________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કેટલાક ઉપયોગી વિચારો.
૧૨૭ કઠિનતાઓનું નિવારણ તથા કાર્યોનું સાધન તેણે પિતાને હાથેજ કરવું. જે તેને ચાર માણસોની સાથે મળીને કામ કરવું પડે તે પણ પોતાનું કર્તવ્ય બીજાની સહાયતા વગર હમેશાં પોતેજ કરવું. એક પ્રસિદ્ધ અંગ્રેજી કહેવત છે કે એવા લોકોને જ ઇશ્વરી સહાયતા મળ્યા કરે છે.
જે મનુષ્ય સાત્વિક ભાવથી કોઈ મહાન કાર્ય કરવા ઈચ્છતા હોય અથવા એક નિષ્ઠાથી ઘણું ધન સંચય કરવા ઇચ્છતા હોય તેણે બીજા પર નહિ પરંતુ પોતાની જાત ઉપર જ નિર્ભય રહેવું જોઈએ. મનુષ્યની ઉન્નતિ અને પૂર્ણતા હમેશાં સ્વાવલંબનથી જ થાય છે. આપણું કાર્યો આપણી ગ્યતાના વાસ્તવિક પરિચાયક નથી, પરંતુ આપણી યોગ્યતાને વાસ્તવિક પરિચય આપણું કાર્ય કરવાની રીતથી થાય છે. અમુક મનુષ્ય કયું મહાન કાર્ય કર્યું એ નથી જોવામાં આવતું, પરંતુ તેણે પોતાના કર્તવ્યોનું પાલન કયી રીતે કર્યું એ જોવાય છે. તેમજ મનુષ્યના આત્માને વાસ્તવિક સુખ અને સંતોષ ત્યારે જ થાય છે કે જ્યારે તે યથા શક્તિ કઈ કાર્યને માટે પુરેપુરો પરિશ્રમ કરે છે અને સમજે છે કે મેં તે કાર્ય માટે કઈ જાતની ખામી રાખી નથી, પરંતુ જે મનુષ્ય વાતવાતમાં બીજાના
હે તરફ નજર નાંખે છે તે કદિપણ કશું કાર્ય કરી શકતા નથી તેમજ તેના આત્માને સુખ અથવા સંતોષની પ્રાપ્તિ થતી નથી.
જબરજસ્ત તોફાન પછી ચારે તરફ નિસ્તબ્ધતા પ્રસરી રહે છે, ઘેર યુદ્ધ થયા પછી મંગળમય શાંતિ ફેલાઈ રહે છે, કઠિન પરિશ્રમ અને પ્રયત્ન કર્યા પછી વિજયની પ્રસન્નતા પ્રાપ્ત થાય છે. દૃઢ નિશ્ચયથી એ રીતે કાર્યસિદ્ધિ જરૂર થાય છે. પ્રત્યેક કાર્ય કરવા માટે કઈને કોઈ ઉપાય અને પ્રત્યેક સ્થાને પહોંચવા માટે કોઈને કોઈ માર્ગ અવશ્ય સુઝી આવે છે. જે લોકેએ પોતે કઠિન પરિશ્રમ કરીને અને બીજાની સહાયતા વગર વિદ્યા અથવા વૈભવ ઉપાર્જન કર્યા હોય છે અથવા કઈ મહાન વૈજ્ઞાનિક આવિષ્કાર કર્યા હોય છે તેઓના જીવન ચરિત્ર વાંચીને લેકેમાં વિશિષ્ટ પ્રકારની સંસ્કૃતિ આવી જાય છે–તેઓમાં નવીન સંજીવની શક્તિને સંચાર થઈ જાય છે. લેકે સમજવા લાગે છે કે જે રીતે તે લોકોએ મહાન કાર્ય કર્યા છે તે રીતે આપણે પણ મહાન કાર્યો કરવા સમર્થ થઈએ છીએ. આત્માવલંબનના દુષ્ટાતો એ રીતે બીજાઓને પણ આત્માવલંબન શીખવે છે. અને તેને માટે ઉત્તેજીત કરે છે.
[ચાલુ ]
For Private And Personal Use Only