________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કરી કરીએ છીએI >CBરાકરી કરે
वृक्षान्योक्ति. સપુરુષ સાથે વૃક્ષની સામ્યતા
(વસંતતિલકા વૃત્ત.) यो धत्ते भरं कुसुम-पत्र-फलावलीनां, धर्मव्यथां वहति शीतभवां रुजं च; यो देहमर्पयति चान्य सुखस्य हेतोस्तस्मै वदान्यगुरवे तरवे नमस्ते ॥१॥
અથવા; छायामन्यस्य कुर्वन्ति, तिष्ठन्ति स्वयमातपे; फलान्यपि पराय, "वृक्षा सत्पुरूपा इव" ॥ २ ॥
વૃક્ષોની સર્વોગ-સર્વ પ્રકારે પારમાર્થિક કૃતિ નિહાળી કેઈ વિદ્વાન કહે છે કે–આહા! આ વૃક્ષે આજન્મ પર્યત ફૂલ-પાંદડાઓ અને ફળના જથ્થાને ભાર સતત ઉપાડે છે, તાપથી ઉત્પન્ન થતી પીડાઓ પોતે જ સહન કરે છે, તથા ટાઢનાં દુઃખ પણ સહન કરે છે, એટલું જ નહીં પણ બીજાઓના સુખને માટે પિતાને દેહ પણ અર્પણ કરે છે, એવા “દાનશીલ પુરુષના ગુરુરૂપ હે વૃક્ષ!” હું તમને વારંવાર નમન કરું છું. !!
બીજા લેકમાં પણ એ જ રહસ્ય સમાવી તેના તારતમ્યરૂપે કહે છે કે “વૃક્ષ, એ સાક્ષાત્ સપુરુષ જ છે.”
ભક્ત કવિશિરોમણી તુલસીદાસજી ખરૂં જ કહે છે કે – “વર્ષા વૃક્ષ-સંત અરુ ધરની, પરહિતકાજ ચારૂકી કરની.” મહાત્મા કબીરજી પણ કહે છે કે –
સરવર-તરવર-સંતજન, ચોથા વરસત મેહ;
પરમારથ કે કારણે-- ચારૂ ધરત હે દેહ.” સંસ્કૃત સાહિત્યકાર પણ કહે છે કેવિશદ્રો, ઘના, વૃક્ષા- નહી, , સાગના;
ए ते परोपकाराय, युगे देवेन निर्मिता ॥१॥ કરી છ9 ફીશિકચ્છ
For Private And Personal Use Only
