________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
શ્રી . છું અને તે માટે શિક્ષણની આવશ્યકતા
કિ
.'•
5
કં
આને ધુનિક સમયના જૈન સમાજમાં ધાર્મિક શિક્ષણ આપવાને પ્રબંધ
- ઘણા સૂક્ષમ પ્રમાણમાં દષ્ટિગોચર થાય છે કે જે જૈનોની અગISS તિનું એક ખાસ કારણ છે. ફકત વ્યવહારિક શિક્ષણ આપવામાં વ્યવહારિક સ્કૂલમાં શિક્ષણ અર્થે પિતાના બાળકોને મોકલવામાં જૈન સમાજ પિતાના કર્તવ્યની ઈતીશ્રી માનતો હોય તો તે માન્યતા તેસ માજને જ મુબારક ! આવી માન્યતામાં જૈન સમાજને ભયંકર પ્રમાદ થાય છે. અને તે ભયંકર પ્રમાદથી જૈન સમાજનાં અવદશાનાં ચિન્હ સ્થળે સ્થળે ઉપસી આવતાં નજરે પડે છે. અને તે અવદશાને પાત્ર થયેલ વ્યક્તિઓનાં જીવન પણ અત્યંત કલુષિત થઈ ગયેલાં હોય છે.
વર્તમાનનો જડવાદી જમાને દિવસે દિવસે એટલી પ્રગતિ કરતે જાય છે કે તેનું માપ તે વિષયના જ્ઞાતા મનુષ્યજ માપી શકે. પશ્ચિમાત્ય સંસ્કૃતિ પ્રતિદિન આપણા ધાર્મિક અને નૈતિક વ્યવહારમાં એટલી ઓતપ્રોત થતી જાય છે અને તેથી જ આપણું મૂળ ધ્યેય એટલી સીમા પર્યત બદલાતા જાય છે કે તેનું અનુમાન અત્યારે તારવી કાઢવું મુશ્કેલ થઈ પડયું છે. પણ એટલું તે ચક્કસ છે કે, આપણા આત્માને જે શુદ્ધ, દૈવી અને પવિત્ર સૂર હાલના પ્રતિકૂલ અને વિષમ વાતાવરણથી ગુંગળાતો જાય છે. અને આપણે આપણું આત્મધર્મથી દૂરના ઘર જઇએ છીએ.
વ્યવહારના માર્ગોમાં પણ જે શુદ્ધ સંસ્કૃતિ આવે છે તે તેટલા પુરત પણ અસ્પૃદય થાય છે. વ્યવહારિક સંસ્કૃતિના પરિણામે, ચીન, જર્મની જાપાન વિગેરે દેશને અસ્પૃદય થયેલ. અમેરીકાને સંસ્કૃતિ સાથે દેશાભિમાન હતું જેથી અત્યારે તે પ્રદેશ માઈલના માઈલ સુધીના વિસ્તારવાળે સમૃદ્ધ અને સ્વતંત્રતાની ઉચ્ચ ભૂમિકામાં છે. આતે રાજદ્વારી વિષયો છે પણ આપણે તે એટલું જ સમજવાનું છે કે જે પ્રજા ફક્ત પોતાના વ્યવહારને જ સંસ્કારીત રાખે છે તેમની આર્થિક ઉન્નત્તિ અવશ્ય થાય છે. તે આપણે, ધાર્મિક અને વ્યવહારિક બંને માર્ગમાં સંસ્કાર વેરવા છે. કારણ વ્યવહાર શુદ્ધ કરવાને મળ પાયો ધર્મ છે. ધાર્મિક સંસ્કાર સારા હોય તે વ્યવહાર પણ ટકી રહેશે. ધર્મ વિના એકલા વ્યવહારિક સંસ્કારે લાંબો સમય ટકી શકતા નથી, માટે આપણે પ્રથમ મૂળને મજબૂત કરવાનું છે.
For Private And Personal Use Only
