________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સંપત્તિ અને વિપત્તિનો સંવાદ. મારામાં સંદર્ય છે, એટલે હું શા માટે મત્ત ન બનું? જે તારામાં સિંદર્ય હતે તે તું પણ મત્ત બનતે. તારી દીન અને કુરૂપી આકૃતિ જેવાથી મને હાસ્ય થયું છે ! તું મારે પ્રભાવ જાણતી નથી, એટલે તને શી ખબર પડે ?”
“ માટે જ તને ઓળખવાની મારી ઇચ્છા છે. તું કેણ છે અને કયાં રહે છે ? ” શ્યામાએ અવગણના કરી ઉત્તર આપે.
“ હું સંપત્તિ છું. મારું નામ આ દુનિયામાં પ્રખ્યાત છે. વિશ્વની સમગ્ર પ્રજા મારી ચાહના રાખે છે. એ કોઇપણ પુરૂષ નથી કે જે મને નહીં ચાહતે હોય. મારી સંપત્તિની મહત્તા તારા જેવી કંગાળ કાંતા શી રીતે જાણી શકે ?” મદ ભરેલા વચનેથી તેણુએ જણાવ્યું.
તેં મને કંગાળ શી રીતે જાણું ? હું કાંઈ તારાથી ઉતરતી નથી. જેવી રીતે આ દુનિયાના ઘણું લેકે તને ચાહે છે, તેવી રીતે આ દુનિયાના કેટલાએક લેકે મને પણ ચાહે છે. ” ક્રોધના આવેશથી તેણીએ સામું કહ્યું.
“અરે તું કોણ છે? તારા જેવી કુરૂપને ચાહનાર કોણ છે? તારું નામ અને ઠામ જાણવાની મારી ઇચ્છા છે.” સંપત્તિએ આતુરતાથી જિજ્ઞાસા પ્રગટ કરી.
મારૂં નામ વિપત્તિ છે. હું આ વિશ્વમાં સર્વ સ્થલે વ્યાપક છું. કઈ પણ એ દેશ કે સ્થાન નથી કે જેમાં મારે વાસ નહીં હોય.” વિપત્તિએ ગર્વ દર્શાવતાં કહ્યું,
આ વિશ્વમાં તારી વ્યાપકતા હશે, પણ તેથી કાંઈ તું ઈચ્છવા લાયક નથી. કોઈ પણ બુદ્ધિમાન પુરૂષ તને ચાહતે નથી. સર્વ જને તને ધિકાર આપનાર છે. આ જગતમાં જે કોઈ પણ અધમ ગણાતું હોય તો તે પોતે જ છે. ” સંપત્તિએ તિરસ્કારપૂર્વક જણાવ્યું.
અરે સંદર્યના ગર્વથી ગાજનારી સંપત્તિ ! હું ગમે તેવી છું, પણ જ્યાં મારે વાસ થાય છે, ત્યાં મનુષ્યની મનોવૃત્તિ ધાર્મિકભાવને ધારણ કરે છે; એ તે નક્કી જ છે, અને જ્યાં તારે વાસ થાય છે, ત્યાં લોકોની મને વૃત્તિમાં અનેક જાતના દુર્ગુણે પ્રવેશ કરે છે.” વિપત્તિએ પિતાને ઉત્કર્ષ દર્શાવતાં જણાવ્યું.
અરે અભદ્રરૂપે ! જ્યાં તારે વાસ હોય છે, ત્યાં મનવૃત્તિ ધાર્મિકભાવને ધારણ કરે છે, એ વાત મારા માનવામાં આવતી નથી, કારણ કે જે તારે યોગ થઈ આવ્યું તે પછી હૃદયમાં અશાંતિ ઉત્પન્ન થાય છે, અને જ્યાં હૃદયમાં અશાંતિ હોય ત્યાં ધાર્મિકભાવ હોઇ શકે જ નહીં. અને જયાં મારે
For Private And Personal Use Only
