Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેન એતિહાસિક શિક્ષણે.
૨૬૭
વર્ષનું તે કોઈક ભાગ્યેજ હશે. જે ગ્રંથે અત્યારે આપણને બહુ જરૂરના થઈ પડયા છે. આયુષ્યમાં પણ ફેરફાર થતે ગયે. બાઈબલના ઉત્પત્તિ પ્રકરણમાં પણ ૮૦૦ વર્ષના આયુષ્યથી માંડીને ક્રમે ક્રમે ઘટતાં આયુષ્યવાળી પેઢી ઉતારેલ છે. તેમ દેહમાનમાં પણ ઘણે ફેરફાર પડયે ને માણસના અધિકારવાળી ૭ર કે ૬૪ કળા જાણવાની શકિત પણ ઘટી ગઈ. વળી શિલ્પકળાદિને અધિકાર પણ ઘટી ગયા. પરંતુ વચમાં વચમાં થતાં સર્વજ્ઞ પુરૂએ ધર્મના સારા તત્વે મનુષ્યને ઠસાવ્યા હતા જેથી તે કાલ આપણા વર્તમાન કાળ કરતાં ઘણે સુંદર કાળ હતા, કારણકે તે વખતે અત્યારે જે જે કળાઓ છે તે કળાએ સંપૂર્ણપણે ખીલેલી હતી, વિજ્ઞાનવાદ બહુ સારી રીતે આગળ વધ્યું હતું, શિલ્પ કામ પણ અદ્ભુત હતું, બેબીલેનના ખંડિયર, લેપલેન્ડની શોધખોળોને મિસરની તકતી ઉપરથી પુરાણું સમયના ગૌરવની ખાત્રી થાય છે. (ધ૩૮) સ્વીટઝલડમાંથી ઘણુ જુના માટીના વાસણે હજુ મળી આવે છે (મૃગ) જે અત્યાર સુધી રહી શકયા છે તે તેના કરનારમાં કેટલી નિપુણતા હશે?
(ચાલુ)
જેન એતિહાસિક શિક્ષણે.
પ્રાચીન જૈન ધર્મના ઈતિહાસ ઉપરથી કેવું ઉચ્ચ શિક્ષણ મળે છે ? તે વાત હજુ જોઈએ તેટલી પ્રસિદ્ધ થવા પામી નથી. બુદ્ધિની વિશાળતાને અભાવે ઘણાંઓ પૂર્વાચાર્યોના ચરિત્રો વાંચી જાય છે, પણ તેમનું સમ્યફ પ્રકારે મનન કરતા નથી. ઇતિહાસના વિષયમાં કેઈ ચમત્કારિક પ્રસંગ આવે તો તેમને રમુજી અને મનહર લાગે છે, પણ તેની અંદર શિક્ષણના કેવા કેવા તત્વો રહેલા છે ? તેને ગંભીર વિચાર કરવામાં આવતું નથી. સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવિકા
–એ સંઘના ચાર અંગેનો ઉત્કર્ષ કેવી રીતે થઈ શકે છે ? તે પ્રત્યેકના કર્તાની શુદ્ધ પદ્ધતિ શી છે ? અને તેમના કેવા વર્તન ઊચ્ચ ગણાય છે ? એ બધી બાબત આપણા પૂર્વાચાર્યોના ચરિત્રમાં પ્રસંગે પ્રસંગે દેખાય છે?
સાંપ્રતકાળે જ્યાં જ્યાં સંઘના ચાર અંગોમાંથી જેની જેની ન્યૂનતા દેખાય છે, તેનું કારણ શું છે? તેને જે વિચાર કરવામાં આવે તે સ્પષ્ટ રીતે માલમ પડશે કે, તેમની ભાવનાઓમાં કઈ પણ પ્રકારની ખામી હશે. તે ભાવનાઓની ખામી પૂર્વ પુરૂષના ઈતિહાસના શિક્ષણમાંથી થઈ શકે છે. આજકાલ અતિહાસિક શિક્ષણે સારી રીતે મળતા નથી, તેથી ચતુર્વિધ સંઘની આંતર સ્થિતિ જોઈએ તેવી સુધરી શક્તી નથી. જે અત્યારે કુસંપ, દ્વેષ, ઈર્ષ્યા, અને અભાવની
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531272 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 023 Ank 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1925 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |