું તેમની કેટલી બધી હદયવિશાળતા ને કેવી છે. નિજ સ્વરૂપને જે ક્રિયા સાધે છે તે નીડરતા છે તે પ્રતીત થાય છે.
અધ્યાત્મ છે. આવી અધ્યાત્મ ક્રિયા વિનાનીઆ મહાત્માના અધ્યાત્માદિ સંબંધી આત્મ પરિણતિ વિનાની જે ક્રિયા-બાહ્ય ક્રિયાવચને કેલ્કીર્ણ – કશાળી રૂપીઆ જેવા છે. કાયકલેશ માત્ર ક્રિયા છે, તે તે શરીરના ચલણ સીક્કા છે. તે એટલા બધા પ્રમાણભૂત મેલ જેવી છે. આત્મા અજ્ઞાનીઓ ક્રોડો વર્ષ ગણાય છે. તેના વક્તવ્યો સંક્ષેપમાં આ પર્વત ઉપવાસાદિ તપ કરતા જે કર્મ ક્ષય સાર છે –
નથી કરી શક્તા, તે આત્મજ્ઞાની એક ક્ષણ
માત્રમાં ક્ષય કરી નાંખે છે માટે આત્મજ્ઞાનમાં “ગામ વૃત્તાવતિના:, યત્ન કરો ! આત્મજ્ઞાનમાં યત્ન કરે ! આત્માपरप्रवृत्तौ बधिरांधमूकः ।"
ને જાણ્યો તે બધુંય જાણ્યું, તે ન જાણ્યો તો. આત્મપ્રવૃત્તિમાં અતિ જાગરૂક થવું અને બધું ય જાણ્યું ન જાણ્યું છે એમ નિશ્ચય જાણો પરપ્રવૃત્તિમાં હેરા, આંધળા અને મંગા થવું. માટે આત્મજ્ઞાન પામી શુદ્ધ આત્માનું ધ્યાન
ધરે! ધ્યાન ધરે ! ને આત્માનુભવ સુખને અહો મુમુક્ષુઓ ! ભગવાન જિનેશ્વરનો અનુભવ કરે !! માર્ગ અધ્યાત્મ પરિણતિમય છે, તેને બાહ્ય , દષ્ટિથી ન અવલોક, પણ અંતરાત્મ દષ્ટિથી
જમોદાધિકાજામામાનવિય રા . અવલોકે. પુત્ર, સ્ત્રી આદિ જેમ ધનિકોને પ્રવર્તત થા ગુદા તવધ્યામં ગુના સંસાર વૃદ્ધિ અર્થ થાય છે તેમ પાંડિત્યના અધ્યાતમ વિણ જે ક્રિયા, તે તનુમલ તેલે; અભિમાનીઓને અધ્યાત્મવર્જિત શાસ્ત્ર સંસાર મમકારાદિક એગથી, એમ જ્ઞાની બોલે. )
For Private And Personal Use Only