________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આદર્શ જેન કેવો હોવો જોઈયે?
૧૦૫ હંમેશા તે પર અપરાધ ભૂલી જઈ ક્ષમા આપવા તૈયાર થાય. તેને આદર્શ એજ હોય કે ક્ષમા વીરસ્ય ભૂષણમ્ ” ! ક્ષમા માટે આપણું ચરમ તીર્થંકર ભગવાન મહાવીરનો દાખલો હંમેશા મનન કરવા જેવો છે. ક્ષમા એ મનને કાબુમાં લાવવા માટે ઉત્તમ સાધન છે. જે મનને જીતવું એ મનુષ્ય માત્રની ફરજ હોય તો ક્ષમા આપવી એ પણ મનુષ્ય માત્રની ફરજ હોય. આત્માના પરિણામની નિર્મળતા એ ક્ષમા-સમતા આદિ ઉચ્ચ ગુણો ઉપર વધુ આધાર રાખે છે. માટે આત્માનું ઈષ્ટ ઈચ્છનાર આપણા આદર્શજેને હંમેશા આવા ગુણો કેળવવા જોઈએ.
આદર્શ જૈન હંમેશા ગુણાનુરાગી હોય. તે હંમેશાં બધામાંથી ગુણ મેળવવાજ પ્રયત્ન કરે. જ્ઞાન ઉપાર્જન કરવા માટે ગુણાનુરાગીતાની ખાસ જરૂર છે. તે હંમેશાં ગુણી જનનું બહુમાન કરે, વિનય કરે અને તે પ્રકારે જ તેના ગુણની પ્રાપ્તિ કરે.
આદર્શ જેન એટલે આદર્શ દેશવિરતી અને દેશવિરતી ધર્મને ગ્રહણ કરનાર, હરઘડી સર્વ વિરતીની ઈચ્છાવાળે હોય અને સમય આવે સર્વ વિરતીને ગ્રહણ કરનાર હોય. તેનામાં સર્વ વિરતીની ભાવના ઠાંસી ઠાંસીને ભરી હોય. કદાચ શકિતની મંદતાને લઈ સર્વવિરતી ન લે તો પણ સર્વ વિરતીઓની અનુમોદના કરવાનું તો જરાપણ ચૂકે નહી.
આદર્શ જૈન સંસાર વ્યવહારને શાસ્ત્રમાં કહ્યા પ્રમાણે શુદ્ધ રીતે મેહ વિના સેવે, શ્રાવકના સઘળા ગુગેનું પાલન કરે, પોતે વધુ પાળી શકતો નથી એ માટે પશ્ચાતાપ કરે અને જેમ બને તેમ વહેલું સમકિત પદ લેવા માટે વખત આવે સર્વવિરતી ગ્રહણ કરે કે જ્યાંથી પોતે જ્ઞાન, દર્શન ચારિત્ર શુદ્ધ કરી, મોક્ષ રમણીને વરે. જેનના આદશતાની પરાકોટી એટલે આત્માને મોક્ષ અને તેને માટે થતા પ્રવાસે તે એનું ધ્યેય. આદર્શ જૈનનું આદર્શત્વ ત્યાંજ સમાયેલું છે, અને એ આદર્શ ને ખીલવવાની શકિત પણ ઉપર કહેલા ગુણોને ખીલવવાથી જ મળી શકે છે. માટે સર્વ આદર્શ જેનોએ ઉપર કહેલા ગુણોને અક્ષરશ: પાળી સમ્યકત્વના ધ્યેયને વધુ સહેલો બનાવવો જોઈયે. અટલું થાય એટલે આદર્શન કહેવાય. બીજા જૈનોને આદર્શ મળે અને તેને અનુસરે. એ આદર્શ જૈન બીજાઓ માટે એક ઝળહળતી દીપિકા બને. તેની તેજોમય જતથી અંજાઈ–તેની રમતાથી બે ઘડી આનંદ પામી જગતના સર્વ પામર છે તેની તરફ આકર્ષાય, તેની કોટે બાધી પડે અને તેને અનુસરે.
લેખક. વાડીલાલ મહેકમલાલ શાહ. બી. એ.
For Private And Personal Use Only