________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પાંચ સકાર સમાન દાન. 3 ૪. (અનુ. વિઠ્ઠલદાસ મૂળચંદ શાહ )
ગતાંક પૃટ ૬ર થી શરૂ. * * * આ રહસ્ય ન સમજવાને લઈને જ જાતિ, વર્ણ, વ્યવસાય, કિયા, ધન, રૂપ, બલ, પદવી, વિદ્યા વગેરેના અભિમાનમાં માણસ બીજાને પિતાથી નીચા માનીને તેનું અપમાન કરે છે અને અંતરાત્મા પર ભારે આઘાત પહોંચાડે છે, અને પછી એના ફળરૂપે પિને જ નીચે બનીને વધારે મેટા આઘાતને પાત્ર બને છે.
આપણામાંના કેટલાક લેકે મોટાઓનું સન્માન કેઈપણ હેતુથી અને ટેવને લઈને પણ કરે છે, પરંતુ પોતાનાથી નાનાનું સન્માન કરવામાં તેઓને ઘણે જ સંકેચ થાય છે, અને કેટલાક તો તેનું અપમાન પણ કરી બેસે છે. તે એટલે સુધી પિતાના પતિભાવના અભિમાનમાં આવીને પિતાની પત્નીનું સુદ્ધાં અપમાન કરી બેસે છે. કેટલાક ઉદ્ધત પ્રકૃતિના મનુષ્યો તે ગાલીપ્રદાન તેમજ મારપીટ કરવા સુધીની દુષ્ટતા બતાવતાં અચકાતા નથી. એ મહાન પાપ છે. પતિને પરમેશ્વર તુલ્ય માનીને તેની સેવા કરવાની આજ્ઞા શાસ્ત્રોમાં સ્ત્રીઓને માટે કરી છે અને તેઓએ તે પ્રમાણે કરવું જ જોઈએ; પરંતુ પતિ પોતાની જાતને પરમેશ્વર માને અને પત્નીને દાસી માનીને જબરદસ્તીથી તેની પાસે મનમાની દેષપૂર્ણ ગુલામી કરાવે એવી આજ્ઞા કયાંય પણ નથી. વળી પરમેશ્વરની જેવા ગુણ હોય તે કોઈ પોતાની જાતને પરમેશ્વરવત્ માની લે તે અમુક અંશે એને બચાવ થઈ શકે છે. આપણને ખબર નથી કે પરમેશ્વરનું કેટલું અપમાન કરીએ છીએ, કેટલા એને ભૂલી જઈએ છીએ, આવી સ્વાભાવિક કલ્યાણકારી વૃત્તિ જે પતિની હોય તે પિતાની પૂજા પરમેશ્વરની માફક કરવાનું પત્નીને કહે તો તેનું કહેવું વ્યાજબી પણ ગણી શકાય, પરંતુ એટલું ધ્યાનમાં રાખવું કે એ પતિ સેવા-સન્માનને ભૂખે જ કેમ હોય ? એટલા માટે કોઈપણ પતિએ પિતાની પત્નીનું અપમાન નહિ કરવું જોઈએ. આપણે પોતે હમેશાં સન્માર્ગે ચાલીને આપણું સ્વાભાવિક ઉત્તમ સદ્વ્યવહારવડે તેના હૃદય પર અધિકાર મેળવીને તેને પણ હમેશાં સન્માર્ગે ચલાવવી જોઈએ. અને તેને પણ ઈશ્વરની પ્રતિકૃતિ ગણીને યથાયોગ્ય ક્રિયાઓ વડે તેનું સેવા
For Private And Personal Use Only
