________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. શા માટે રાખવો જોઈએ ? તેની એ નાની મઢુલીમાં પણ એ એક શ્રીમાન કરતાં પણ બહુ આનંદથી રહે છે. ખડી અને ગારથી લીંપેલી તેની સ્વચ્છ મહુલીમાં દૈનિક જીવનકમમાં ખાસ આવશ્યક એવી અમૂલ્ય ચીજો વ્યવસ્થિત રીતે ગોઠવી છે કે જેથી તેના રક્ષણ માટે ફિકર ન રહે અથવા ન તે ચોરને ભય રહે. પિતાના ભાગ્યાનુસાર પિતાને પ્રાપ્ત થયેલ સ્ત્રી-સંતાનમાં તેને સંતોષ છે. તેની વૃત્તિ બીજે ક્યાંઈ ભટકતી નથી. તે પ્રમાણિકપણે વ્યવસાય કરે છે અને તેમાંથી જે કાંઈ મળે છે તેના ઉપભોગમાં તે આનંદ માને છે. કુદરતે આપેલી પગરૂપ ગાડી કરતાં બીજી એકે ગાડી તેને મેહ પમાડતી નથી. ફરવા માટે સ્થાને કયાં થોડા છે કે મારાપણાની છાપની ભાવના જાગે ? ધર્મકાર્યને સમય તે તેને નિયત કરેલ જ હોય છે કે જેથી તે વખતે ગમે તેવા કાર્યને પણ છોડીને તે આત્માના પિષણની એ ક્રિયા તે અવશ્ય કરે જ છે. સત્સંગ હોય ત્યાં તે તે પહોંચી જ જાય છે. આ પ્રમાણે સંતોષીના જીવનના વેગ શાંત થયેલા હોવાથી તેને પરમાનંદની પ્રાપ્તિ છે. સ્વામી રામે એક ઠેકાણે તે આ ભાવાર્થનું લખ્યું છે કે –
“ તૃષ્ણારૂપ એંજીનને પ્રવેશ કરવા દીધું એટલે અનેક જાતની ઉપાધિઓ, જંજાળ, દુઃખે ઈત્યાદિરૂપ વેગને કે જે એંજીનની પાછળ વળગેલ છે તે પણ તમારી હદમાં–તમારા અંતઃકરણમાં–તમારા જીવનમાં પ્રવેશ કરશે અને તે સર્વ વેગને તમારી પાસે ઠલવાશે. આમાં શાંતિ કયાંથી સંભવી શકે ? ” અતુ!
ઉપરોક્ત લેખમાં ચાર કષાયનું યથામતિ પૃથક્કરણ કર્યું છે. સવથા નહી તે અંગે પણ એ કષામાંથી નિવૃતવાની ભાવના જાગી, કષાયથી
પ્રતિકમણ” (પાછા ફરવાનું) બને તે જ લખ્યું-વાંચ્યું સાર્થક ગણી શકાય. લેખક, વાંચક સર્વમાં ક્રોધને સ્થાને ક્ષમા, માનને સ્થાને નમ્રતા અને વિનયતા, માયાને સ્થાને ઋજુતા-સરળતા અને લોભને સ્થાને સંતોષ પ્રગટે અથવા એ ભાવના પણ હૃદયમંદિરમાં પ્રતિષ્ઠિત થાઓ એમ ઈરછીએ. (કેમકે ભાવના ભવનાશિની ગણાય છે. ભાવનાની પ્રેરણાથી જ દરેક કૃત્ય બને છે. એટલે ઓછામાં ઓછું તે તે કષા પ્રત્યે તિરસ્કાર ઉત્પન્ન થઈ, હદયમાં તેથી વિરૂદ્ધના ઉચ્ચ ગુણોને સંપ્રાપ્ત કરવાની ભાવના પણ સી કોઈમાં પ્રગટે એવી શુભેચ્છા રાખીએ ) અતુ! » શનિના શાન્તિઃ
રાજપાળ મગનલાલ વોરા.
For Private And Personal Use Only