________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભાવનાનું સંક્ષિપ્ત સ્વરૂપ તેનામાં મલીન કર્મને પ્રવાહ ચાલ્યો આવે છે તે માટે તેને નિરોધ કરવા યત્ન
ક
.
પુન્ય, પાપને નહિ ગ્રહણ કરવામાં જે મન, વચન, કાયાની વૃત્તિ તે આત પુરૂએ ઉપદેશેલ, અત્યંત સમાધિવાળો અને હિતકારી સં૫ર ચિંતવવા ગ્ય છે.
જેમ વૃદ્ધિ પામેલે છેષ લંઘનથકી નવડે ક્ષીણ થાય છે તેમ એકઠાં થયેલા કર્મને સંવર યુક્ત પુરૂષ તપવડે કરી ક્ષીણ કરી નાંખે છે.
- ઉર્વ, અધે અને તીરછા લોકનું સ્વરૂપ, તેને વિસ્તાર, સર્વત્ર જન્મ મરણ, રૂપી દ્રવ્ય અને ઉપરનું ચિંતવન કરવું.
જેમણે અંતરંગ શત્રુઓને જીત્યા છે એવા જિનેશ્વરએ જગતના હિતને માટે આ ચારિત્ર ધર્મ સારી રીતે પ્રરૂપે છે, તેમાં જે રક્ત થયેલા છે તે સંસારસમુદ્રને લીલા માત્રમાં પાર પામેલા સમજવા.
મનુષ્યપણું, કર્મભૂમિ, આર્યદેશ, ઉત્તમકુળ, આરોગ્યતા. અને દીર્ધાયુષ પ્રાપ્ત થયે છતે, તેમજ શ્રદ્ધા, સરળ, અને શાસ્ત્રશ્રવણ આદિ સામગ્રી વિદ્યમાન છતે પણ સમ્યકત્વ અતિ દુર્લભ છે.
સેંકડે ભવે એવું દુર્લભ સમ્યકત્વ પામીને પણ મેહથી, રાગથી, કુમાર્ગ દેખવાથી અને ગૌરવના વશથી ચારિત્ર પ્રાપ્ત થવું અતિ દુર્લભ છે.
તે ચારિત્રરત્ન પામીને ઇંદ્રિય, કષાય, શૈરવ, અને પરીષહ રૂપ શત્રુથી વિહળ થયેલા જીવને વૈરાગ્ય માગમાં વિજય મેળવે એ અત્યંત કઠીન છે.
તેટલા માટે પરિષહ, ઇદ્રિય અને ગૌરવ ગણના નાયક એવા કષાય શત્રુઓક્ષમા, મૃદુતા રૂજુતા, અને સતિષ વડે કરીને વીર પુરુષોએ જય કરે.
કષાયના ઉદય નિમિત્ત અને ઉપશાંતિના નિમિત્ત સમ્યગ રીતે વિચારીને ત્રિકરણ શુદ્ધિથી તેમને અનુક્રમે ત્યાગ અને આદર કર.
દશવિધ ધર્મ ક્ષમા, મૃદુતા, રુજુતા, પવિત્રતા, સંયમ, સંતેષ, સત્ય, તપ, બ્રહ્મચર્ય અને નિષ્પરિગ્રહતા એ રીતે દશવિધ ધર્મ વિધિ સેવવા યુગ્ય છે.
ધર્મનું મૂળ દયા છે. ક્ષમારહિત માણસ દયાને સારી રીતે આદરી શકતું નથી તે માટે જે ક્ષમા આપવામાં તત્પર છે તે ઉત્તમ ધર્મને સાધી શકે છે.
સર્વ ગુણે વિનયને આધીન છે, અને વિનય મૃદુતાને આધીન છે, જેમાં સંપૂર્ણ મૃદુતા વસી છે તે સર્વગુણસંપન્ન થાય છે.
For Private And Personal Use Only