________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
QOCOD009029" ORDO.
POPA920000FOUDONOSCO ODOS DOCEDIDOGOOGOODOO PODOOOO DODOOOOOOOOOOOOOOCOORDOU.w309906009099
===ો. ભગવાનદાસ મનસુખભાઈ મહેતા
મહાકવિ શ્રી હરિચંદ્રવિરચિત શ્રી ધર્મ શ ર્મા ન્યુ દ ય મ હા કા વ્ય.
સમરકી અનુવાદ (સટીક) (ગતાંક પૃ ૧૯ર થી શરૂ,)
વંશસ્થ વૃત્ત. ર્યું અર્થને વાણી અનિઘલક્ષણા, | ધન્વીને ચાલતા ય સદ્દગુણા;
જ ભાનુને નિર્મલ તો વિભા અતિ, તે તેમ તે ભૂપતિને સુહાવતી. ૬ર. ને એકદા તે રમણું ઍડામણિ, અંત:પુરે શેખર દેખી ભૂ-ધણી;
અચિંત્ય ચિંતામૈણિ તેહ અર્થિને, વિકાસી ને ઇમ ચિંતવે મને. ૬૩. અનિંદ્ય આ નેત્ર-ચકાર ચંદ્રિકા, જેણે રચી તે વિધિ અન્ય છે જ કે:
જે નહિ-એ વેદનથી સુતા થકી, આવું થયું કાંત સુરૂપ શું નકી ? ૬. ગૃહી લીધી સૌરભ કર્ણિકારથી, કસ્તૂરી કાંતિ ફલ ઈશ્નકાંડથી;
લીધો ન ક્યાંથી ગુણ સાર એમ વા, તેનું વિધિએ તનુ સાર સર્જવા? ૬૫. વર્ષ વયો વેષ વિવેક વાગ્મિતા, વિલાસ વંશ વ્રત વૈભવાદિકા;
સમસ્ત તેવા અહિં આ પ્રકાશતા, જેવા કવચિત વ્યસ્ત ન તે ય ભાસતા. ૬૬ ન સ્વર્ગનારી નહિ નાગકન્યકા, ન ચકવતીની ય કઈ વલલભા;
થઈ થશે છે-જસ અંગકાંતિએ, સુયોગ્ય એનું ઉપમાન આપિએ. ૬૭. ૬૨. અનિવ-નિર્દોષ લક્ષણવાળા વાણી જેમ અર્થને ભાવે, ગુયુક્ત ધનુષ્યલતા જેમ ધનુર્ધારીને શોભાવે, નિર્મલ વિભા જેમ રવિને શોભાવે તેમ તે સુવતા દેવી તે ભૂપાલને શોભાવતી હતી-માલાપમાં અને શ્લેષ.
અનિા લક્ષણ-બાહ્યાભંતર પ્રશસ્ત લક્ષણ, નિર્દોષ વાણીના લક્ષણ (પ્રસાદ, કેમલાવાદિ) સલ્લુણા-સદ્ગણવાળી, ગુણ-ઘેરી સહિત.
૬૩ હવે એક દિવસ અંતઃપુરની મરતકમાળા જેવી તે સુવતી દેવીને જોઈને, અર્થિજને પ્રત્યે અચિંત્ય ચિંતામણિ તે રાજા, આંખો વિરફારો સત, આમ ચિંતવવા લાગે અતિશયોક્તિ.
૬૪ “ચહ્નરૂપ ચોરને ચંદ્રિકા જેવી પ્રશસ્ત રૂપવાળી આ દેવીને જેણે રચી છે, તે વિધાતા કઈ બીજો જ છે. જે એમ ન હોય તે વેદનાથી યુક્ત એવા તેનાથી આવું કાંતિવાળું સુરૂપ શી રીતે થયું ?–અતિશયેક્તિ . વેદના-શ્લેષ: (૧) જ્ઞાન, (૨) પીડા.
૬૫. કર્ણિકાર પુપમાંથી સૌરભ, મૃગમદમાંથી કાંતિ, ઈશ્નકાંડમાંથી કાંતિ લીધી; આમ વિધિઓ તેનું ઉત્તમ શરીર સર્જવા માટે ક્યાંથી સાર ગુણ નથી લીધે?—-તગુણ
૬૬. વધુ, વય, વેષ, વિવેક, વક્તાપણું, વિલાસ, વંશ, વ્રત અને વૈભવ આદિ સમસ્ત એનામાં એવા પ્રકાશે છે, કે જેવા કે વ્યસ્ત પણ ક્યાં ય પ્રકાશતા નથી. વ્યસ્તeટાટા. લાટાનુપ્રાસ અને સમુચ્ચય.
૬૭. એવી કેાઈ દેવાંગના કે નાગકન્યકા કે ચક્રવર્તીની કોઈ પણ પ્રિયા થઈ નથી, થશે નહિં, કે છે નહિં કે જેના અંગની કાંતિવડે એનું અમે યોગ્ય ઉપમાન આપીએ. પ્રતીપ.
For Private And Personal Use Only