________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એક સન્તના અમૃત વચન
અનુવાદક : અભ્યાસી. તમે પોતાની જાતને દેહ ન સમજે. તમારું સ્વરૂપ આ શરીર નથી. તમે મૂત્ર નથી, તમે મળ નથી; કેમકે એ ત્યાગવા છતાં પણ તમે રહો છો. તમે કેશ નથી, જે કાપી નાખવામાં આવે છે. તમે તે તે છે કે જેની સ્થિતિને લઈને તમારા શરીરની સ્થિતિ છે. જેના નીકળી જવાથી તમારું શરીર સડી જાય છે. વેશ થાય છે. બીજું બળ તે ઈરછાબળ છે. કેટલાક મનુષ્ય ઈચ્છાબળનો અસ્વીકાર કરે છે. ખરી રીતે વિચારતાં ઈછાબળનો ઈન્કાર કેઈથી ન થઈ શકે. ઈરછાબળ એ કુદરતનાં બળનું રૂપાન્તર છે એમ પણ કેટલાક કહે છે. મસ્તિષ્કના અણુઓમાં પરિવર્તન થવાથી ઈછાની પરિણતિ થાય છે, એમ પણ કેટલાક કહે છે. ઇચ્છા શક્તિ એ શરીરનાં બળની ક્રિયાનું યોગ્ય રીતે નિયમન કરે છે. ઈચ્છા એ ખરી શક્તિ છે. જે મસ્તિષ્ક આદિમાં પરિવર્તન સ્વયમેવ શકય છે એમ માની લેવામાં આવે તો ઈચ્છાશક્તિનાં સ્વાતંત્ર્યને કેટલીક રીતે વિચ્છેદ થઈ જાય. મસ્તિષ્ક આદિ સ્વયં ક્રિયાશીલ હોય તે ઈચ્છાશક્તિની જરૂર જ ન હોય. મસ્તિષ્ક આદિની સ્વયંકિયાશીલતાને સ્વીકાર કરતાં ઈચ્છાશક્તિનું અસ્તિત્વ નિર્મૂળ થાય. શરીરરૂપ યંત્રમાં ઈચ્છાબળની જરૂર જ ન રહે. આથી ઈચ્છાશક્તિરૂપી મહાન બળને સ્વીકાર અવશ્ય કરવો ઘટે છે.”
ઈચ્છાશક્તિને પ્રભાવ જગતમાં અનેક રીતે પ્રત્યક્ષ થાય છે. અનેક શોધખેળેથી ઈચ્છાશક્તિનું મહાન બળ સિદ્ધ થયું છે. ઈચ્છાશક્તિથી સોયને ગતિમાન કરવાની એક નવી શોધ હાલમાં જ થઈ છે. આ શોધથી ઈચ્છારૂપી બળની પ્રતીતિ થાય છે. અનેક પ્રકારની યાંત્રિક રચનાઓથી ઈચ્છાનું બળ આ રીતે પૂરવાર થાય છે. યાંત્રિક રચનાઓથી પર પણ ઈચ્છાનું બળ નિરખી શકાય છે. ઈચ્છા થતાં આપણે ઉભા થઈએ છીએ. ઈરછા થતાં આપણે દેડીએ છીએ. ઇચછા થતાં આપણી સાડાત્રણ મણની કાયા પહાડના પહાડ ચઢી જાય છે. ઇચ્છાનું આ બળ જેવું તેવું છે ? ઈચ્છાને આ પ્રભાવ ઓછો છે ? ચેતન--અચેતન વિશ્વ, સુષ્ટિ-
કવવાદ આદિના સંબંધમાં વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિબિન્દુથી આપણે બંને તેટલું અન્વીક્ષણ કર્યું.
(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only
