________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ઉપદેશમાળા અપનામ પુષ્પમાળા, પ્રકરણ અંતર્ગતહિતાપદેશ.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧. ચાર પ્રકારની વિનયપ્રતિપત્તિ:-તપ, સંયમ પ્રમુખ કરવા કરાવવા અને અનુમેદવારૂપ આચારવિનય; સૂત્રવાચના, વ્યાખ્યાનાદિક રૂપ શ્રુતવિનય; મિથ્યાદૃષ્ટિ જનાને સમ્યક્રૂત્વ ધ પમાડવા રૂપ વિક્ષેપણાવિનય; વિષય-કપાયાદિકથી દુષિત જીવને તે તે દેષથી નિવર્તાવવા રૂપ દોષ-નિદ્યુતિનાવિનય-ધર્મ સદા મંગળકારી છે.
૨. ગચ્છ સમુદાયને સારણા-વારણાદિક શિક્ષા દેવામાં સાવધાન રહેનારા ગીતા ગુરુ જાણુવા. તે સિવાય શિષ્યાનુ ટ્રાગટ લાલન-પાલન કરનાર ગમે તેવા ગુરુ કલ્યાણકારી નથી.
૩. ભવ-ભયથી શરણે આવેલા સાધુને જે હિતતિક્ષા દેતા નથી, ઉપેક્ષા કરતા
રહે છે તે શરણાગત આવેલાએના મસ્તક કાપનાર જેવા મહાપાપી જાણી પિર
હરવા ચેાગ્ય છે.
૪. શિષ્યાના દોષો નિવારવામાં ન આવે તે તે આપડા સંસાર-સાગરમાં ડૂબે છે અને તેમના દોષોનુ નિવારણ કરવાથી તેએ સંસાર તરી જાય છે ને અક્ષય સુખ પામે છે. ૫. સમાગતું સ્મરણ કરવારૂપ સારણા, અમાગથી નિવારવારૂપ વારષ્ટ્રા, મિષ્ટ-મધુર વચનથી સંયમમાગ માં પ્રેરવારૂપ ચાયણા, તેમ છતાં ન માને તે કઠણ વચનથી પણ હિતમામાં પ્રવર્તાવવારૂપ પરિચાયા છે. ગચ્છમાં કરવામાં ન આવે તે
શાસ્ત્રો આદિનાં પ્રમાણા શ્રદ્ધાના આધારસ્તંભરૂપ છે. એમ કેાઈ રીતે ન કહી શકાય. એ પ્રમાણેાથી ઘણીયે વાર શકામાં વધારો થાય છે. શકાની વૃદ્ધિ થયાથી જે તે પ્રમાણુના સબંધમાં પ્રશ્નાની પરંપરા જાગે છે. પ્રમાણેનાં રહસ્ય આદિના સંબંધમાં વિવિધ પ્રકારની આશંકા ઊઠે છે. પ્રમાણેની વિશ્વસનીયતા શંકાસ્પદ જણાય છે, પ્રમાણેાની વિશ્વસનીયતાને પ્રશ્ન વસ્તુતઃ એવે છે કે, પ્રમાણેના સંબંધમાં મતભેદ થાય તે એ મતભેદનુ નિરાકરણુ દુર્ઘટ બને છે, વસ્તુઓ અને કુદરતના નિયમાના સ્વરૂપનાં યથાર્થ જ્ઞાનથી જ પ્રમાણુ વિષયક મતભેદેનું સમાધાન થઇ શકે. આવું જ્ઞાન દુર્લભ હાવાથી પ્રમાણેા સમધી મતભેદેનું નિરાકરણ કેટલુ દુષ્કર છે તે સમજી શકાય છે, પ્રમાણા કરતાં બુદ્ધિની ઉપયુક્તતા વિશેષ છે, બુદ્ધિથી અનેક મતભેદેનુ સમાધાન પણ થઇ શકે છે. ( ચાલુ )
For Private And Personal Use Only
