________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
જીવનની સાર્થકતા અને હીરવિજયસૂરિજી
9
( સં. મુનિશ્રી લક્ષ્મીસાગરજી મહારાજ વિસનગર )
ખાટુ નથી. પેાતાની જીવનયાત્રામાં અવારનવાર પડતી તકલીફાને તેમણે જે સહનશીલતાથી સહન કરી છે, તે તેમના જીવનની સાકતાને જ સૂચવે છે. ગુજરાત જેવા રમ્ય અને પરમ શ્રદ્ધાળુ પ્રદેશને છોડીને મહાન કષ્ટો ઉઠાવી ફતેહપુરસીકરી સુધી જવું અને તે પ્રદેશમાં ચાર વર્ષ સુધી રહી અકબર જેવા મુસલમાન સમ્રાટ્ન પ્રતિમાધી આખા વર્ષોમાં છ મહિના ઉપરાંત જીવહિંસા અંધ કરાવવાનું કાર્ય શુ આછી જીવનની સાર્થકતા બતાવે છે? આ સિવાય પેાતાના સાધુધર્મ ઉપર તેએની કેટલી આસ્થા હતી, તેઓના સમભાવ કેવા હતા, એટલી ઊંચી હદે પહોંચવા છતાં તે કેવી નમ્રતા, વિનય, વિવેક અને લઘુતા રાખતા હતા, અને તેઓની ગુરુભક્તિ કેવી પ્રશ ંસનીય હતી, એ સ``ધી તેમના જીવનમાંથી મળતા પ્રસંગે। તરફ જ્યારે ધ્યાન આપીએ છીએ ત્યારે ખરેખર તેમના જીવનની સફળતાને માટે કૈાઇને પણ આનંદ થયા વિના રહેતા નથી.
“ શ્રી હીરવિજયસૂરિ ’* પેાતાના સાધુધર્મમાં કેટલા દઢ હતા અને પેાતાના જ નિમિત્ત થયેલી વસ્તુઓને નહિ વાપરવામાં કેટલા ઉપયાગ રાખતા હતા તે સંબંધી ઘણા પ્રસંગ જોવામાં આવતા હતા અને ભાવિ શ્રાવકાને ઉપદેશ આપતા હતા. એ મહાપુરુષની જયંતી ઠેર ઠેર ઊજવાય છે. એ જ તેમના જીવનની સાર્થકતા છે.
જેમ ઉદયની પાછલ અસ્ત એ નિયમ રહેલ છે તેમ જન્મની પાછળ મરણ અવશ્ય રહેલું છે. રાજા હા કે મહારાજા હા, શેઠ હા કે શાહુકાર હા, ગરીમ હા કે તવંગર હા, બાળક હા કે વૃદ્ધ હા, સ્ત્રી હા કે પુરુષ હા, અરે! સાક્ષાત્ દેવ જ કેમ ન હેાય, દરેકને–જન્મ ધારણ કરનારને વ્હેલા કે મેડાં મરવું અવશ્ય પડે છે. પરંતુ મરવા મરવામાં ફરક છે. જેઓએ આ સંસારમાં જન્મ ધારણ કરીને પેાતાના “ જીવનની સાર્થકતા ” કરી લીધી છે, તેને મરવું એ એક આનંદના વિષય થઈ પડે છે; કારણ કે તેને એ વાતની ચાક્કસ ખાતરી છે કે મને નિ ંદ્ય-તુચ્છ માનુષી શરીર છોડીને દિવ્ય શરીર મળવાનું છે. ખરું છે કે જેને ઝુપડી છાડ્યા પછી મોટા મહેલ મળવાની ખાતરી હાય તેને ઝુ ંપડી છેાડતાં ખેદ થાય જ નહિ. હવે જે મનુષ્ય પેાતાના જીવનની કંઈ પણ સાર્થકતા કરતા નથી. તેને હાય, શું થશે? હાય શુ થશે ? એવી હાયહાયમાં જ મરવું પડે છે. એટલે આ જન્મમાં જેવી હાય હાય તેવી જન્માન્તરમાં પણ હાય હાય જ રહેવાની.
જીવનની સાર્થકતા જો કોઇમાં રહેલી હાય તે ઉત્તમાત્તમ ગુણામાં રહેલી છે. દયા, દાક્ષિણ્ય, વિનય, વિવેક, સમભાવ અને ક્ષાન્ત્યાદિ ગુણે! એ જ જીવનની સાર્થકતાના હેતુએ છે. આપણા જગદ્ગુરુ “શ્રી હીરવિજયસૂરિ” આવા ઉચ્ચતમ ગુણ્ણાના ભંડાર હતા એમ કહીએ તેા લગારે
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only