________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જ્ઞાન અને વૈરાગ્યનું અથવા રાનગતિ વૈરાગ્યનું મહા. ૨૦ 9જરાજ જીessociates gates: 59 છે જ્ઞાન અને વૈરાગ્યનું અથવા જ્ઞાનગર્ભિત વેરાગ્યનું માહા”. છે
ખરા જ્ઞાનગતિ વૈરાગ્યનું માહા... અજબ જેવું છે કે તેના પ્રભાવથી કઈ તથાવિધ કર્મનાયેગે તેમાં પ્રબળ ઉદયે કામગને ભોગવતાં છતાં જ્ઞાની પુરૂષ અજ્ઞાની જેમ કલિષ્ટ કર્મોથી લેપ બંધાતા નથી કેમકે તેને પ્રસંગે પણ પિોતે નિલેપ પ્રાય રહે છે, તેથી ઠીક જ કહ્યું છે કે-( ભાગ, કર્મફળ રગત!! પેરે, ભેગવે રાગ નિવારી ) જેમ રોગી માણસ તથાવિધ રોગીની ચિકિત્સા અણછુટકે કરી રોગનું નિવારણ કરે છે તે પ્રસંગે પિતાને ખુશી ન હોય પરંતુ રોગજનિત વેદના સહન થઈ ન શકવાથી અટકે તેને તેને ઉપચારઉપાય કરવો પડે છે. એમ કરતાં તે તીવ્ર રાગ કે આસકિત નહિ હોવાથી અને કેવળ સાક્ષીભાવે તેવી પ્રવૃત્તિ સેવાતી હોવાથી, અન્ય અજ્ઞાની જેને તેવી જ પ્રવૃત્તિ અતિ રાગ કે આસકિતથી સેવતાં જે કલિષ્ટ કર્મનો બંધ થાય છે તે કમબંધ જ્ઞાની વેરાગીને થવા પામતું નથી. પરન્તુ ઉદિત (ઉદય પામેલા) ભેગાવળી કમને ક્ષય થવા પામે છે એજ એની ખરી ખુબી છે.
મુગ્ધ અજ્ઞાની જનનું અન્યથા આચરણ.” ઉપાધ્યાયજી મહારાજ જ્ઞાનાષ્ટકમાં વર્ણવે છે કે “ અજ્ઞાની જીવ, જેમ ભંડ વિષ્ટામાં મગ્ન થઈ જાય છે, તેમ અજ્ઞાનાચરણમાં મગ્ન રહે છે અને જ્ઞાની પુરૂષ હંસની પરે જ્ઞાનાચરણમાં જ મગ્ન થઈ રહે છે, અજ્ઞાની જીવેનું આચરણ એથી અન્યથા પ્રકારનું એટલે ઉલટું હોય છે. તેમને તથાવિધ મોહક વિષેનો સંગ મળતાં અત્યન્ત રાગ-આસકિત વશ અંધ બની દુ:ખે નિવારી શકાય એવા કિલષ્ટ કર્મો બાંધવાનું બન્યા કરે છે તેમજ તેવા વિષયેની ગેરહાજરીમાં પણ તેની ઝંખના કરતા રહી તેઓ કેવળ મોહવશ ભારે કમબંધ કર્યા કરે છે. જ્ઞાનીવિરાગી જનો તો તથાવિધ ભેગસામગ્રીના ભોગે પણ તેમાં ઉદાસીન દશા રાખતા હાઈ, કર્મ-નિર્જરાજ કરતા રહે છે. મધ-બિંદુના દષ્ટાને મુગ્ધ અજ્ઞાની જનો કુત્સિત વિષય સુખમાં મગ્ન થઈ રહે છે અને કદાચ દેવગે કોઈ ઉપકારી મહાત્મા તેમને તેવા કુત્સિત વિષયોને સંગ છેડી સાચા સુખને માર્ગે ચાલવા બોધ આપે છે ત્યારે પણ તેને યેગ્ય આદર નહિ કરવાથી દુ:ખથી છુટી શકતા નથી.
(સન્મિત્ર શ્રી કપૂરવિજયજી મહારાજ)
For Private And Personal Use Only
