________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
- આમાનંદ પ્રકાશ.
જગતમાં સ્ત્રી ને પુરૂષ બે જાતિ છે. તેમાં આપણે સ્ત્રી થયાં તેથી આપણે જન્મ આજે બહુ હલકે છે, એવો વિચાર કરી મળેલ મનુષ્ય ભવ રૂપી રત્ન ગુમાવ નહિ. જરૂર સ્ત્રીઓને સ્ત્રીધર્મ, ગર્ભ ધારણ આદિ શરીર ધર્મો વધારે છે, અને તે થવાનું કારણ પૂર્વે આપણે ચાર કામમાંનું કોઈપણ બુરું કામ કર્યું છે, તેનું ફળ છે. શાસ્ત્રકારો કહે છે કે ચાર કારણે સ્ત્રી થાય છે.
૧લું કારણ–ઈર્ષ્યા કરે. ૨ જું કારણ–જુઠું બેલે અથવા કપટ કરે. ૩ જું કારણ–વિષયની વાંછા કરે. ૪થું કારણ સારું કામ કરતાં બીક રાખે અથવા પુરૂષાર્થ ઉદ્યોગ ન કરે. આજે પણ આ ચાર દશે આપણું જાતિમાં વધારે પ્રમાણમાં દેખાય છે.
તે આપણે તપાસીએ.
૧ લું. આપણે ઘરમાં પુરૂષો કરતાં વધારે અદેખાઈ કરીએ છીએ. દેરાણું, જેઠાણું, સાસુ, વહુ જેટલા કંકાસ કરે છે, તેટલા કલેશ બાપ, દીકરા કે ભાઈ ભાઈમાં નથી થતા, એથી આપણુમાં આ દેષ હજુ કાયમ છે, તે દૂર કરવા આજે પ્રતિજ્ઞા લેવી જોઈએ.
૨ જું. કપટ ને જુઠું. તે આજે તુચ્છ–નજીવા કામ ખાતર જુઠું બોલીએ છીએ, ને થોડા લાભ ખાતર કપટ કરીએ છીએ, તે દોષ દૂર કરવા પણ દઢ નિશ્ચય કરે જોઈએ.
૩ જું. વિષયેચ્છા–વિષયમાં કાન, આંખ, નાક, જીભ ને ચામડી. એ પાંચે ઈદ્રિયના જોગ છે. કાનથી પ્રશંસા સાંભળી કુલાવું, કડવો શબ્દ, નિંદા સાંભળી નારાજ થવું, તે કાનનો વિષય છે. વિષય જન્ય ગીત સાંભળવાં તે પણ આમાં આવે છે. આંખથી રૂપ જોવામાં, નાકથી સુંઘવામાં, જીભથી સ્વાદ લેવામાં ને ચામડીથી સ્પર્શ જન્ય સુખમાં તથા શરીરને શણગારવું આદિ અનેક વિષયમાં સ્ત્રી જાતિની લાલસા વધારેજ છે. જુઓ, ઘરેણું પુરૂ ક્યાં પહેરે છે, તો આપણે શા માટે પહેરવાં? આપણે પગથી માથા સુધી–જ્યાં ઘરેણાં પહેરાય ત્યાં સુધી પહેરીએ છીએ. નાક, કાન છેદીને પણ આપણું ઘરેણું પહેરવાની લાલસા પુરી કરીએ છીએ. ખરી વાત જુદીજ છે. જ્યારે પૂર્વના સ્ત્રી રત્નો ગ્ય ઉમરનાં થતાં અને તેમનામાં અખંડ બ્રહ્મચારી થવાનું આત્મબળ નહોતું, ત્યારે એગ્ય પતિ સાથે તેમની ઈચ્છા પ્રમાણે માતા પિતા સંબંધ કરવા પ્રયત્ન કરતાં, તે વખતે પતિ પૂછતો કે-હાથ કેવા છે? ત્યારે જે હાથથી દાન દીધું હાય, સેવા કરી હોય, કોઈને દુઃખ દીધું ન હોય, કેઈની ચીજ ન ઉઠાવી હોય તેવા હાથ હોય તે તે
For Private And Personal Use Only