________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬
શ્રી આત્માનઃ પ્રકાશ
છે કે મનુષ્યમાં ત્રણ પ્રકારની દશાઓ રહે છે. (૧) પશુદશા-સ્થૂલ શરીરભાવ.
(૨) મનુષ્ય-દશા, (૩) દેવ દશા- સામાન્ય મનુષ્ય પશુ-દશામાં પડી જાય છે અને પ્રયત્નશીલ મનુષ્ય કોઇ કરે છે અને શુભ આંતર આનન્દથી ઝગમગી ઉઠે છે,
મનુષ્યતા ભૂલી જઇને વાર દેવ-દશાના અનુભવ
એ રીતે પશુમાંથી દેવ અવાનુ નામ આધ્યાત્મિક વિકાસ છે. આન્તરષ્ટિ અને આત્મપરીક્ષાની મજબૂત ટેવ વગર એ વિકાસ જલ્દી સિદ્ધ નથી થઈ શકતા. પાપ—
આધ્યાત્મિક વિકાસ અર્થાત આપણા હૃદયમાં થનારી દૈવી પ્રેમની સતત વૃદ્ધિ. એ પ્રેમની મર્યાદા ઘણી વિશાળ બની શકે છે, પ્રાણીમાત્ર સુધી પહાંચી શકે છે; છતાં એમાં વિઘ્ન ખૂબ આવે છે. એ અ ંતરાયા-વિધ્નોનું બીજું નામ પાપ છે.
પ્રેમની વૃદ્ધિ રેકનાર પાપ છ છે. એ યાપેાની સાથે જાગ્રત મનુષ્યને લડવુ પડે છે. એ લડાઇના પણ એક વિધિ છે, એ વિધિ પ્રમાણે લડનાર જલ્દી વિજયી અને છે, જે ક્રમમાં એ લડાઇ વધારે ફલદાયી થાય તે ક્રમમાં એ પાપે નીચે લખ્યા છે.
(૧) આવેશરૂપી પાપ ( કેઇ પણ પ્રકારનેા શારીરિક કે માનસિક કૈફ ) આલયરૂપી પાપ ( પેાતાની જરૂરીયાતાની વૃતિ ખાતર જેટલી મહેનત મજુરી કરવી જોઇએ તેનાથી દિલચારી )
(૨)
(૩) તૃષ્ણારૂપી પાપ. ( જરૂરીયાતની પુતિ કરતાં કરતાં તેનાથી અનેક પ્રકારના વધારે ભાગ પેદા કરી લેવા )
(૪) લેભરૂપી પાપ ( ભાવી જરૂરીયાતોની પૂતિ કરી રાખવી )
(૫) સત્તામેહરૂપી પાપ ( ખીજા મનુષ્યેા પર અધિકાર ચાવવે )
(૬) ભાગરૂપી પાપ ( સમાગમની ઉર્મિને વશ થઇને તેનાથી જૂદા જૂદા ભાગ ભાગવવાની ચેાજના કરવી. )
એ પ્રત્યેક પાપ ત્રણ પ્રકારના છે.
(૧) મૂલગત અથવા રવાભાવિક (૨) વંશપરંપરાગત અથવા સામાજિક (૩) વ્યકિતગત અથવા સ્વયં ઉભા કરેલા. આમાં બીજા તથા ત્રીજા પ્રકારના પાપની સાથે લડવું અહુ મુશ્કેલ નથી, પરંતુ પહેલાં પ્રકારનું પાપ ઘણુ જ આકરૂં છે, અને તેથી જ તેના મૂલેચ્છેદનું કામ વિમલ મનુષ્યા જ સિદ્ધ કરી શકે છે.
છ પાપાના જે ક્રમ ઉપર ખતાન્યેા છે તે સહેતુક છે અને એ ક્રમ પાપની સામે લડવા માટે કઇક રહેલા પણ છે. જ્યારે મનુષ્યનું તન અથવા મન કોઇ પ્રકારના આ
For Private And Personal Use Only
