________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સમ્યક્ત મીમાંસા
ડી
લેખકઃ આ. શ્રી વિજ્યક સ્વરસૂરિજી મહારાજ
ઇંદ્રિના વિષયમાં આસકિત ધરાવનાર ' કે જેને મિથ્યાષ્ટિ કહેવામાં આવે છે. જ્યાં સંસારવાસી જીને કષાય તથા નોકષાયની સુધી સાચી દષ્ટિ થાય નહિ ત્યાં સુધી સાચું અત્યંત આવશ્યકતા રહે છે અર્થાત રાગદ્વેષ જણાય નહિ અને સાચું જાણ્યા વગર સાચી વગર પૌદ્ગલિક વસ્તુમાં આસક્તિ ટકી શકતી વસ્તુ મેળવી શકાય નહિ. પિતાને સાચી રીતે નથી. અત્યંત આસક્તિને ધારણ કરનારા જીવો ઓળખનાર સાચા સુખને ઓળખી શકે છે અનુકૂળ પૌગલિક વસ્તુના સંગને ઈરછનારા જેને ગુજ્ઞાની કહેવામાં આવે છે; કારણ કે અને પ્રતિકૂળ સંયેગને ત્યાગનારા હોય તેને દેહ અને આત્માની ભિન્નતા સારી રીતે છે. સ્વર્ગની વાત સાંભળીને રાજી થાય છે, સમજાય છે કે જેથી કરી તેની પિગલિક નારકીના દુઃખો સાંભળીને દિલગીર થાય છે આસક્તિ ટળી જાય છે. માટે તેઓ સ્વર્ગને પસંદ કરે છે પણું નાર- જેઓ અનાસક્ત હોય છે તેઓ સ્વર્ગનાં કીને પસંદ કરતા નથી. સ્વર્ગના સુખ મેળ- સંગ સાંભળી રાજી થતા નથી અને નરકનાં વવાને પૌદ્ગલિક વસ્તુઓને ત્યાગ કરવામાં દુ:ખ સાંભળી દિલગીર થતા નથી. તેમને સ્વર્ગ આવે છે, પણ તેથી કાંઈ આત્માને લાભ મળી મળે તો ય આનંદ છે અને નરક મળે તે ય શકતો નથી, કારણ કે તે ત્યાગ આસક્તિ ગર્ભિત આનદ છે, કારણ કે તેઓ જાણે છે કે પુણ્ય હોય છે. આસક્તિ ઢળ્યા વગરના ત્યાગથી અને પાપ બન્નેને ક્ષય કર્યા વગર આત્મશારીરિક સુખ પ્રાપ્ત થાય છે કે જેને અનુભવ વિકાસ થઈ શકતો નથી કે જેમાં શાશ્વતા સુખ, શરીરમાં જ થઈ શકે છે પણ આત્મિક સુખ શાંતિ અને આનંદ રહેલાં છે. તેઓ જાણે છે પ્રાપ્ત થતું નથી. જેમ વ્યાધિગ્રસ્ત માનવી કુપ- કે અનેક અપરાધ કરીને ઉપાર્જન કરેલા
ને ત્યાગ કરે છે કે જેથી તેને શારીરિક પાપ, દબ ભગવ્યા વગર ક્ષય થવાના નથી. આરોગ્યતા પ્રાપ્ત થાય છે, તેવી જ રીતે પ્રતિકૂળ છે તીવ્ર પાપો ક્ષય કરવા નરક જેવા સ્થાનો પૌગલિક વસ્તુના સંસર્ગથી દુ:ખી થનાર તેને પ્રાપ્ત થાય તો તેમાં મને લાભ જ છે અને ત્યાગ કરીને ભવાંતરમાં અનુકૂળ પદ્ગલિક તીવ્ર પુન્યકર્મનો ક્ષય કરવા દેવગતિ જેવા વસ્તુઓ મેળવીને સુખી થાય છે.
સ્થાન પ્રાપ્ત થાય તો પણ મને લાભ જ છે શરીરદ્વારા મેળવેલા સુખમાં આનંદ માની એમ માને છે. આ પ્રમાણે સમભાવે રહીને પુન્ય તલ્લીન થવું તે આસક્તિ કહેવાય છે. આવી પાપના સુખદુ:ખરૂપ ફને ભેગવી લેવાથી આસક્તિવાળે જીવ સાચું સુખ મેળવવાને આત્માની ઉન્નતિ સાધી શકે છે. જેઓ માઠી અધિકારી હાઈ શકતો નથી, કારણ કે તે દુઃખને ગતિમાં જવાના ભયથી પૌગલિક વસ્તુઓને સુખ માનવાથી અજ્ઞાનદશામાં પડેલો હોય છે, ત્યાગ કરીને સ્વર્ગીય સુખ મેળવવા પ્રયાસ કરે છે
For Private And Personal Use Only