________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૩
મુમુક્ષુ મુનિઓએ જાણવા જેવું. સકષાયીપણે જે જે તપદિ પ્રવૃતિ કરવામાં આવે છે તે માત્ર સંસાર છે તથા ભાવી સંસારનું કારણું છે.
તત્વદૃષ્ટિએ વિચારતાં સંસારી જીવ માત્ર દુઃખી છે. તેમાં માત્ર સમ્યગ્ર દષ્ટિ મુનિજને જ-(ઉત્તમ પુરૂષ જ ) સુખી છે.
અવિવેકી જીવોને રાગના વિશે આ સમસ્ત જગત ભેગ્યરૂપ ભાસે છે ત્યારે વિવેકવાન સુદષ્ટિમાન ને સમ્યગ જ્ઞાનને કેવળ ત્યાગરૂપઉપેક્ષારૂપ ભાસે છે.
જે વિરક્ત પરિણામી જીવને સ્વફળ ઉપજાવ્યા સિવાય પુણ્ય અને પાપ સ્વયં નિર્જરે છે–નિઃસવ બને છે, તે જ ખરેખર યોગી છે, તે જ નિરાશ્રવ છે, તે જ મહભાગી પુરૂષ નિર્વાણદશાને કેમ કરીને પ્રાપ્ત થાય છે.
જ્યાંસુધી મિથ્યાત્વ અને તજનિત અજ્ઞાન જીવને વેગે ચડાવી રહ્યું છે ત્યાં સુધી જીવની દૃષ્ટિ માત્ર પરદેષગ્રહણાદિ તરફ નિરંતર રમ્યા કરે; પણ એ અવિવેક છે.
સમ્યગૂજ્ઞાન-વિવેકદશાની પ્રાપ્તિ અને વૃદ્ધિ થતાં પૂર્વે અજ્ઞાનદશામાં જે જે આચરણ કર્યા છે તે તે સર્વ યેગી પુરૂષને અજ્ઞાન ચેષ્ટારૂપ ભાસે છે.
અજ્ઞાનજન્ય પરવસ્તુ પ્રત્યેની ઈષ્ટનિષ્ટ ભાવના જે પુરૂષમાં ઉત્પન્ન થતી નથી તેને હરકોઈ ઈનિષ્ટ પ્રસંગે સુખરૂપ પ્રતિભાસે છે.
જીવને અનાદિ સ્વભાવ અભિમાન કરવાનો છે. તે સીધી કે આડકતરી રીતે શુભ કૃત્યોમાં પણ થઈ જાય છે અને તેનું કારણ વાસ્તવિક તવગવેષણ નહિ એ જ છે.
જ્યાં સુધી આત્મા નિર્મળ થયો નથી, પારકી ખટપટ મૂકી નથી, રાગ દ્વેષથી ન્યારો થયે નથી, નિંદા, વેર, ઝેર, ઈર્ષા, મદ, મોહ, માયા (કપટ), મત્સર, કુસંપ, કલેશ, વિશ્વાસઘાત અને કૃતઘપણું આદિ દુર્ગુણોને દેશવટે દી નથી ત્યાં સુધી ગમે તેટલી ક્રિયા કરવામાં આવે, ગમે તેટલો આચાર પાળે, ગમે તેટલે તપ તપે, ગમે તેવા વ્રતનિયમ પચ્ચખાણ કરે કે ગમે તેવા અંતકાંત લુખા અને તુચ્છ આહાર કરે પણ એ બધું છાર ઉપર લીંપણું છે.
સમ્યક પ્રકારે આત્મતત્વના જ્ઞાન વિના પ્રાણને ઉગ્ર તપથી પણ મોક્ષસુખની પ્રાપ્તિ નથી.
For Private And Personal Use Only
