________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૮૪
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
palal @30=
સાંસારિક જીવન. === E
#000000
ગતાંક પૃષ્ઠ પર થી શરૂ. )
°°°°]
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લે—વિઠ્ઠલદાસ મૂ. શાહ.
અક ણ્ય રહીને શાંત જીવનના નાશ કરવાની અપેક્ષાએ કત્ત બ્યના આરંભ કરીને કિઠનતાએ સહન કરવી એ અધિક ઉત્તમ વાત છે. યુદ્ધ વગર કિં પણ વિજય-પ્રાપ્તિ નથી થતી. જો કઠિનતાઓ ન હેાત તા સંસારમાં ઉદ્યોગની આવશ્યકતા ન રહેત, સર્વ કાર્યો વગર પ્રયાસે આપેાઆપ જ થઇ જાત. જો સંસારમાં પ્રલેાભને ન હેાત તેા આત્મ સયમની જરૂરીયાત-ન રહેત અને એ સ્થિતિમાં સદ્ગુણ્ણાની કશી કિંમત ન થાત. જો સંસારમાં કષ્ટ ન હેાત તે ધૈર્યનુ કશુ` મહત્વ જ ન ગણાત. તાત્પર્ય એ છે કે કઠિનતા, પ્રલેાભના અને કષ્ટ વિગેરે વસ્તુત: મનુષ્યના સદ્ગુણ્ણાના વિકાસને અર્થે ઘણા જ જરૂરના છે, એટલા માટે તેનાથી કદિ પણ ગભરાવુ` કે મુંઝાવુ જોઇએ નહિ,
કઠિનતાઓ અને વિપત્તિઓની માફક ઘણેભાગે ગરીબાઇ પણ મનુષ્યના અભ્યુદયનું કારણ બને છે. મનુષ્યને પરિશ્રમી અને કર્ત્તવ્ય પરાયણ અનવામાં જેટલી સહાયતા ગરીમાઇથી મળે છે, તેટલી સ ંપન્નતાથી નથી મળતી. એ સિવાય સંસારની ખરેખરી દશા અને તત્વનું ઘણું સારૂં ભાન પ્રસિદ્ધ વિદ્વાન મુકર ટી. વાશીંગ્ટનને થયુ હતુ. એ તત્વ અને એટલુ બધુ મહત્વપૂર્ણ લાગ્યુ હતુ કે પેાતાના ‘ માઇ લાર્જર એજ્યુકેશન ’ નામના પુસ્તકના આરંભમા જ એણે લખ્યું છે કે “ પહેલવહેલાં તે મને એ વાતનું બહુ દુઃખ થયા કરતું હતું કે મારા જન્મ એક બહુ જ દરિદ્ર કુળમાં થયા છે અને તેનાં કરતાં પણ વધારે દુ:ખ મને એ વાતનુ થતુ હતુ કે મારા જન્મ દાસ કુળમાં થયેા છે; પરંતુ મારૂં અંત:કરણ એમ કહેતુ હતુ કે જે સ્થિતિમાં મનુષ્યના જન્મ સ્વકર્મવશાત્ થયા હાય છે તે સ્થિતિને માટે દુ:ખ અથવા પશ્ચાતાપ કરવા એ દુર્બલતા તથા કાયરતા છે અને જેમ જેમ સમય વીતતા ગયા તેમ તેમ મને એ વાત વધારે સારી સમજાતી ગઇ. આગળ જતાં મને એમ પણ ભાન થયું કે વિધ અને પ્રતિકુળ દશાથી ખીજી સઘળી ત્રુટીઓ પુરી થઇ જાય છે. એટલુ જ નહિ પરંતુ જેટલા વિરાધ પ્રબળ હાય છે તેટલેા શક્તિમાં વધારા થાય છે. ×× સ્વત ંત્રતા મળતી વખતે ડુમસીના માર્ગમાં જે કિઠનતાઓ હતી તે કઠિનતાએથી તેઓને ઉન્નતિ સાધ વામાં પ્રાયે કરીને ઉત્તેજન મળ્યુ હતુ. જે હુમસી લેાકેાને તેઓનાં દાસત્વ-કાળમાં વાંચવા લખવાની મનાઈન હાત તા સ્વત ંત્રતા પ્રાપ્ત કર્યા પછી પચાસ વર્ષ ની
For Private And Personal Use Only