________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
996 29 --- છે શ્રી સિદ્ધસ્તોત્ર. O006 -
રચનાર અને વિવેચક : છે. ભગવાનદાસ મનસુખભાઈ મહેતા એમ. બી. બી. એસ.
(ગતાંક પૃ૪ ૧૬૧ થી શરુ ) હવે સ્તોત્રકાર આવું ઉન્નત લેકાગ્રપદ કેમ પ્રાપ્ત થયું છે તે સૂચવે છે –
વસંતતિલકા ખાતા કરી ખતમ કર્મતણું સમસ્ત, પાખ્યા ગતિ જ અપુનર્ભવ જે પ્રશસ્ત; જેણે ચૅર્યા ચઉગતિ રથચક્ર ચારે, તે સિદ્ધના ચરણ હે શરણું અમારે! ૧૨
શબ્દાર્થ –કર્મના બધા ખાતા ખતમ કરી જે અપુનર્ભવ એવી પ્રશસ્ત ગતિ પામ્યા છે અને જેણે ચાર ગતિરૂપ ચારે ય ચક્રને ચૂરી નાખ્યા છે. તે સિદ્ધ ભગવંતને ચરણનું અમને શરણ છે !
વિવેચન – અને સમજવા માટે પ્રથમ એક રૂપક છએ
અનાદિ કાળથી આ જીવે મિથ્યા ભ્રાંતિથી પરપુદ્ગલ ક્ષેત્રમાં માથું માર્યું ( Meddling), સ્વક્ષેત્રની મર્યાદા છેડી પરવસ્તુના પ્રદેશમાં આક્રમણ-અતિક્રમણ ( Trespass ) કર્યું, અથવા તો સદ્દહનાર આત્મા સમ્યગદર્શન ગુણને પામેલો સત્ય સત્ય તરીકે નહિ રહેતાં રસ --મિસ્યારૂપ કહી શકાય. તાત્પર્ય એ કે આમાના અસ્તિત્વને બને છે. ર૦ સ્વીકાર્યા પછી આત્માના સ્વરૂપને સંપૂર્ણપણે જૈન દર્શન યાસ્વાદને અનુલક્ષીને પ્રત્યેક વફાદાર રહેનારી દરેક પ્રકારની માન્યતાઓને પદાર્થને તે જ સ્વરૂપમાં છે તે જ સ્વરૂપે સ્વીકારવી જોઈએ-આત્મસાત્ કરવી જોઈએ, ૧૯ સ્વીકારવાનો આગ્રહ સેવે છે અને ઈતર આસ્તિક
આત્માની અસ્તિતાને સ્વીકારનાર દર્શન- દશનકારે પિત સ્વીકારેલ શતિ મુજબ જળકાર એકાન્તવાદ સત્યની એક જ બાજુ નિર- તને પદાથોને સ્વીકારવાનાન્માનવાના દુરાગ્રહ પક્ષ દષ્ટિથી પકડી લે છે અને બીજી બાજુઓ ચાલુ રાખે છે. જો કે આરિતક તરીકે જેને કે જે સત્યની અંગભૂત છે. તેના નિશ્ચયાત્મક દર્શન અને ઇતર રાખ્યા આ '; દર્શને ઈન્કાર કરવાની ગંભીર ભૂલ કરે છે. આથી સામાન્ય રીતે એક સમાન હોવા છતાએ જૈન સત્ય વાત પણ અસત્યરૂપ બને છે; કારણ કે જે દર્શનમાં કેવળ યાદ્વાદની દષ્ટિ હોવાને અંગે સત્યનું સંપૂર્ણ સ્વરૂપ નથી, સત્યનો અંશ છે, આ બને (જેન અને અજેન) દર્શનોની સત્યની એક બાજુ છે, તેને તે રૂપે, એટલે કે તત્વવ્યવસ્થામાં મેળ રહેવા શક્ય નથી, માટે સત્યના એકાદ અંશરૂપે નહિ સ્વીકારતા કેઇ જ તત્વને તત્વરૂપે ન સ્વીકારનાર અશ્રદ્ધાપણ પ્રકારની અપેક્ષા વગર તેને જ્યારે સંપૂર્ણ ન હાઇ મિશ્યા બને છે. ર૧ (ચાલુ) સત્ય માની લેવાને દુરાગ્રહ થાય ત્યારે તે
ઝ0
For Private And Personal Use Only