________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
આત્મચિંતન IF UR FRYIR લેખક:-મુનિશ્રી હેમેન્દ્રસાગરજી મહારાજ મંદાક્રાન્તા.
પ્રાણી પામે ભવવન વિષે જી ંદગી સ્વલ્પ કાળ, તેમાં આવે સુખદ ઘડીયેા જાજવી સોખ્ય ભાળ; વારે વારે મનુજ મનને ઘેરતી દુ:ખ જાળ, એળધાતી વિધિનિયમની ના કદા વજ્ર પાળ. યે આજે પ્રમુદિત બની ચિત્તવૃત્તિ અમાપ, ભેદે તેના કંઇ ન સમજુ મેદ ચિત્તે સુદ્ધાય; આજે મારી ઝણઝણી ઉડી કેમ આત્મા સિતાર, આજે શાના અનુભવી રહ્યો રામ હશે અપાર, મારે હૈયે અનુપમ અટ્ઠા ! વાગતી પ્રેમવીણા, સૂરા તેના પ્રણવ જપતા ગાજતા છેક ઝીણા; સ્વાત્મા થાતા વર મરણમાં ઐકય સધાન શાળી, હું, તું, ના એ વિસરી જગના ભેદ સૌભાગ્યશાળી. દેહાધ્યાસે મનુજ મનડું માહતુ. વ્ય' શાને ? આમાનંદે નિજસ્વરૂપને દેખવુ દિવ્ય ભાગે; આજે નાચે પ્રકૃતિ પરની સર્વ સભાવના, લેતી જાણે વિભુવરતણાં સ્નેહ ઓવારણમે. મારા આત્મા જગત સુખને પ્રીછતા ના કદીએ, ના, ના, આત્મા ક્ષણિક સુખને વાંછતા રે! કદીએ; પ્રજ્ઞા નાવે દ્રઢ વળગીને પાર જાવું સદાએ, સ'સારાબ્ધિ ગુરૂવર તણી પ્રેરણાથી તરાયે.
માલિની.
સલ જગત માયા બ્રાની પુણ્યવાન, જીવન મનુજ પામ્યા તેહમાં ભાગ્યવાન; ક્ષણિક સુખદ લાગે સ્નેહ સ ́સારીએાના, શિવ સુખ મળવાનું બ્રહ્મ સંભાવનામાં. મિશ્ર. હેમેન્દ્ર આત્મા શિવ થા પામે, દુ:ખા તણા અગ્નિ સદાય સંસારનાં ઐહિક
શામે;
ત્યાગે,
ભાષ જ્યાત
આત્મા તણી ઉત્તમ
જાગે.
|| ક્રિપાત્સવી પર્વની ભાવના સ ||||||||||[] લેખકઃ—મુનિરાજશ્રી લક્ષ્મીસાગરજી મહારાજ
૧
૩
શ્રમણ ભગવાન મહાવીર પ્રભુએ કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી જગતના ભવ્ય આત્માઓને ધર્મનું સત્ય સ્વરૂપ સમજાવી. ધમ માગે યેાજ્યા. સર્વત્ર અહિંસા ધ્વજ ફરકવા માંડ્યો. ઉંચ નીચના ક્ષુદ્ર ભેદે દૂર થઈ સવ આત્માએ એક બીજાને આત્મ સ્વરૂપે જોવા લાગ્યા. ધન, સત્તાને મદ એસરવા લાગ્યા, સાચી આતા સત્ર પ્રસરી, .આ દેશ સવ' રીતે સુખી સુખી હતો. હિંસા આદી દુષ્કર્મોને દૂર કરવામાં અને અહિંસા આદી સત્કર્મીને જીવનમાં સ્થાપવા પ્રજા પોતાનું કતવ્ય સમજતી. અનાર્યાં પણ આવા વાતાવરણમાં આવીને આય' બનતા. આકુમાર જેવા સંત દશાને પ્રાપ્ત કરી કૃત કૃત્ય બન્યા. આ સર્વેમાં ભગવાન મહાવીરસ્વામીના તપ, ત્યાગ અને સદ્ભાધ કારણરૂપ છે. ભગવાન છેવટ સુધી જ્ઞાન દાન આપી સર્વ જીવે ઉપર ઉપકાર કરે છે. તત્ત્વજ્ઞાનના પિપાસુ માટે જ્ઞાન પરબ માંડી સર્વ જીવેશને ઉપ કારક બન્યા. છેવટમાં અપાપા નગરીમાં હસ્તિપાળ રાજાની સભામાં ચાતુર્માસ વિરાજ્યા હતા. કાર્તિક વદી તેરશથી અખંડ દેશના શરૂ કરી જેમાં પુણ્ય અને પાપના સ્વરૂપ વર્ણાત્મક પચાસ પચાસ અય્યને પ્રકાસ્યા. તે સમયે અઢારગણુ રાજાએ ( પ્રજાસત્તાક પદ્ધતીને અનુસરતા અધિકારીએ ) આવી જ્ઞાન લાભ મેળવતા હતા. તે સમયે નજીકના ગામડામાં દેવશર્મા બ્રાહ્મણને પ્રતિધવા ગૌતમસ્વામીને મેકલ્યા. છેવટે ઉત્તરાધ્યયનના છત્રીશ અધ્યયના, આત્મિક જીવન પ્રાપ્તિના સરસ ઉપાયરૂપ અષ્યયુનાના પ્રકાશ કરી પ્રધાન અધ્યયને વિચારતાં સ્થળ દેહના, ત્યાગ કરી કાર્તિક વદી અમાસની છેલ્લી રાત્રીએ પરમ નિર્વાણને પામ્યા, સિદ્ધ સ્વરૂપ બન્યા, તે સમયે સર્વોત્ર અંધકાર પ્રસર્યા. તેવા સમયે ગણુ રાજાઓએ ભાવાઘોત મેળવવા દીપકા પ્રકટાવ્યા. હ દેવાએ રત્ન દીપકા દ્વારા પ્રકાશ ફેલાવ્યા. આત્મામાં અનંત ઋદ્ધિરૂપ રત્નત્રયી રહેલી છે, વિકાસ કરતાં
૪
૫
૨
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only