Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પાટણના જેન જ્ઞાનભંડાર.
અમુક અલભ્ય ગ્રંથ સંશોધન અથે મેળવવા કરેલા છે, પરંતુ પાટણના હાલના એકેએક ભંડારના એકેએક પુસ્તકને જોઈ તેની યોગ્ય નોંધ કરવા અને પ્રતાને વ્યવસ્થિત કરી ગોઠવવાનો ભગીરથ પ્રયત્ન તે સ્વ. ચીમનલાલ ડી. દલાલે પ્રવર્તક કાતિવિજયજી અને તેમના શિષેની મદદથી સને ૧૯૧૫ માં કર્યો હતો. તેમણે કરેલા નિવેદન ઉપરથી આવા પુરાણા અને અમેલા સંગ્રહમાંથી પસંદ કરેલા મહત્વના ગ્રંથોનું સંશોધન કરી પ્રસિદ્ધ કરવા શ્રીમંત સરકારે ગાયકવાડ એરી યન્ટલ ઇન્સ્ટિટયુટ નામનું એક જુદું ખાતું ખોલ્યું છે. આ ખાતા મારફત ગાયકવાડ ઓરીએન્ટ સીરીઝના અંક તરીકે પાટણ ભંડારના કેટલાએ મહત્વના ગ્રંથો છપાઈને બહાર પડયા છે અને હજી બહાર પડયે જાય છે. હાલમાં જ અહિં. ના ભંડારોમાંની તાડપત્રી પુસ્તકોની એક યાદી પ્રસિદ્ધ થાય છે અને તેનાં લગ્ન.. ભગ એક હજાર પાન થશે. ખરેખર શ્રીમંત સરકારે ઉદાર રાજ્યાશ્રય આપી આવાં અમોલાં અને પ્રાચીન હસ્તલિખિત પુસ્તકોને વિસ્મૃતિના ઉંડા ધરામાં વખ તના વહેલા સાથે બૂડતાં બચાવ્યાં છે.
હાલના ભંડાર આ પ્રાચીન અને પ્રધાન તાડપત્રની પ્રતોના સંગ્રહવાળે ઉપગી ભંડાર
છે. તે તપગચ્છની લઘુ પિશાલીય શાળાના છે એમ સ્પષ્ટ (૧) સંઘવીના જણાય છે કે મુનીંદ્ર એમના સમયમાં પ્રથમ તેને ધ્યવસ્થિત પાડાને ભંડાર કરવામાં આવ્યા હતા અને પાછળથી સં. ૧૯૧૪ માં દ્ધિ
'સાગરે ટપ બનાવી યથાથિત કર્યો હતેા. માની ટીપ મળી આવી છે, પણ તે ૪૩ પિથીના ૩ દાબડાના ગ્રંથમાં માત્ર નામ જણાવત અધુરી અને અશુદ્ધ છે. આમાંથી પંદરેક પ્રતે સુરત ગઈ છે, જ્યારે ન્યાયની એક પ્રત ચારાઈ ગઈ છે. પાટણમાં ડે. બુલર આવ્યા ત્યારે તેમને આ ભંડાર જેવા દેવામાં નહેાતે આવ્યા પણ તે સુરતના નારાયણ શાસ્ત્રી પાસે એક ટીપ કરાવી મેળવી શકયા હતા. આ ટીપ શુદ્ધ ન હતી એવું ડેકટર કીબહેનના રિપોર્ટ ઉપરથી જણાય છે. ડો. પિટસને આ ભંડાર જેવા ઘણી મહેનત કરી છતાં તે ફાવ્યા નહતા.
આ ભંડારમાં ખરી રીતે જે અમૂલ્ય ખજાનો છે તે સમસ્ત જગત સમક્ષ મૂકવાથી અતિશય લાભ થવાનો સંભવ છે. જૈન અને બ્રાહ્મણના સંસ્કૃત અને પ્રાકૃત જાણીતા અને અજાણ્યા ગ્રંથો આમાંથી મળી આવ્યા છે, એટલું જ નહિ, પરતુ નવું એવું અપભ્રંશ ભાષાનું વ્યાકરણ લખવામાં સહાય મળશે. ગુજરાતી એકલી નહીં પણ મરાઠી, હિન્દી અને હિંદની બીજી ઘણું દેશી ભાષાનું સુરતનું મૂળ અપભ્રંશ છે તે સાબીત થયે તે તે ભાષાનું રૂપાંતર સમજાશે.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531319 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 027 Ank 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1929 |
| Total Pages | 30 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |