________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
-
-
-
૨૭
પાંચ સકાર. ભૂકંપ તથા કરાળ કાળના રૂપમાં પ્રકટ થાય છે તે કઈ વખત શાંત સુખસામ્રાજ્ય અને સુશીતલ વિકાસના વેશમાં પ્રકટ થાય છે. તે જ એ રસિકશેખરની રસિકતા છે. જે તેને એક વખત જાણી લે છે તે એનું કાંઈ સૌમ્ય રૂપ દેખીને ચક્તિ નથી થતો તેમ જ ભયાનક રૂપ જોઈને ડરતો નથી. તે તે સઘળી વાતમાં દરેક વખત સર્વત્ર તે આનંદમયને જોઈને, બધામાં તેને કમળ મધુર સ્પર્શ પામીને, હમેશાં દિવ્યાનંદમાં જ ડૂબે રહે છે. એ આનંદ અસહિષ્ણુતામૂલક હર્ષ નથી. વિષયમાં તો એ આનંદ જ નથી. એની અંદર દુઃખનું પ્રતિદ્વન્દી સુખ છે. એ આનંદના દર્શન તો તેઓને જ થાય છે કે જેઓ વિષયના જગતની જડ જગતની ઉપર થઈને આત્માના ચેતનના જગતમાં ચાલ્યા જાય છે. એ દ્વન્દાતીત આનન્દ તેઓને જ પ્રાપ્ત થાય છે કે જેઓ અસહિષ્ણુતામૂલક હર્ષશેકની હદ ઓળંગીને દિવ્ય આનંદના સામ્રાજ્યમાં પ્રવેશ કરે છે; કેમકે પછી તે તે ઈશ્વર સિવાય કોઈને જોતો જ નથી.
પ્રભુ ભક્ત પ્રત્યેક સુખદુઃખના રૂપમાં સર્વથા, સર્વદા અને સર્વત્ર પ્રભુના ચરણેના દર્શન કરીને તેનું સ્વાગત કરે છે. સુખમાં તેને ભૂલી જતે નથી, દુઃખમાં રડતાં નથી, તે તો નિત્ય નિરંતર આનંદમય રહે છે. તે જ દ્વિદ્ધસહિષ્ણુતાનું સર્વોત્તમ સ્વરૂપ છે.
કન્વયસાહિષ્ણુતા જ દુઃખ છે અને એ દુઃખને આપણે જોરથી પકડી રાખ્યું છે. જે આપણે પ્રત્યેક દ્વન્દ્રમાં આનંદની કલ્પના કરીએ તે એ કલ્પનાથી જ આપણું દુઃખ ઘણું ઓછું થઈ જશે. ખરી રીતે પ્રત્યેક દ્વન્દ્ર આનંદરૂપ જ છે. આપણે નિરંતર તે અપાર અગાધ આનન્દસાગરમાં ડુબી રહેવું જોઈએ. એટલું યાદ રાખવું જોઈએ કે આપણે આનંદમાંથી ઉત્પન્ન થયા છીએ, આનન્દમાં જ રહીએ છીએ, આનન્દમાં જ આપણું અવસાન છે, આપણે મહાન આનંદથી જ હમેશાં પરિપૂર્ણ છીએ, આપણે આનન્દ સ્વરૂપ જ છીએ, તે પછી કોઈ પણ અવસ્થામાં-ભયાનક મૃત્યુમાં પણ આપણને આનંદના જ આનન્દમય દર્શન થશે. જનિત સુખદુઃખરૂપી “દુઃખ ” હમેશને માટે નષ્ટ થઈ જશે.
વેગસહિષ્ણુતા અજ્ઞાન અને અહંકારને લઈને મનમાં ઊભા થનારા કામ, ક્રોધ, લેજ, અભિમાન, વૈર, હિંસા, પ્રમાદ વગેરે દુષ્ટ ભાવના વેગને રોકી રાખવે અને
For Private And Personal Use Only
