Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભદ્રેશ્વર તીર્થ.
૧૨૯ અર્થાત–વણિક દેવચંદે બનાવેલ શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુનું મંદિર જે પહેલાં ૨૩-વર્ષે ભગવાન (મહાવીર) હતા.
પૂ. પા. શ્રીમાન બિજયાનંદસૂરીશ્વરજી મ. સા. જણાવે છે કે સદરહુ મંદિર સંબંધી જીર્ણ ખરડારૂપ પુસ્તકમાં અને કચ્છભૂળમાં “વીરાત ૨૩ વર્ષ હૂં ચૈત્ર્ય સંગાતમિતિ–વીર પછી ૨૩ વર્ષે આ ચૈત્ય થયું છે એવો ઉલ્લેખ છે.
આ તામ્રપત્ર–મૂળ લેખ કોની પાસે છે તે ચોક્કસ નથી. છતાં ભૂજપરના યતિ (સુંદરજી કે તેમના શિષ્ય.) પાસે હોવાનું સંભળાય છે. અને તેનો સંસ્કૃત તરજુમે મંદિરની દીવાલમાં લગાવેલ છે. એમ વૈદ્ય મગનલાલ ચુનીલાલની નોંધ છે.
આ પાર્શ્વનાથ પ્રભુની મૂર્તિની અંજનશલાકા શ્રી સુધર્માસ્વામી ગણધરના હાથે થઈ હોય એમ સંભવિત છે. આ મૂર્તિમાં પ્રિયદર્શી સમ્રા સંપ્રીતની મૂર્તિઓ જેવી ભવ્યતા છે, ચારેબાજુ પરિકર છે. અને આસનમાં સુશોભિત વેલબુટ્ટાનું ચિત્રામણ છે.
ભદ્રેશ્વરમાં ઐતિહાસિક દષ્ટિએ પ્રથમ મંદિર ક્યારે તૈયાર થયું તેની માત્ર આટલી યાદી મળી શકે છે. એ સિવાય બીજા કોઈ પણ પ્રાચીન આધારો મળી શકતા નથી તેમજ ત્યાર પછી કયા કયા ઉદ્ધાર થયા તે પણ સ્પષ્ટ મળી શકતું નથી પણ ત્યાંના જીર્ણ શલાલેખે ઉપરથી એમ માની શકાય છે કે-પરમહંત કુમારપાળ મહારાજે આ મંદિરને જીર્ણોદ્ધાર કરાવ્યા છે, અને સં. ૧૩૧૫ માં ગુજરાતના કુબેર ભંડારી જગડુશાહે પણ ઉદ્ધાર કરાવેલ છે.
ડૉ. બર્જેસ અને રાવ દલપતરામ ખખરની યાદી પ્રમાણે તો જુના પત્થરો મજબુત હોવાથી પાયો ખેદી બદીને પણ બીજે સ્થાને લઈ જવાયા છે. એક થાંભલા પર સં. ૧૩પ૩ નો અને બીજા થાંભલા પર સં. ૧૩૫૮ નો લેખ છે. પરસાળના થાંભલા પર તદ્દન અસ્પષ્ટ લેખે છે. જેમાં સં. ૧૨૨૩-૩૨-૩૫, ના આંકડાઓ ઉકલે છે. પાછલી પરસાળની એક લાંબી શિલામાં સં. ૧૧૩૪ વૈ. શુ. ૧૫, શ્રીમાળી–દેહરૂ સમરાવ્યું–ભેટ કરી ઇત્યાદિ શબ્દ દેખાય છે, અને કેટલાક લેખે મરામત—ગુનામાં દબાઈ ગયા છે.
આ મંદિરને સં. ૧૯૨૨ માં એક ઉદ્ધાર થએલ છે જ્યારે મૂળનાયક પાર્શ્વનાથ પ્રભુની મૂર્તિ કેઈ બાવાના કબજામાં હતી તે તેમણે આપી નહીં એટલે શ્રાવકેએ મૂળનાયક તરીકે મહાવીર દેવની મૂર્તિની સ્થાપના કરેલ છે. જેની અંજનશલાકા સં૦ ૬૨૨ માં થએલ છે. આ તરફથી પાર્શ્વનાથ પ્રભુની
૩ આ દાનવીર જગડુશાહની તારીફ ચૂંથે-ચારણોદ્વારા બહુ થએલ છે. એક ચારણે કહ્યું છે કે–વિશળદેવે દાનશાળામાં તેલ બંધ કર્યું હતું તે જગડુને છછ કેમ કહેવરાવે છે ! વિશળદે વિરૂપું કરે, જગડુ કહાવે, તે નિવાયું ફલસીયું એ પીર સાવધા. ૧ાા (મ. ચુ. વૈદ્ય.)
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531278 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 024 Ank 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1926 |
| Total Pages | 40 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |