Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અધ્યાત્મજ્ઞાન નિરૂપણ પ્રશ્નોત્તર ર્ધક છે. સાધુએ વાદવિવાદ કરતા નથી. સિદ્ધ નિબંધન છે, સાધુઓ સ્વેચ્છા વિહારી છે. સિદ્ધ નિ સંધિ છે, સાધુઓ પરસ્પરની (એક રાખે તે બીજે રાખે એવી) મિત્રતાથી વિરકત રહે છે. સિદ્ધો કેવલદર્શ છે. સાધુઓ સર્વ જગસ્વભાવની અનિત્યતા જેનાર છે. સિદ્ધ આનંદથી પરિપૂર્ગ છે, સાધુઓ અંત:કરણ શુદ્ધ રાખે છે અને સંતોષથી સમભાવ ભાવે છે. ઈત્યાદિ પ્રકારે જે ગુણે સિદ્ધમાં હોવાનું શાસ્ત્રોમાં જોવામાં આવે છે તે ગુણોને મુમુક્ષુઓ પ્રક૯પી (ધારી) યથાશક્તિ આદરીને કેમે કરી સિદ્ધ થાય છે. બીજા ગૃહસ્થ પણ જે દુષ્કર્મની શાંતિ માટે પિતાની શક્તિ પ્રમાણે તે ગુણેને દેશથી (અંશતઃ–સર્વથા નહિ ) અનુસરે છે તે પણ અનુકમે સુખી થાય છે *
પ્રશ્ન-ગૃહસ્થો ત્યારે ભલે એજ ગુણને ચિરકાળ દેશથી આશ્રય કરે પણ જે કામમાં જીવહિંસા થાય છે તેને આશ્રય કરે છે તે શું સારૂં?
ઉત્તર-ગૃહસ્થ પ્રાયઃ સ્કૂલબુદ્ધિ, અધિક ચિન્તાયુક્ત આરંભ સહિત અને પરિગ્રહ-(ધનધાન્યાદિ) માં આદરવંત હોય છે, તેથી સૂક્ષ્મ દૃષ્ટિથી આલોકન (વિચાર) કરવામાં તેમની બુદ્ધિ કુંઠિત રહે છે (કામ કરતી નથી). આલંબન વિના તત્ત્વત્રય-(દેવ, ગુરૂ અને ધમ) માં તે વિમેહ પામે છે. માટે શુભાથે ભલે નિરંતર સાકાર દેવપૂજા, સાધુઓની સેવા અને દાનાદિ ધર્મ કરે. ઉચ્ચ ( ઉત્તમ ) કુલાચા૨ના યશના રક્ષણાર્થે ( આત્માની ઉન્નતિને માટે ?) ગૃહસ્થો પૂર્વે સર્વ પ્રકારના ધર્મનું સેવન કરતા, માટે હાલ પણ ગૃહસ્થ આત્મસંપદા માટે દ્રવ્યથી અને ભાવથી બંને પ્રકારે ધમને આશ્રય લે. ગૃહસ્થ પ્રાયઃ સાવદ્ય (પાપમય વ્યાપાર ) માં રક્ત, સદાકાળ એહિક (આ લેક સંબંધી ) અર્થ પ્રાપ્તિમાં પ્રસિદ્ધ (મચેલા), કુટુંબ પિષણાર્થે ઉચ્ચ નીચ ઘણી વાર્તા [ આજીવિકા ] માં આદર યુકત, પરતત્રતાથી ખિન્ન અને મનમાન્યા પુણ્યકાર્યમાં ઉદ્યમવંત હોય છે. તે આત્મરૂચિ પ્રમાણે જ પ્રવૃત્તિ કરે છે. માટે રવચિત્તની અભિતુષ્ટિ માટે જે પુણ્ય કરે તે કરવા ઘો. એ ગૃહસ્થ હૃદયમાં જાણે એમ ધારીને દ્રવ્યધર્મ કરે છે કે જેમ આ મન દ્રવ્ય વડે અન્ય કર્મો કરાવ્યાથી તુષ્ટિ ધારણ કરે છે તેમજ દ્રવ્યવડે કઈ પ્રકારના ધર્મ પણ કરીને સ્વ મનને પ્રસન્ન કરીએ. ગૃહસ્થોના સર્વ વ્યાપાર દ્રવ્યથી સિદ્ધ થાય છે તેથી દ્રવ્યવને દ્રવ્યવડે જ સ્વધર્મ સાધવાને સ્વાભાવિક મન થાય છે અને તે યુક્ત છે. કેમકે જેનું જેમાં બલ હોય તે જ બલવડે તે પિતાનું ધાર્યું કરે. માટે દ્રવ્યધર્મ કરતા ગૃહસ્થોના મનની જે પ્રકારે સંસાર કાર્યથી સંવૃતિ ( રોકાવું ) થાય તે પ્રકારે સાલંબન (સાકાર દેવપૂજા, સાધુસેવા અને દાનાદિ ) દ્રવ્ય ધર્મમાં– પુણ્ય વિધિમાં તે મન-અપેક્ષા રાખે. સ્વઈન્દ્રિાને સંસાર સંબંધી ક્રિયામાંથી
* શ્રી પરમેશ્વર છે અને તેની સેવાથી મુક્તિ મળે છે એવું માનનારા સર્વ શાસન (મત-દર્શન) ના લોકો પરબ્રહ્મ પામવાની ઇચ્છાથી પરમેશ્વરપ્રીત્યર્થ (પરમેશ્વરની પ્રીતિ મેળવવા) એજ ગુણોને અનુસરે છે.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531337 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 029 Ank 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1931 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |