________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ પટ લગાવતા હતા. આ પટની નીચે પ્રાચીન લીપિ ( પુરાણા અક્ષર ) વાળે એક લેખ છે જેની શૈલી આ પ્રમાણે છે.
नमो अहंतानां सिहकस वानिकस पुत्रन कोसिकि पुत्रेण ।
सिंहनादिकेन आयागपटो प्रति थापितो आईन्त पूजायै ॥ આ લેખ પ્રાકૃત ભાષામાં છે તેને ભાવાર્થ એ છે કે જેને પિતા સિંહ નામે વણિક છે અને જેની માતા કૌશિકી છે તે સિંહનાદિક અથવા સિંહ નંદિકે અરિહંતની પૂજા તથા સન્માન માટે આ આયાગપટ સ્થાપિત કર્યો છે.
૨ લાલપત્થરનું છત્ર. આ રીતે અખંડિત છે એમાં પત્થર પર જે કામ કર્યું છે તેને જોઈને મન પ્રફુલ્લિત થાય છે. અનુમાન થાય છે કે આ કેઈ મૂર્તિની ઉપર લાગવાનું હશે.
૩ દરવાજાની બાજ. મથુરાની પશ્ચિમ તરફ ૭ માઇલ દુર રહેલ મેરમયી ગામના ખંડેરેમાંથી આ મળેલ છે. તેની ઉપરનું કામ પણ જોવાલાયક છે.
૪ સૂર્યની મૂર્તિ –જે બેઠક પર આ મૂર્તિ છે તેની બનાવટ ઘણી સુંદર છે. મૂર્તિના દરેક હાથમાં કમળનું ફૂલ છે. આ મૂર્તિ કંકાલી ટેકરામાંથી મળી નથી કિંતુ કેવજીના મંદિરમાંથી મળી છે.
૫ નટી-આ એક નાચનારીની પુતળી છે–એક નગ્ન બાલિકાની ઉપર અર્ધનગ્ન દશામાં ઉભી છે.
૬ ખાંભા-કંકાલી ટેકરામાંથી અનેક પ્રકારના ખાંભા ( થાંભલા ) નીકળ્યા છે. બનાવનારે તેની પર સુંદર કામ કરવામાં કઈ પ્રકારે ખામી રાખી નથી. આ ખાંભા એકથી એક ચઢીઆતા છે. તેની કારીગરીનું ભાન તેને પ્રત્યક્ષ જેવાથીજ થાય છે.
૭ પટાવના થાંભલા-આની ઉપર અજાયબ રીતિની મૂર્તિઓ ખોદી છે. મૂર્તિઓમાં ખાસ કરીને નગ્ન સ્ત્રીઓની મૂર્તિઓ ઘણી છે. એક સ્ત્રી અદભુત પ્રાણીની ઉપર ઉભી દેખાય છે. આ પ્રાણી મનુષ્ય અને વાંદરાના આકારને મળતું છે. જેનું પેટ એકદમ મોટું છે. કમરમાં તંગીઆ ( જાઘીઆ ) જેવું પહેર્યું છે.
૮ તીર્થકરની એક પુરાકદની પ્રતિમા તેના ઉપર જમણી તરફનો ભાગ જરા તુટી ગયા છે પરંતુ જીન મૂર્તિ પણ પદ્માસનમાં ધ્યાનસ્થ બેઠી છે. તેની નીચે એક લેખ છે જેમાં સં. ૧૦૩૮ ( ઇ. સ. ૯૮૧ ) ખેદેલ છે. મથુરાના વે. તાંબર જેનેએ આ મૂર્તિની સ્થાપના ( પ્રતિષ્ઠા ) કરી હતી. મહમુદ ગઝનીએ
For Private And Personal Use Only
