________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનં પ્રકાશ.
એક સાધક જ્યારે કઈ ચમત્કાર જુએ છે ત્યારે તે કહે છે કે “ હું જલદી સમાધિ પ્રાપ્ત કરી લઇશ અને કઠિન પ્રયત્ન કરવા લાગે છે, પરંતુ તેનું મન અત્યધિક પ્રયાસને લઈને વિક્ષિપ્ત થઈ જાય છે અને તેને પરમાનંદ કે સમાધિ પ્રાપ્ત થતી નથી. એક બીજે મનુષ્ય અત્યધિક પ્રયાસમાં દોષ જોઈને પ્રયત્ન જ તજી દે છે. અને કહે છે કે-“મારે માટે સમાધિની હમણાં શી
રૂર છે ?” તેનું મન પણ સંક૯૫ની શિથિલતાને કારણે પ્રમાદી બની જાય છે અને તે પણ સમાધિ પ્રાપ્ત નથી કરી શકતો. પરંતુ જે મનુષ્ય પિતાનું મન શિથિલ થતાં જ તેને શિથિલતાથી અને વિક્ષિપ્ત થતાં જ વિશેપથી ખુબ સાવધાનીપૂર્વક સમાનભાવે મુક્ત કરે છે તે તેને પોતાના લક્ષ્ય તરફ લઈ જાય છે અને ફલસ્વરૂપ નિવિકલ્પ સમાધિ પ્રાપ્ત કરી લે છે. દરેક મનુષ્ય એવા જ થવું જોઈએ.
સચેત રહે, જેવા દિવસે સચેત રહે છે તેવા જ રાતમાં પણ રહો. પહેલાં તમારે સચેત રહેવું પડશે અને ત્યારે જ તમે કંઈક મનને સંયમ કરી શકશે, તમારામાંથી જે કઈ પિતાના પૂર્વ સ્વપ્નનું સ્મરણ રાખી શકશે તેઓ સ્વપ્ન જોતી વખતે પણ એવો અનુભવ કરશે કે તે સ્વપ્ન છે. તેઓ સમજશે કે જે કાંઈ સ્વપ્નમાં દેખાય છે તે ભૌતિક જગતનું નથી. એક વખત આટલું જાણી લીધા પછી તમે સ્વમમાં પણું એવો અભ્યાસ કરશે જેવા જાગૃતિના સમયે ભૌતિક જગતમાં કરતા હશે. સ્વપ્ન જોતી વખતે પણ તમે તમારી ઈચછા–શકિતને કામમાં લગાવીને તમારા સ્વપ્નની બધી ક્રિયાઓ બદલી શકે છે અને જેટલા તમે વધારે સાવધાન ( સચેત થતા જશે તેટલા–કદાચ તેથી પણ વધારે-તમે રાતમાં તમારું જીવન કાબુમાં રાખી શકશે. કેમકે રાતમાં તમે શરીર-યંત્રની ગુલામીથી મુક્ત રહે છે. જાગ્રતાવસ્થાની ક્રિયાઓને વશ કરવી ઘણી જ કઠિન છે, કેમકે તેઓ માનસિક અથવા સૂફમ કિયાઓની અપેક્ષાએ વધારે મજબૂત હોય છે અને તે બદલવામાં આપણે કાબુ પણ એ છે ચાલે છે. રાતમાં મન અને પ્રાણ, ખાસ કરીને પ્રાણ, વધારે કાર્યશીલ હોય છે. દિવસે તે દબાઈ રહે છે અને જાગ્રત ચેતના યંત્રવત્ તેના ભાવ પ્રકટ કરતી રહે છે. રાતમાં તેના ઉપર કશું દબાણ નથી રહેતું અને તેથી તેઓ પિતાની સ્વાભાવિક અને સ્વચ્છદ ગતિમાં જણાય છે.
તમે તમારા ભાવને ધ્યાન, સચિન્તન, વિવેક તથા વિચાર દ્વારા શુદ્ધ કરી શકે છે.
આંખ અને કાન વૃત્તિજનક જ્ઞાનના દ્વાર છે. આંખે તથા કાન બંધ કરે. એમ કરવાથી તમે જગતના પાંચ ભાગમાંથી બે નષ્ટ કરી દે છે. એ બન્ને
For Private And Personal Use Only