________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રગતિને પંથે,
૨૮૫ લાગ્યા છે ગુરૂકુળમાં એક વિશેષતા એ પણ છે કે કોઈ પણ પ્રાંતના વેતાંબર મૂર્તિપૂજક, સ્થાનકવાસી કે દિગમ્બર કેઈપણ ફીરકાના વિદ્યાર્થીને ગુરૂકુળમાં સ્થાન મળે છે અરે એટલું જ નહિ પણ અજેન બાહ્મણ-ક્ષત્રીય વગેર જાતિના બાળકોને પણ લેવાની ઉદાર દષ્ટિ રાખેલી છે. ચાલુ સાલમાં પણ દરેક પ્રાંતના અને દરેક ફીરકાને તેમજ બ્રાહ્મણ ક્ષત્રીય જાતિના ૫૭ વિદ્યાર્થીઓ છે એટલું જ નહિ દૂર દૂરના પ્રાંતમાંથી અરજીઓ આ તો જાય છે. પ્રત્યેક વિદ્યાર્થીને એક સરખું ભોજન, શુ પવિત્ર ખાદીનાં વસ્ત્ર-પુસ્તકે, સ્ટેશનરી,
બીર આદિ સામાન ગુરૂકુળની તરફથી પૂરા પાડવામાં આવે છે. સુવાને વ્યવસ્થા માટે લાકડાનો પટ્ટો, કપડા વગેરે રાખવા કબાટ, ગ્લાસ, બીસ્તમાં શેત
રંજી, ગાદલું, રજાઈ સાદર ઓશીકું બેઈ ( કામળ ) પૂજની જેડ, ટોપી, કુરતા-ધતી ગરમટ, નેકર લગેટ બંડી ટુવાલ રૂમાલ વદ ( સ્કાઉટનો ડ્રેસ ) જતા જોડી વગેરે વિદ્યાર્થીઓને મફત દેવામાં આવે છે. પ્રત્યેક વિદ્યાર્થીઓને મફત દેવામાં આવે છે. પ્રત્યેક વિદ્યાર્થીને ૩૦ તોલા દુધ આપવામાં આવે છે. તથા બપોરે જલપાનમાં ફળ આદિ દેવામાં આવે છે. ભોજન ઋતુ પ્રમાણે બદલાવવામાં આવે છે. ગૃહપતિ અને ઉપગૃહપતિની રાતદિનની સંભાળને નીરીક્ષણ નીચે વિદ્યાર્થીઓને રાખવામાં આવે છે. વિદ્યાર્થીઓની શારીરિક શકિત વધારવા માટે તેમજ આરોગ્યતાને માટે ખાસ સા -
ધાની રાખવામાં આવે છે. પ્રતિદિન વિદ્યાર્થીઓને વિવિધ પ્રકારની આરેગ્યતા કસરત, ડ્રીલ, દંડ, બેઠક, આસન, કુસ્તી તથા કુટબોલ, પિલીબોલ, વ્યાયામ. કબડ્ડી, સ્કાઉટીંગ, લાઠી આદિ કરાવવામાં આવે છે.
બિમારીના ઇલાજ માટે ગુરુકુલમાં એક ઔષધાલય રાખવામાં આવ્યું છે. જેમાં દેશી વિલાયતી બન્ને પ્રકારની દવાઓ રહે છે. એક વૈદ્ય ખાસ એ કામ માટે ગુરૂકુળમાં રહે છે અને દેશી દવાઓ ગુરૂકુળમાં જ બનાવવામાં આવે છે. એક પ્રતિષ્ઠિત ડોકટર પણ
કયાં છે જે અઠવાડીયામાં એક વખત આવે છે અને જરૂર પડશે ગમે ત્યારે તેઓને બિમાર માટે બોલાવી શકાય તેવો પ્રબંધ છે.
| દર છ માસે પ્રત્યેક વિવાથીની આંખ-કાન-નાક સ્વાસ્થ વજન ઉંચાઈ વગેરે તો ડાકટરી તપાસ થાય છે, જેનો રીર્ટ વિદ્યાર્થીના માતાપિતાને મોકલવામાં આવે છે. જ્યારથી ગુરૂકુળની શરૂઆત થઈ ત્યારથી ગુરૂકુળ પદ્ધતિ પ્રમાણે રાષ્ટ્રીય શિક્ષણને અનુ
કુળ અને જૈન ધર્મના શિક્ષણ સાથેનું સ્વતંત્ર શિક્ષણ આપવાની યોજના વિનય મંદિર. કરવામાં આવી હતી. રાષ્ટ્રભાષા હિંદીદ્વારા શિક્ષણ આપવું એ પણ
એટલું જ નિશ્ચિત હતું. એ પ્રમાણે ગુરૂકુળમાં ગુજરાતી હિંદી ક ઉલ્દી ત્રણ ધોરણ પૂરા કરી આવનારને દાખલ કરવામાં આવ્યા અને ૧ વર્ષ હિંદી આદી ની તૈયારી માટે પ્રવેશિકા વર્ગમાં રાખી ગુરૂકુળના પ્રથમ વર્ષ માં લેવામાં આવ્યા. આજે ગુરૂકુળમાં અંગ્રેજી ચાર ધારણુ થઈ ગયા છે. ચાલુ વર્ષની વાર્ષિક પરીક્ષા પછી પાંચ ઘોરણ થશે અને બે વર્ષમાં હાઇસ્કુલના ૭ ધોરણે પૂરા થશે. વિનય મંદિરમાં હિંદી ગણિત, ધર્મ છે. ભ, અંગ્રેજી, ઉર્દુ–સામાન્ય જ્ઞાન તથા સંસ્કૃત વિગેરે વિષયો રાખવામાં આવ્યા
For Private And Personal Use Only