________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સાચી ઓળખાણ
લે – આચાર્યશ્રી કસ્તુરસુરિજી. માનવી જ્યાં સુધી અણજાણું હોય છે અનેક પ્રકારના સ્વાર્થને લક્ષમાં રાખીને ત્યાં સુધી તેને ઓળખાણની જરૂરત રહે છે, માણસો એક બીજાની સાથે ઓળખાણ કરવાને ઓળખાણ સિવાય સંસારનો વ્યવહાર ચાલી હંમેશા આતુર રહે છે કારણ કે તેઓ ઓળશક્તો નથી. જીવ માનવ દેહ અવતર્યા પછી ખાણને એક પ્રકારની ખાણ માને છે. ધન, તરત જ સંકુચિત સંસ્કારની અવસ્થામાં પણ રૂપ, બળ અને સત્તાથી સમૃદ્ધ માણસની દશ્ય જગતને ઓળખવા મથે છે પણ અવિક ઓળખાણ ઘણું જ મહત્વનો ગણાય છે, છતાં સિત બુદ્ધિને લઈને ઓળખી શકતો નથી. તે ધનવાનની ઓળખાણને પ્રધાનતા આપવામાં
જ્યારે વરકનો થાય છે ત્યારે માતાપિતા આવે છે. ત્યાગી હોય કે ભગી હોય, બધાયને આદિ સ્વજન વર્મ સચેતન તથા અચેતન બીજી ઓળખાણું ન હોય તે ચાલે પણ ધનવસ્તુની ઓળખાણ કરાવે છે. વસ્તુ દેખાડી વાનની ઓળખાણ વગર તો જીવન નિરસ ગણે તેનું નામ વારંવાર સંભળાવે છે એટલે બાળક છે, કારણ કે વૈષયિક કામનાઓ ધનવાન વગર તે નામવાળી વસ્તુને ઓળખતું થાય છે. પછી સફળ થતી નથી, માટે ધન વગરનાને ધનવાનની કેઈપણ વખતે તે નામ સાંભળવા માત્રથી તે ખુશામત કરીને પણ તેની ઓળખાણ કરવી વસ્તુને ઓળખી શકે છે, અથવા તે તે વસ્તુ પડે છે અને અનેક પ્રકારની તાબેદારી ઉઠાવીને જુએ છે કે તરત જ તેનું નામ ઉચ્ચારણ કરી તેને ટકાવી રાખવી પડે છે. ધનસમૃદ્ધ માણસો તે જાણપણું બતાવે છે. જેમ જેમ વય વધતી ધનવાનની ઓળખાણુની ઓછી પરવા રાખે છે, જાય છે તેમ તેમ બુદ્ધિ તથા સંસ્કારને વિકાસ કારણ કે તેમની પાસે ધન હોવાથી ધાર્યા થતો જાય છે અને અનેક માણસોના સહવાસમાં પ્રમાણે કામના સફળ કરી શકે છે. વાસનાપૂર્ણ આવવાથી તેમજ અનેક સ્થળોમાં ફરવાથી ધનહીન ભેગી હોય છે તેમ કહેવાતા ત્યાગી પોતાની બુદ્ધિના પ્રમાણમાં પિતાની મેળે પણ હોય છે. ત્યાગીમાં પણ કળાવાન વડતઅથવા તે માણસ દ્વારા અનેક વસ્તુઓને વાળા ત્યાગી કાવાદાવાની કુશળતાથી જાડી ઓળખતે થાય છે. પોતાના જીવનવ્યવસાયના બુદ્ધિના ધનવાનને વશ કરીને ?
તવાતને વશ કરીને તેમના ધન ક્ષેત્રના સંબંધમાં આવતી તથા વપરાતી વસ્તુ તથા વૈષયિક વસ્તુઓથી વાસના પિષીને પિતાને એને સારી રીતે ઓળખી શકે છે. અર્થાત્ કૃતકૃત્ય માને છે, ત્યારે આવડત વગરના ખુશાપોતાના ધંધાના અંગે સહવાસમાં આવતા મત કરીને પણ ધનવાનની ઓળખાણથી માણસને, કરવામાં આવતી પ્રવૃત્તિઓને અને પિતાની ઈચ્છા પૂર્ણ કરે છે. ધનહીન ભેગી વ્યાપારને લગતી વસ્તુઓને સારી રીતે ઓળખે પણ ખુશામતથી અથવા તે કઈ પણ પ્રકારની છે. જીવનમાં નિરુપયેગી અને સ્વપનમાં પણ કળાથી ધનવાનની ઓળખાણ દ્વારા જીવનન મળનારી વસ્તુઓને પણ તે વસ્તુઓના જાણુ નિર્વાહના સાધને મેળવે છે તેમજ વૈષયિક દ્વારા ઓળખે છે અને હું પણ અમુક વસ્તુઓને ઈચ્છાઓ પૂર્ણ કરે છે. ધનવાનની ઓળખાણની જાણું છું એવું મિથ્યાભિમાન ધારણ કરે છે. જેમ રૂપ, બળ તથા સત્તા સમૃદ્ધની ઓળ
For Private And Personal Use Only