________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પરિશ્રમ અને કા.
૧૯૭
દત્તચિત્ત બને છે, તે તે કામમાં તેટલીજ સફળતા પ્રાપ્ત કરે છે. પ્રસિદ્ધ અંગ્રેજ નવલકથાકાર ડિકન્સે કહ્યું છે કે “જે જે કામ મેં હાથમાં લીધુ તેને મેં બહુ ધ્યાનપૂર્વક અને સારી રીતે કર્યું. મારી સમજમાં કામ કરવાના સાથી સરસ નિયમ એ છે કે જે કાર્ય માં માણસ પોતાની સઘળી કેિતુના ઉપયાગ ન કરી શકે એમ હાય તે કામ તેણે હાથમાં ન જ લેવું.” પ્રત્યેક મનુષ્યે પોતાને માટે પહેલ વહેલુ કોઈ કાર્ય સારી રીતે વિચાર કરીને અને નિશ્ચય કરીને હાથમાં લેવુ જોઇએ, પેતાના જીવનના ઉદ્દેશ સ્થિર કરી લેવા જોઇએ, અને ત્યારપછીજ તેમાં પેાતાની બધી શિક્ત વાપરવી જોઇએ. આજકાલ લોકોના માટેા ભાગ દુ:ખી અને અચાલ્ય જણાય છે, તેનુ મુખ્ય કારણ એ છે કે હરેક માણસ દરેક કામ કરવા ઇચ્છે છે. સ્કૂલ તથા કોલેજોમાંથી સારા સારા પ્રખર વિદ્રાના નહિ નીકળવાનું પણ મુખ્ય કારણ એ જણાય છે કે પ્રત્યેક વિદ્યાથીને અનેક વિષયાનુ અધ્યયન કરવું પડે છે. તેની શક્તિ એટલા બધા વિષયામાં રોકાઇ જાય છે કે તેને કાઇ વિષયનું સારૂ જ્ઞાન થઇ શકતું નથી. પ્રારંભની શાળાઆમાં જ નાના નાના બાળકોને અનેક વિષયા શીખવા પડે છે. એક બાળક આટલા બધા વિષયેા એક સાથે કેવી રીતે સમજી શકે ? પરિણામ એ આવે છે કે બાળક કેઇ એક વિષયનુ પણ સારૂ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી. એજ સ્થિતિ સ`સારમાં સર્વ કાર્યની છે. કાઇ એક કાને માટે મનાયેળના અભાવ જ આજકાલના લેાકેાના મહાન દોષ છે. આપણું મન સર્વ વિષેયામાં અહિંતહિં ભટકતુ ફરે છે; પરંતુ કોઈ વિષય ઉપરઢતાપૂર્વક જામતુ નથી. આમ થવાથી સઘળી શક્તિનો નાશ થઇ જાય છે અને આપણે કશુ કાય કરી શકતા નથી.
કોઇ પણ વિષયના મહાન્ જ્ઞાતા, વિદ્વાન અથવા કર્તાને જોઇએ તેા તેની અંદર પ્રધાનગુણુ આપણને એ જણાશે કે તેણે પેાતાના કાર્ય માં પેાતાની સઘળી શક્તિ લગાવી દીધી હાય છે. કાઇ મહાન નૈયાયિક અથવા વૈયાકરણને જોઇએ તે આપણને જણાશે કે તેણે પોતાના સઘળા સમય ન્યાય અથવા વ્યાકરણના જ અધ્યયનમાં વ્યતીત કર્યો છે. કોઇ મહાન ગવૈયાને અથવા પહેલવાનને જોઇએ તે તેણે જીંદગીભર ગાવામાં અથવા કુસ્તી કરવામાં જ બધા સમય ગાળ્યેા છે એમ આપણને જણાશે. તાત્પર્ય એ છે કે જે કામ આપણે કરવા ઇચ્છતા હોઇએ તે કામમાં આપણે દિનરાત મડ્યા રહેવુ જોઇએ.
જે કાર્ય આપણે હાથમાં લઇએ તે આપણે આપણુ કત્ત બ્ય સમજીને કરવુ જોઈએ અને તેમાં આપણું મન સારી રીતે લગાવવુ જોઇએ. એ વગર કોઇ પણ કાર્ય કઢિ સારી રીતે થઇ શકતુ નથી. જો કેાઇ કામમાં આપણને કાંઇ મુશ્કેલી લાગે તે આપણે તેનાથી ગભરાવું ન જોઇએ અને તેમાં ખરાખર માંડ્યા રહેવુ જોઇએ. જો આપણે કાઇ કાર્ય ઘણા ઉત્સાહપૂર્વક આજ શરૂ કરીએ અને પાંચ
For Private And Personal Use Only