________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી વીતરાગતોત્ર અંતર્ગત
પ્રતિપક્ષનિરાસ # નામા પષ્ટ પ્રકાશ. કરજે હે પ્રભુ ! નેત્રને અમૃત-અંજન તુલ્ય અને લાવયવડે પવિત્ર કાયાવાળા આપને જે સતે આપમાં ઉદાસીન રહેવું તે પણ દુ:ખદાયી થાય છે, તે પછી ઈર્ષાવડે આપમાં અસત્ય દૂષણ ઉચ્ચારવાનું કહેવું જ શું ? તેમ કરનારની નરકાદિક નીચ ગતિ જ સંભવે છે, તેથી આપ પ્રતિ હેષભાવ તે અત્યંત વર્યું છે. ચિંતામણિ સદશ આપની તે ઉપેક્ષા કરવી પણ અયુક્ત છે, તે પછી ઈર્ષ્યા-દ્વેષભાવનું તો કહેવું જ શું ? ૧.
નિષ્કારણ વિપકારી એવા આપને પણ શત્રુ છે, અને તે પણ ક્રોધાદિક કષાયથી વ્યાપ્ત છે. આવી વાર્તા પણ સાંભળીને વિવેકી જને શું જીવન વહન કરે ? ન જ કરે; કેમકે નહિ સાંભળવા ગ્ય સાંભળવા કરતાં પ્રાણત્યાગ કર શ્રેયકારી છે. સૂક્ષમ બુદ્ધિથી વિચાર કરનાર પંડિતજનોએ એ નિર્ણય કરેલ છે કે જેના અંતરંગ શત્રુ સર્વથા ક્ષીણ થયેલા છે તેવા આપ વીતરાગને કઈ કયાંય કદાપિ શત્રુ હોય જ નહિં. એ જ વાતને પુનઃ દૃષ્ટાંતથી સિદ્ધ કરે છે. ૨.
જો આપનો વિપક્ષ-શત્રુવર્ગ, વિરક્ત-રાગ રહિત જ હોય તો તે નિચે શત્રુ જ નથી, કેમકે વીતરાગ વડે તે આપ જ છો અને જે તે રાગવાન હોય તે પણ વીતરાગપણાના અભાવવડે આપનાથી અત્યંત નિર્બળ હોવાથી તે શત્રુ નથી; કારણ કે સમાન શીલ અને પરાક્રમવાળાનું જ પ્રાયઃ સપક્ષવિપક્ષપણું કહેવું ઘટે છે, શું ખજો કદાપિ સૂર્યનો વિપક્ષ હોઈ શકે ? ન જ હોઈ શકે, ૩.
હે પ્રભુ ! તે ( લવસત્તમ) અનુવાગી દેવો પણ આપના ગમાગની સ્પૃહા રાખે છે ત્યારે ગમુદ્રા ( રજોહરણાદિક ધર્મ ઉપકરણ) રહિત એવા અન્ય સાંખ્યાદિકને તે ગમાની કથા જ શી ? યોગ તેમનાથી દૂર છે. ૪.
હે વીતરાગ ! યોગ ક્ષેમકારી આપને અમે નાથ સ્વીકારીએ છીએ, આપને સ્તવીએ છીએ અને આપની સેવા-ઉપાસના કરીએ છીએ, કેમકે આ પથકી અન્ય કઇ ત્રાતા ( રક્ષક) નથી. આપની સ્તવના ઉપરાંત બીજું
For Private And Personal Use Only