________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
વ્યકિતને સમાગમ વર્તમાનમાં પ્રાયે દુઃપ્રાપ્ય લાગે છે છતાં જેન કહે વા જૈનેતર કહો પણ મહાત્મા ગાંધીજીના મન-વચન અને કાયિક સક્રિય પ્રાગ અજોડ સ્થાને દશ્યમાન થાય છે. એગ્ય લાગે તે એ મહાન પ્રતિભાશાળી દેવી દશ્ય વ્યકિત તરફ દષ્ટિ કરી તેમના ચારિત્રમાંથી જે કાંઈ યેાગ્ય લાગે તે ગ્રહણ કરવા પ્રયાસ કરીએ તે અવશ્યમેવ છેડે ઘણે લાભ મેળવી શકાય તેમ છે.
ચારિત્રની ખરી કિસ્મત આચરણ-વર્તન પરથી જ અંકાય છે !
ભગવાન મહાવીર દેવની વીતરાગતા, નિસ્પૃહતા, સરલતા, ક્ષમા એ આદિ અનેક ગુણ અભુત આશ્ચર્યકારક છે. શાસ્ત્રકારોએ તેના અંગે કરેલ વર્ણનની ગણત્રી પિકી તે તે ગુણેને વર્તનમાં ઉતારવા માટે એ માર્ગના વિહારીઓ પણ પંથ કાપવામાં પુરી વિકટતા અનુભવે છે એટલે સામાન્ય પ્રાણીની શી ગણત્રી ! છતાં એ ગુણોને કેટલેક અંશે વર્તમાનમાં નમુને શેધ હેય તે તેજ મહાત્મા ગાંધીજી દષ્ટિપથમાં અગ્રસ્થાને આવે છે. એમ કહેવામાં અતિશકિત લાગે પણ દ્રષ્ટિ એવી સૃષ્ટિ એ અબાધ નિયમ દરેક વિષયને સ્પષ્ટ કરવામાં અતિ ઉપયોગી જણાય છે. માટે સજજનેએ શુધ્ધ દ્રષ્ટિપૂર્વક સ્થાનની સ્થિતિ તપાસી માફીની શબ્દમાત્રથી નહીં પણ યોગ્ય અમલ પૂર્વક આપલે કરવી જોઈએ જેથી વિગ્રહો દૂર કરી આપસ આપસમાં એટલું જ નહીં પણ સમાજ ભરમાં શાન્તિ સ્થાપવાનું અપૂર્વ બળ મેળવી શકશે. ભારતવર્ષમાં અશાન્તિ દૂર કરવા માટે ગાંધીજીની માફીની શૈલી મુગ્ધ મંત્ર સમાન લેખાય છે.
વર્તમાન જૈન સમાજમાં મતભેદથી ભેદભાવ પડી ગયે છે અને તેથી સમાજ અધોગતિના ઉંડાણમાં સબડી રહેલ છે તે તમામનું નિવારણ કરવા માટે તથા ઐકયતા સ્થાપવા માટે પવિત્ર જડબૂરી સમાન સાચી ઓષધી તે માફી છે.
માફીની આપ લે કરવાની દરેક વ્યકિતની ફરજ છે એમ સમજી બન્ને પક્ષકારોએ ધાર્મિક ફરજ અદા કરવા ઉદ્યમ કરવો એ આવશ્યકતા છે, છતાં બનેમાંથી એક પક્ષ કદાચ માફી ન આપે તે આત્મધર્મના જીજ્ઞાસુ પ્રાણીઓએ તો પિતે નમ્રભાવે માફી આપવી અને શુદ્ધ ચારિત્રવાન બનવું એ ખરેખર આત્મધર્મ ગણાય છે.
ઉપરની હકીકતને એકાન્તમાં શાન્ત ચિત્તે વિચારવામાં આવશે તે સાચી માફીનું મહત્વ સહેજે સમજી શકાશે અને તેને અમલમાં મૂકવા ગ્ય પ્રવૃત્તિ થશે તે પરસ્પર આત્મહિત સાધવામાં સહાયક બની પરંપરાએ શાન્તિને સાચે લાભ મેળવી સુખી જીવન ગુજારવા ભાગ્યશાળી બનશે. માટે તે તરફ લક્ષ આપવા નમ્ર વિનતિ છે.
For Private And Personal Use Only