________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાત્મજ્ઞાન નિરૂપણ પ્રશ્નોત્તર
૨૮૩ મધ્યસ્થ જીવની પણ કોઈ ગતિ હેવી જોઈએ. મધ્યસ્થ જીવની કે ગતિ નિયત ( ચેકસ નક્કી ) હોય તો તેને કર્તા કોણ છે ? ત્યારે એમજ કહેવું યોગ્ય છે કે જેવું કર્મ કર્યું હોય તેવુંજ સુખ દુઃખ પ્રમુખ મળે છે.
જે કોઈ એમ કહે છે કે ઈશ્વર (કત્ત) પિતામાંથી જીવને પ્રકટ કરીને ( સૂજી ) સંસારીભાવ પમાડે છે અને મહાપ્રલય સમયે પાછો તેમને સંહાર કરે છે તેમને પૂછવાનું કે, ઈશ્વર વિદ્યમાન અને પ્રગટ કરે છે કે નવાજ પ્રકટ કરે છે ? જે પ્રથમપક્ષ હોય તે વાત સાંભળો. જે ઈશ્વર જીને ઈષ્ટ સ્થાનકમાં રાખી મુકીને ક્રિયાઅવસરે પ્રગટ કરે છે તે અમારા જે અવસર નહિ મળવાના ભયથી વસ્તુની રક્ષા કરનાર હોવો જોઈએ ! એથી તે ઈશ્વરની અશકિત પ્રકટ કરી. જે ઈશ્વરની અચિત્ય શકિત છે તો શું તે લેભી છે એવું કહેવું છે ? જે નવાજ જીવોને રચીને સંસારીભાવ પમાડના હોય તે મૂળના સ્વરચિત જીવોને મુકત કરવાને શું સમર્થ નથી કે એ પ્રકારે વિડમ્બના દે છે ? જે ઈશ્વર સ્વરચિતનો પણ એ પ્રકારે સંહાર કરે તો એનો એ વિવેક કે? બાળક પણ સ્વકૃતવસ્તુને શકિત પહોંચે ત્યાં સુધી સાચવે છે.
જે ઈશ્વરની એ લીલા હોય તે લીલા કરતા લેકની પણ નિંદા કરવી ન જોઈએ. તપ યમ ધ્યાન પ્રમુખથી જે ઈશ્વર લભ્ય (પામવા ગ્ય) હોય અને ઈશ્વરને એ રૂચતાં હોય તો જેને એ રૂચે તે કદાપિ એવી લીલા કરે નહિ. લેકમાં પણ છવાદિનો જેમાં ઘાત થતો હોય એવી સર્વ લીલાને ઇશ્વરે નિષેધ કરેલો છે. બીજાને નિષેધ કરે અને પોતે આચરણ કરે’ એ તે કઈ અતીવ નિંદિત હોય તેજ કરે. એવું વગર વિચાર્યું કામ કરનારને અમે ઇશ્વર કહેતા નથી. જે ઈશ્વર પોતે પવિત્ર, સ્વજનને પાવન કરનાર અને જોતિર્મયાદિ ગુણેથી વિશિષ્ટ હોય તેમ છતાં એ સ્વ અંશને સ્વરસથી વિમોહ પમાડી સંસારિ ભાવમાં રચીને બહુ દુ:ખનું પાત્ર જીવત્વ પ્રેરતા હિય તે આ જીવો ઈશ્વરાંશ નથી. બીજા ભલે હો ! ઈશ્વર નિજાશેને જાણતાં છતાં પોતાના રમ્ય સ્વરૂપમાંથી પામીને જેના ઉદરમાં સંકટની પેટી છે એવા દર્ગદદિમય ( દુર્ગતિ અને દુઃસ્થિતિવાળા ) આ સંસારમાં સહસા કેમ પ્રેરે ? જે ઈશ્વરની એ લીલા હોય તો આ સંસારજ એને ઈષ્ટ છે, ત્યારે સંસારી જીવો એ ઇશ્વરની પ્રાપ્તિ માટે શું કરવું ? એવી રીતે અસંબદ્ધ ઉદ્દગાર કાઢનારના વચનની કદાપિ પ્રતીતિ થાય નહિ.
ત્યારે શું કહેવું છે ? જે કંઈ કહેવાનું (વાય ) છે તે સાંભળે. તિર્મય, ચિન્મય, સદા એકરૂપ, લોકોનાં સુખદુઃખનાં હેતુ જે જીવે છે અને રોગીશ્વરોને જેમનું
For Private And Personal Use Only