________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દૂર કરવ <> * * * ૪ શ્રી વીરયંતિ પ્રસંગે સહદય જનોનાં હિતાર્થે. છે (સંગ્રાહક, સદ્. શ્રી કપૂરવિજયજી મહારાજ.)
મહાવીરનું પ્રવચન વિશ્વગામી, વિશ્વોપયોગી અને વિAવકલ્યાણ સાધક છે, એમ તટસ્થ જેનાર કોઈ પણ વિચારક કહી શકશે. તેનું તત્વજ્ઞાન એટલું બધું ગંભીર અને ગહન છે કે જે દુનિયાના મોટા ભાગને નવીન જેવું લાગે. કર્મના સિદ્ધાન્તાના વિષયમાં તેનું વિવેચન એટલું બધું બારીક અને વિસ્તૃત છે કે-જગતના મોટા મોટા તત્ત્વજ્ઞાનીઓને પણ વિસ્મયાવહ થઈ પડે. એ વીતરાગની પ્રવચનધારામાં જે વીતરાગભા ભર્યા છે તે મહાન આકર્ષક છે અને તેનાથી રાગાદિ મલક્ષાલનનું કામ વિશિષ્ટરૂપે સધાય એ સ્વાભાવિક છે.
એક માણસ ઘણુ જ રોગથી પીડિત હોય તેની શાંતિના માટે તેના આગળ ફેનેગ્રાફ વગાડવામાં આવે અથવા હારમોનિયમ વગાડી ગાયન ગાવામાં આવે તો તેને કાંઈક આનંદ તે આવે છે, પણ સુખ હોતું નથી. તેવી જ રીતે કોઈ માણસને કોઈ પ્રકારની આધિવ્યાધિ ન હોય અને આ નંદના માટે ફેનેગ્રાફ કે એવી બીજી કોઈ પણ આનંદ આપનારી વસ્તુને ઉપયોગ કરે તો તેને સાતા તથા આનંદ બન્ને હોય છે. જેની આર્થિક સ્થિતિ તથા શારીરિક સ્થિતિ બંને સારાં હોય તે તેને સુખ તથા આનંદ બંને હોય છે. આ પ્રમાણે સુખ તથા આનંદના માટે છે સંસારમાં રહેલા ચૈતન્ય તથા જડ પદાર્થો ઉપર સ્નેહભાવ તથા પ્રેમભાવ રાખે છે. જે વસ્તુ ઓથી સુખ તથા આનંદની પ્રાપ્તિ ન થતી હોય તેવા પદાર્થો ઉપર ઉદાસભાવે ઉપેક્ષાભાવે રહે છે. તેવી વસ્તુઓ ઉપર તેમને પ્રેમભાવ કે અપ્રેમભાવ હતો નથી. તેથી કરી તેમાં કાંઈ વીતરાગ કે સમભાવી કહેવાતા નથી.
સંસારમાં કોઈને કોઈની સોંદર્યતા જ જોઈ આનંદ મેળવવાનો વાર્થ હોય છે, તો કોઈને કોઈનાં મધુર કંઠથી ગાયેલાં ગીતે જ સાંભળવામાં આનંદ આવે છે, અને ગીત ગાનારને તથા સુંદર આકૃતિવાળાને ચડાય છે, કોઈને કેઈના દેહની સુંદરતા ગમવાથી તેમાં વિષયાસકત થઇને તેને ચહાય છે. તે કઈ કઈને જેવા માત્રથી જ આનંદ મળતો હોવાથી તે તેને ચહાય છે, તાત્પર્ય કે અનેક પ્રકારના સુખ તથા આનંદ સ્વાર્થના માટે એક મનુષ્ય બીજા મનુષ્યની ચાહના રાખી નેહભાવ દેખાડે છે.
ચાલુ
For Private And Personal Use Only