________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
જીવનનું રહસ્ય
[ ૨૮૧ ]
* કને
આજકાલ સંસારમાં એવું જ ચાલી રહ્યું કાલે બદલાઈ જાય છે અને પરમ દિવસ તેનું છે, એટલા માટે આપણે ખરા સુખથી બીજું જ રૂપ થઈ જશે. દાખલા તરીકે દૂધ વંચિત બનીને જીવનભર દુઃખી જ રહીએ . દૂધની જે આકૃતિ, ગુણ અને સ્વાદ છીએ, પરંતુ વારંવાર દુઃખ પામવા છતાં પણ હોય છે તે આવતી કાલે નહિ રહે. પરમ આપણે વિષયેથી સુખ પામવાની આશા દિવસ તેની આકૃતિ, ગુણ અને સ્વાદમાં ત્યજતા નથી અને વારંવાર એને પકડીએ છીએ. વધારે ફેરફાર થઈ જશે. એના એ દૂધને એ જ મેહનો મહિમા છે. મદિરા પીને મનુષ્ય થોડા વધારે દિવસ રાખવામાં આવે તે જે જે ઉન્મત્ત બની જાય છે અને એને પૂર્વ- દૂધ સ્વાદ અને ગુણમાં અમૃત સમાન પરનું જ્ઞાન નથી રહેતું એવી રીતે આપણે હતું તે ઝેર સમાન બની જશે. એ જ વાત પણ મોહરૂપી મદિરા પીને વિવેકશૂન્ય થઈ ઓછા વધતા પ્રમાણમાં સંસારના ગયા છીએ અને વિષયની પાછળ પાગલ સઘળા પદાર્થોના સંબંધમાં સમજવી જોઈએ. થઈને ભટક્યા કરીએ છીએ. વવા મોદમથી કેઈનું રૂપાંતર જલદી થાય છે, તે કેઈનું प्रमादमदिरामुन्मत्तभूतं जगत् ।
રૂપાંતર મોડું થાય છે, પરંતુ સર્વનું રૂપાંઘડીભર માની લઈએ કે વિષયમાં સુખ થૈથી આપણે નિત્ય સુખની આશા કેવી રીતે
તર તે થાય જ છે. એવા ક્ષણભંગુર પદારહેલું છે, કેમકે આપણને એમાં એને અનુ
રાખી શકીએ? ભવ થાય છે, તે પણ આટલું તો સ્પષ્ટ છે કે તે સુખ અ૫ છે. અનિત્ય છે. ક્ષણિક છે, વળી વિષય સાથે આપણે સંબંધ હમેશાં ટકવાનું નથી. જે તે નિત્ય હોય તો પણ નિત્ય નથી. આજ જે પદાર્થને આપણે જેને વિષયસુખ પુષ્કળ પ્રમાણમાં પ્રાપ્ત આપણે પોતાને માનીને મલકાઈએ છીએ થએલું છે તેઓ કદી પણ દુઃખી હોત જ નહી, તેની સાથે આપણે સંબંધ આવતી કાલે હંમેશા સુખી જ હોત; પરંતુ એવું જોવામાં છૂટી શકે છે. આ શરીર પણ આપણું નથી નથી આવતું. જેની પાસે વિષયભોગની સામગ્રી તે પછી જેને લઈને આપણે વિષયોને આપણું જેટલી વધારે હોય છે તે તેટલો વધારે દુઃખી માની બેઠા છીએ તે વિષય તે આપણા કેવી જોવામાં આવે છે. વાત પણ ઠીક છે. જે વસ્તુ રીતે હોઈ શકે? આ શરીરની સાથે આપણો સ્વયં અનિત્ય છે તે આપણને નિત્ય સુખ કેવી સંબંધ ક્યારે છૂટી જશે તેની ખબર નથી. રીતે આપી શકે? સંસારનો પ્રત્યેક પદાર્થ શરીર છૂટી જતાં જે બધા પદાર્થોને આપણે નશ્વર છે, વિનાશ તરફ જઈ રહેલ છે એટલું આપણું માની બેઠા છીએ તેની સાથે આપણો જ નહિ પણ પ્રતિક્ષણ એને વિનાશ થઈ રહ્યો સંબંધ આપ આપ છૂટી જશે. પૂર્વ જન્મમાં છે એમ કહેવું જોઈએ. જેવી રીતે નદીનું પાણી આપણે જે પદાર્થો સાથે અથવા વ્યક્તિઓ એક હોવા છતાં પ્રતિક્ષણ બદલાયા કરે છે સાથે સંબંધ હતો તેનું આજ આપણને તેવી રીતે સંસારના પ્રત્યેક પદાર્થનું પ્રતિક્ષણ મરણ પણ નથી. એવી જ રીતે આ જન્મના રૂપાન્તર થયા કરે છે. આજ કઈ વસ્તુ પદાર્થો સાથે મૃત્યુ પછી કઈ પણ જાતને આપણે એક રૂપમાં જોઈએ છીએ તે આવતી સંબંધ નહિ રહે એટલું જ નહિ પણ આપ
For Private And Personal Use Only