________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૧૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
રહ્યો હોય એટલે મારે પણ નહીં. મહાસમર્થ છે અને ઠંડું પડી જાય છે ત્યારે શ્વાસોશ્વાસ વિકાસી પુરુષોને પણ મૃત્યુએ છોડ્યા નથી તે ઉત્પન્ન થવાથી દેહરૂપ મીલ બંધ પડી જાય પછી આપણું શું ગજું? મૃત્યુ બધાયને માટે છે અને તેને અધિષ્ઠાતા આત્મા મુંઝાઈને દેહ સરખું જ છે આ ઉપદેશ પણ મરનારની છોડી ચાલ્યા જાય છે. મૂંઝવણ દૂર કરી શકે નહીં, કારણ કે મહા આત્માની સાથે અનાદિ કાળથી ઓતપ્રોત પુરુષોએ તો પિતાને આત્મિક બળથી મૃત્યુને થઈને રહેલા કારણ (કામણ) શરીરમાંથી કાર્ય પરાજય કરેલો હોય છે અને પિતાના સભ્ય- ( દારિકાદિ ) શરીર ઉત્પન્ન થાય છે. કાર્યો જ્ઞાનથી દેહ તથા આત્માની ભિન્નતા સાચી રીતે શરીરનાં મૂળ કારણ શરીરમાં વળગેલાં હોય જાણીને આત્મવિકાસ કરેલ હોવાથી મૃત્યુ પછી છે તે મળમાં થઈને ચૈતન્ય-જ્ઞાનનો પ્રવાહ સ્વર્ગ કે મેક્ષ સુખના ભેગી હોય છે એટલે દેહમાં વહ્યા કરે છે. ત્યાં સાધનાની ભિન્નતાને તેમને દુઃખ કે મૂંઝવણ જેવું કશું જે હતું લઈને એક જ પ્રકારે વહેતો જ્ઞાન પ્રવાહ નથી પણ મૃત્યુનું નામ સાંભળતાં જ ભયભીત અનેક પ્રકારના કાર્ય તરફ વળતો જણાય છે. થનાર વિષયાભિનંદી-દેહાધ્યાસી જીવની દશા જેમ એક જ પ્રકારને વિજળીનો પ્રવાહ સાધનમહાપુરુષોથી તદ્દન વિપરીત હોવાથી મહા- ભેદને લઈને પ્રકાશ, પવન, રસેઈ આદિ અનેક પુરુષની દશાને ઉપદેશ પામર જીવના મૃત્યુના પ્રકારનાં કાર્ય કરે છે તેમ દેહમાં વહેતા જ્ઞાનને મૂંઝવણ દૂર કરી શકતો નથી. એટલા માટે જ પ્રવાહ પણ ઇદ્રિયરૂપ સાધનોની ભિન્નતાને મરનારને આમ કહીને પણ શાંત્વન આપી શકાય લઈને સાંભળવાનું, જેવાનું, સુંઘવાનું, ચાખનહીં કે-વહેલું મોડું પણ એક દિવસ તે મર- વાનું અને સ્પર્શનું એમ પાંચ પ્રકારના જ્ઞાનથી વાનું છે જ; પરંતુ આત્મા તો અમર છે. આ ઓળખાય છે. તે પ્રવાહ જ્યારે કાર્ય શરીરતો જેમ જૂના કપડાં બદલીને નવા પહેરીએ
રૂપ દેહના મૂળીઆના તંતુઓ કારણ શરીરછીએ તેમ જૂનું શરીર બદલીને નવું શરીર
માંથી ત્રટવા માંડે છે ત્યારે મંદ ગતિમાં વહે માત્ર ધારણ કરવાનું છે. આમ કહેવાથી તે છે. એટલે પાંચે ઈદ્રિના જ્ઞાનમાં શિથિલતા પુદગલાનંદી જીવની મૂંઝવણ ઘટવાને બદલે આવી જાય છે, જેને બેશુદ્ધિ કહેવામાં આવે છે. વધી જવાથી અતિશય દુઃખી થાય છે. અને કાર્ય શરીરના મૂળીઆનું કારણ શરીર
વરાળના પ્રગથી નાની મોટી મીલે ચાલે માંથી કૂટવું તેને નસો તૂટે છે અથવા પ્રાણ છે. તે વરાળને ઉત્પન્ન કરનાર મૂળ યંત્ર- છુટે છે ઈત્યાદિ લેકભાષામાં કહેવાય છે. અને (બેઇલર )માં બગાડ થવાથી ઠંડું પડી જઈને તેને જ જીવ મહાવેદનપણે અનુભવીને કામ આપી શકતું નથી ત્યારે વરાળ ન ઉત્પન્ન મુંઝાય છે. તે દેહના મૂળીયાં સર્વથા તૂટી ગયા થવાથી આખી ભીલ બંધ પડી જાય છે અને પછી કારણ અને કાર્ય શરીરનો સંબંધ સર્વથા ડાઈવર-મીલનો અધિષ્ઠાતા મુંઝાઈને મીલ છૂટી જાય છે ત્યારે સર્વથા જ્ઞાનશૂન્ય દેહને છોડીને ચાલતો થાય છે, તેમ હદયની ગતિથી મૃત શરીર (મડ૬) કહેવામાં આવે છે. આ વરાળરૂપ શ્વાસોશ્વાસ ઉત્પન્ન થાય છે જેને બંને શરીરના વિયેગની અંતિમ ક્ષણ મૃત્યુ લઈને દેહરૂપી મીલ ચાલ્યા કરે છે અને તેમાં કહેવાય છે. તે મૃત્યુ થયા પછી આત્માને મૃત્યુ રહેલાં ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારનાં યંત્ર પોતાનું કાર્ય સમયની વેદના કે મૂંઝવણ કશુંય હોતું નથી. કર્યો જાય છે, પણ જ્યારે હદયમાં બગાડ થાય જેમ આંધળો માણસ આંખના અભાવે બાહ્ય
For Private And Personal Use Only