Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આદર્શ જૈન કેવા હેાવા જોઇએ ?
૧૦૩
ખને, ઉરનિર્વાહ કરવા માટે દ્રવ્યેાપાર્જન કરવુ પડે તથાપિ એ મહાપુરૂષ તે હમેશાં ન્યાયથીજ પૈસા પેદા કરવાના રસ્તા ચેાજે. એના સઘળે વૈભવ ન્યાયસ પન્ન જ હાવા જોઇયે, “ન્યાય સંપન્ન વિભવ” એ સૂત્ર જૈન ધર્મનુ પ્રથમ અંગ છે. એ ધર્મને ગ્રહણ કરનાર જૈનેાની હાલની સ્થિતિ નીહાળીશુ તેા કાંઇ જુદાજ વર્તાવ જણાશે. આજે જૈના માથે અનીતિથી પૈસા પેદા કરવાનું કલંક છે. ભારતવર્ષની અંદર વાણિજ્યમાં પ્રથમ પદ ભાગવતી જૈન કામ અત્યારે પૈસાની ગુલામ બની ગઇ છે. પૈસા કોઈપણ પ્રકારે પ્રાપ્ત કરવા એ તેનું ધ્યેય થઇ પડયુ છે. જોતા નથી તેમાં ન્યાય કે અન્યાય, દોષ કે ગુણુ, નીતિ કે વ્યવહાર. આદશ જૈન આ નીતિથી તદ્દન નિરાળા હાય, તેનાથી કાઇને છેતરાય તા નહીજ, ન્યાયમાગે ભલે ગમે તેટલું દ્રવ્ય એકઠુ કરે; પર'તુ ન્યાયનું લીલામ કરી, ખુલ્લે હાથે લેાકનાં ગળાં રૅસી એક પાઇ પણ ન મેળવે, આદર્શ જૈનના · ન્યાય સંપન્ન વિભવ: ’ એ પહેલા આદર્શ હાવા જોઇએ.
આદર્શ જૈન ઉછાંછળી બુદ્ધિવાળા ન હોય, સ્વપરના ઉપકાર કરવામાંજ અહાભાગ્ય માનતા હાય અને પારકાં છિદ્રોને ખાળવાની તેનામાં સ્વપ્ને પણ બુદ્ધિ ન હેાય. ધર્મની બાબતમાં ઉછાંછળી બુદ્ધિ કદિ પણ કામમાં નથી આવતી. તેને માટે તે ડાહ્યો અને ઠરેલ માણસ જોઇયે અને તેને સારાખેાટાને વિવેક કરતાં પણ આવડવા જોઇએ. તેની મગજશકિત એવા અનુભવરૂપી અન્નથી વિકસેલી હાવી જોઇયે કે જે અનુભવના પ્રભાવ વડે તે કોઈપણ બાબતના દીર્ઘદૃષ્ટિયે વિચાર કરવા તેહમ ંદ થાય. શાસ્ત્રમાં મનુષ્યના ત્રણ ભાગ પાડયા છે, અને તેને નાવ જોડે સરખાવ્યા છે. પહેલું પત્થરનું નાવ. જે પોતે પણ ડુબે અને આશ્રિતાને પણ ડુબાડે. ખીજું કાગળનું નાવ કે જે પોતે તરે નહી અને બીજાને તારે નહી, અને ત્રીજી કાષ્ટનુ નાવ કે જે પોતે પણ્ તરે અને તેના સઘળાં આશ્રિતાને પણ તારવા સમર્થ થાય. આપણા આદશ જૈન કાષ્ટના નાવ સમાન જોઇયે. જેથી તે પેાતે તે તરે પણ તેનું અવલંબન કરનારાઓને પણ તારે. વળી તેનું હૃદય સાગર જેટલુ પહેાળુ અને ગંભીર જોઇયે, પારકી વાત તે કદાપિ ઉઘાડી ન પાડે અને હંમેશાં વિશ્વાસપાત્ર થવાના પ્રયત્ના કરે, તેની શ્રોત્રેન્દ્રિય, સદુપદેશ સાંભળવાને અર્થે હાય, નહી કે ખેાટી નિષ્ઠાએમાં ભાગ લેવાને અર્થે. તેની જિલ્લા, સદુપદેશ દેવાને અર્થે હાય, નહી કે ચાડી ચુગલી કરવાને માટે. ઈંગ્રેજીમાં કહેવત છે કે~ "Give thy ears to all but thy judgment to none એટલે સાનુ સાંભળે પણ પાતાના અભિપ્રાય તા કેાઈને પણ ન આપે, જેથી કરી કાછને પણ વિના કારણે ખાટુ લગાડવાના પ્રસંગેામાંથી તે મરે.
વળી તે લેાકપ્રિય થવા માટે પણ હમેશાં પ્રયત્ન કરે, કારણ શાસનસેવા અને લાકપ્રિયતાની ગાંઠો એટલી બધી મજબૂત ખંધાઇ છે કે શાસન સેવકને લેાકપ્રિય
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531277 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 024 Ank 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1926 |
| Total Pages | 32 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |