________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
[ ૧૪ ]
જીએ સ’. ૧૪૬૫ માં પાઠકપદ આપ્યું હતું. (ચિત્રકૂટપ્રશસ્તિ શ્ર્લાક ૪૫ ને ૪૬); જ્યારે સામસૌભાગ્ય કાવ્ય સગ ૮, શ્લાક ૧૯ થી ૨૨ પરથી લાગે છે કે તે આન્દ્રે ગુજરાતના કર્ણવતીમાં સામસુંદરસૂરિ પાસે દીક્ષા લીધી હતી. ચિત્રકૂટ પ્રશસ્તિ સ. ૧૪૯૫ માં એટલે સં. ૧૫૨૧ ના સામસૌભાગ્ય કાવ્યથી ૨૫ વર્ષ પહેલાં રચાયેલી હૈ।ઇ તેનું વક્તવ્ય સ્વીકાય છે.
૮. મુનિસુંદર ઉપાધ્યાયનું વર્ણન— સેમસૌભાગ્ય કાવ્યમાં સૂરિપદ અપાતી વખતે છઠ્ઠા સના શ્લેાક ૩૩ થી ૩૯ માં મુનિસુ'દર વાચક-ઉપાધ્યાયના ગુણાનું વર્ણન કરતાં જણાવ્યુ છે કે —
१. जल्पस्यनल्पं सविकल्पजालं सदाप्यनुस्यूतमतिप्रभूतं । श्राक् संस्कृतं प्रोन्मदवादिवृन्दं ननाश यस्मिन् જિજ યાજનાશમ્ ॥ ૨૨ स्वसाध्यसिध्यै सति यत्र हेतूपन्यासमातन्वति वादभूमौ । प्रावादुकोन्मादभरः शरीरे खेदेन सार्द्ध किल નાનીતિ | કૃ૪ यनिर्मिता श्रीगुरुभव्यकाव्य विज्ञप्तिगङ्गा गुणसत्तरंगा | प्रक्षालयन्ती कलिकश्मलौघं हृष्टानकार्षीत्सुमन:સમૂહાનૢ | ૩ || येन प्रक्लृप्ताः स्तुतयः स्तवाश्च गाम्भीर्यमृन्नव्य सदर्थसार्थाः । श्रीसिद्धसेनादि महाकवीनां कृतीर्मतीद्वा અનુષòિ તાઃ ॥ ૨૧ || सयुक्तिमृत्संस्कृत जल्पशक्तिः सहस्रनाम्नां कथनैकशक्तिः । तात्कालिकी नव्यकवित्वशक्तिर्न यं विनान्यत्र સમીક્ષ્યતેડ્યા ॥ ૩૭ || विद्या न सस्ते निरवद्यतामृत-कला न सा
चास्ति वरा धरायां ।
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તેએ એવા પ્રખર વાદી હતા કે ‘જ્યારે તેએ બુદ્ધિથી તરભેળ વિકલ્પ-તકના જાળવાળું ઘણું ખેલે છે ત્યારે સંસ્કારયુક્ત મોમત્ત વાદીઓના સમૂહ કાગડા ભાગે તેમ નાસી જાય છે, તેએ વાદ્યભૂમિ પર પોતાના સાધ્યને સાધવા હેતુ( કારણ )ના ઉપન્યાસ વિસ્તારે છે ત્યારે વાદીઓના જેટલા ઉન્માદ હાય તે સઘળે શરીરના પરસેવા પેઠે ગળી જાય છે.' તેમના ત્રૈવેદ્યગેાછી નામના ૧૯ વર્ષ ની વચે–ઉપાધ્યાય થયા પહેલાં રચેલેા ગ્રંથ જોતાં તેમની વાદ-પદ્ધતિ અને ત– દક્ષતા દેખાઈ આવે છે.
તેમના ગુરુ ઉપર પરમ રાગ અને ભક્તિભાવ હતા. ‘ તેમણે રચેલી શ્રીગુરુની ભવ્ય કાવ્યમય વિજ્ઞપ્તિરૂપી ગંગા, ગુણરૂપી સારા તર ગેાવાળી તથા કલિકાળના પાપના ઢગને ધાઇ નાંખનારી હતી અને વિદ્વાનાના સમૂ॥હેને ષિત કરી આકષ`તી હતી.? આ વિજ્ઞપ્તિ તે એક ગ્રંથ જેવડી એકસે આઠ હાથ લાંબી હતી. ને તેનુ નામ ત્રિદશતર'ગિણી' રાખ્યુ હતું. તે સ. ૧૪૬૬ માં રચીને સ્વગુરુ દેવસુંદરસૂરિને મેકલવામાં આવી હતી. તે આખી હમણાં સુધી ઉપલબ્ધ થઇ નથી; પણ यस्यां न यस्याङ्गिगणार्चितस्य बुद्धिर्विशुद्धा પ્રીતીતિ | ૨૮ || मेधाविनः सन्ति परः सहस्रा अदृष्य दुष्यधरा धरायां । परं न कस्य प्रसरत्प्रकर्ष प्रज्ञस्य विज्ञस्य
૧
તુામૃત: ફ્યુઃ ॥ ૩૧ || —સામસૌભાગ્ય કાવ્ય સર્ગ ૬. ૧. સ’. ૧૪૮૨ની જિનવર્ધનર્માણુકૃત પટ્ટાવલીમાં કહેલ છે કે ‘ ભવિક જન પુરંદર, સૂરિ શ્રી મુનિસુંદર, જેડ઼ે ચીડ્ડડ કરી અઠોત્તર સઉ હાય-પમાણુ, પરવાદી તણું ઊતાર' માણુ, '
.
For Private And Personal Use Only