________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
પાંચ સકાર
૬૫
મેાટાભાઇ, આચાય, બ્રાહ્મણ, જ્ઞાનવૃદ્ધ, વયેાવૃદ્ધ વગેરેનું શ્રદ્ધાપૂર્વક સન્માન કરવાની આજ્ઞા સ્થળે સ્થળે કરવામાં આવી છે.
<
આચા, પિતા, માતા તથા મોટા ભાઇ તેમનું અપમાન તેનાથી દુ:ખી થવા છતાં પણ ન કરવુ, માળકોને જન્મ આપીને તેના પાલનપેામાં માતાપિતાને જે કષ્ટ પડે છે તેના બદલે સેકડે! વર્ષ સુધી સેવા કરવા છતાં પણ નથી વાળી શકાતા. એટલા માટે હમેશાં માતાપિતા તથા આચાય ને પ્રિય કાર્ય કરવું. એ ત્રણે સંતુષ્ટ થવાથી સઘળા તપ પૂરા થઈ જાય છે, કેમકે એ ત્રણની સેવા કરવી એ જ પરમ તપ ગણાય છે. ’
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એ રીતે સવ ગુરૂજના પ્રત્યે સન્માન કરવુ. જોઇએ. માતા, પિતા, ગુરૂ, આચાય, વૃદ્ધ, માટા ભાઇ, સાસુ, સસરા, મામા, મામી, કાકા, કાકી વગેરેને હમેશાં સન્માનપૂર્વક પ્રણામ કરવા જોઇએ,
મનુમહારાજ કહે છે કે—
अभिवादनशीलस्य नित्यं वृद्धोपसेविनः । चत्वारि तस्य वर्धन्ते आयुर्विद्या यशो बलम् ||
‘ જે મનુષ્ય હમેશાં વૃદ્ધોને પ્રામ કરે છે અને તેમની સેવા કરે છે તેના આયુષ્ય, વિદ્યા, યશ તથા અળ વધે છે. '
પરંતુ ખેદના વિષય છે કે આજકાલ મનુષ્યનું અભિમાન એટલું મધુ વધી ગયું છે કે તે સ્વભાવથી જ હમેશાં પૂજનીય સાક્ષાત્ ભગવત્ સ્વરૂપ માતા, પિતા, ગુરૂ વગેરેનું અપમાન કરવામાં જ પેાતાનું મહત્વ સમ છે. વધારે શુ? આજકાલ ઈશ્વરનું પણ અપમાન કરવા સુધી તત્પરતા દેખાય છે, પરંતુ એ દુરાચાર છે, એનું પરિણામ સારૂં ન જ આવે. એટલા માટે એ પતનના પ્રવાહમાં ન ખેંચાતાં શ્રદ્ધાપૂર્વક વૃદ્ધોનુ સન્માન કરવુ જોઇએ.
કરવામાં ક્યાંય દંભ નહિ થાય છે. સ્વાથી અથવા નથી ગણાતું, એતા
અહિંયા એટલું યાદ રાખવું' કે સન્માન હાવા જોઇએ. સાચું સન્માન સરલ હૃદયથી જ કુટિલ હૃદયનુ બાહ્ય સન્માન તા વસ્તુતઃ સન્માન જ દેખાવની રાજ્યતા છે અથવા કુચક્ર પૂર્ણ કુટિલ નીતિ છે. અવા • વિષમાં યામુલમ્ ' સન્માનથી તે હમેશાં સાવધાન જ રહેવુ જોઇએ શ્રી કૃષ્ણ જ્યારે લીલા કરવા માટે કૌરવાના દરબારમાં ગયા હતા ત્યારે ઉપરથી એમનુ સ્વાગત-સન્માન કરવામાં જરા પણ કચાશ નહાતી રાખવામાં આવી; પરંતુ દુર્ગંધન વગેરેના હૃદયમાં કુટિલતા ભરી હતી.
For Private And Personal Use Only