________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ત્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. છે, ક્રમે સુખમિશ્રિત દુ:ખવાળો ૧ સાગરોપમ વર્ષ પ્રમાણને ત્રીજે આરે પ્રવતે છે. આ આરાના આરંભમાં શરીર ૭ હાથનું ને આયુષ્ય સો વર્ષનું હોય છે. પછી ક્રમે આયુષ્ય ને દેહમાન વધતાં જાય છે, સુખના સાધનો બને છે, ભૂમિ ઘણી જ સાલ ને ફળદ્રુપ બનતી જાય છે, તે સમયમાં નીતિમાં રાજ્યના બંધારણો બહુ સારાં હોય છે; પછી નવ સાગરોપમ સુધી ચાથી પાંચમો ને છઠ્ઠો ત્રણ આરા ચાલે છે આરાનો જેમ જેમ અધિક કાળ જાય છે તેમ તેમ સુખની વૃદ્ધિ થતી જાય છે, લોકો એટલાબધા નીતિવાળા હોય છે કે શાસન નાયક (રાજા વિગેરે) રાખવાની જરૂર પડતી નથી. ભાઈચારો, સંપ, પ્રેમ, નીતિ, હર્ષ, મન:સંયમ ઈત્યાદિ દરેક ગુણે દરેક મનુષ્યમાં નૈસર્ગિક રીતે વાસ કરી રહે છે, તેઓનું આયુષ્ય ઘણું જ મેટું હોય છે, તેઓને ઈચ્છિત વસ્તુની પ્રાપ્તિ કઃપવૃક્ષમાંથી થાય છે, ભૂમિ પણ ઘણું રસાલ હોવાને લીધે કલ્પવૃક્ષની પ્રાપ્તિ પણ ઘણી સુલભ હોય છે. આ પ્રમાણે આ છ આરાને ઉત્સપિણ એટલે ચડતે કાળ કહે છે. આ કાળના છેડામાં જગત દરેક રીતે પૂર્ણ ચંદ્ર પેઠે ખીલેલું ઉદયવાળું હોય છે. આ ફેરફાર દરેક (૧૦) કર્મ ભૂમિ ક્ષેત્રમાં એક સરખી રીતે થયા કરે છે! ત્યારપછી વદીની પેઠે અવસર્પિણું (પડતે કાળો કાળનો આરંભ થાય છે તેમાં ચંદ્રની કળાની જેમ દરેક રીતે જગતમાં હાનિ થતી જાય છે, ઉત્સર્પિણી કાલનું જે ચડતું માપ છે તેથી વિલોપ રીતે (ઉલટી રીતે ) અવસર્પિ (પડતા) કાળનું માપ જાણવું. અત્યારે પણ અવસર્પિણું કાળ ચાલે છે. આપણે ઈતિહાસ નીચે પ્રમાણે છે –
અવસર્પિણી કાળને ચાર સાગરોપમ પ્રમાણવાળો મુવ તુ નામને પહેલે આરો હોય છે, તે વખતના મનુષ્યોને ૩ ગાઉની ઉંચાઈ ને ૩ પોપમનું આયુષ્ય હોય છે, તેઓને વાંસાની કોડમાં ૨૫ પાંસળીઓ હોય છે, તેઓને સુધા બહુ જ ઓછી હોય છે, તે કાળે જન્મેલ બાળકને ૪૯ દિવસ માત્ર સાર સંભાળ કરવી પડે છે. ત્યારપછી ત્રણ પપમ પ્રમાણવાળ “સુખમ” નામે બીજે આરો થાય છે. આ આરામાં પણ મનુષ્ય યુગલિક રૂપે જન્મે છે, રહે છે ને મૃત્યુ પામે છે, તેમના દેહનું માપ બે ગાઉ ને આયુષ્ય બે પલ્યોપમ હોય છે, તેઓને પણ સુધા ઓછી હોય છે, તેઓના હાડ પણ બહુ મજબુત હોય છે, વાંસામાં ૧૨૮ પાંસળીઓ હોય છે, તેઓ ૬૪ દિવસ સુધી જ સંતાન પાલનની કાળજી રાખે છે, ક્રમે દરેક રીતે હાનિ પામતા ૨ સાગરોપમ પ્રમાણે ત્રીજો આરો થાય છે. તે કાળમાં આરંભમાં મનુષ્યો ૧ ગઉના ને એક પોપમ વર્ષાયુવાલા હોય છે, તેઓને વાંસામાં માત્ર ૬૪ પાંસળીઓ હોય છે, આહાર નિત્ય અપ પ્રમાણમાં લે છે ને ૭૯ દિવસ સુધી સંતાન પાલન કરે છે; પણ આ આરાને ત્રીજો ભાગ બાકી રહેતાં નીતિના બંધને શિથિલ થાય છે, કુસંપ આદિ પણ વધે છે, જેથી તે સર્વને મર્યાદામાં રાખનાર રાજ વિગેરેની સ્થાપના થાય છે ને દંડ વિગેરે મુકરર કરવામાં
For Private And Personal Use Only