________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મૃત્યુ.
૨૮૩
'
(તેને ડર કેવા પુરૂષોને ન હોય?)
:
ગતની દષ્ટિએ મૃત્યુનો વિષય આનંદજનક છે કે શોકજનક છે તેની કલ્પના કરી શકાય નહિ. તે તો અનુભવીઓ જાણે અને અનુભવથી સમજાય.
ht
જગતની જનતાની કોઈપણ સંજોગોમાં સ્વાર્થવૃત્તિ સરી પડતી હોય છે, ત્યારે તેઓ આકંદ કરી મૂકે છે. મા, બાપ, સ્ત્રી, બહેન, બંધુ અને સંસારમાં મનાતે પરિવાર વિગેરે આતજનોના આકંદમાં શું રહસ્ય સમાયું છે? તેમજ કયો વિચાર અખત્યાર કરી ગ્લાનિભાવ દર્શાવે છે ? તે જાણવા ઈચ્છીશું તે તેને સ્ફોટ થતાં આપણને નરી સ્વાર્થની જ વાસ આવશે. તેમની ઉન્નતિ કરનાર, તેમનું પાલન પોષણ કરનાર આત્મા જ્યારે લય થાય છે, ત્યારે “હવે હારૂં શું થશે !” તેવા પ્રકારનો દરેક વ્યક્તિ મનોગત વિચાર કરે છે અને તે તે વ્યક્તિઓ જાણે પોતે આ વિશાળ સંસારમાં એકલી–અટુલી ન હોય તેવા ભાવોનું સેવન કરતાં ભયભ્રાંત થાય છે અને છેવટે આકંદનું શરણ સ્વીકારે છે; પરંતુ જ્યારે ઉક્ત
વ્યકિતઓને સ્વાર્થ સ્પષ્ટ તરવરતો દૃષ્ટિગોચર થાય છે, એટલે કે કોઈના મૃત્યથી દરેકને જુદી જુદી રીતે લાભ મળવાન હોય છે (વાર, લેણું, કપડાં, મષ્ટાન્ન વિ. ) ત્યારે આનંદના અતિરેકથી તાંડવનૃત્ય કરવા મંડી જાય છે, જે કે નૃત્ય કરવાનું જીવનના છેડે પહોંચેલા બુઝર્ગોને પાલવી શકતું નથી, પણ તેઓની સ્વાર્થ, પાશવવૃત્તિ સત્તાના બળથી નૃત્ય કરાવે છે, એટલે જગની દષ્ટિએ મૃત્યુને વિષય આનંદજનક કે શોકજનક ગમે તેમ ઈચ્છાનુસાર મનાતે હોય; પરંતુ “મૃત્યુસંબંધી જ આ લેખ હોઈ “મૃત્યુ” એટલે શું તેની કંઇક અંશે ઝાંખી કરાવવી તેજ લેખકનો ક્ષુદ્ર પ્રયત્ન છે.
જે મનુષ્યને જીવતાં આવડયું તેને મરતાં આવડે છે, જેને મરતાં આવડે છે તે જ જીવી જાણે છે. જન્મ જન્ય મૃત્યુ છે.
મૃત્યુ એ જીંદગીના અંતિમ ભાગનો સમય છે; જેમ ત્રાંબાના કાણુંવાળાં નિરૂપયોગી વાસણને નવીન સ્વરૂપે આપવા માટે કારીગર તેને ઓગાળી
For Private And Personal Use Only