________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિચાર સૃષ્ટિ અને ભાવના.
૧૧૭
થાય છે અને એક દિવસ પૂર્ણ થાય છે. સદ્દવિચારે સુખેથી સફળ થાય છે અને તે સફળતા ચિરસ્થાયી થાય છે જ્યારે મલિન વિચારે પૂર્ણ કરવામાં ઘણું દુઃખ પડે છે તથા ઘણે વિલંબ થાય છે.
મનુષ્ય પગલે પગલે ઉપર ચઢવું જોઈએ-આગળ વધવું જોઈએ. જૈન શાસ્ત્ર માં બતાવેલ ચાદગુણ સ્થાન તેજ બતાવે છે. કેઈપણ પદ પ્રાપ્ત કરવાની ઈચ્છા કરો તે પહેલાં ગ્યતા પ્રાપ્ત કરો. ઈછા કરી ઉદ્યમ કરો અને ઉદ્યમ કરીને મેળવો. મેડલ મેળવવાને માટે તેમ કરતાં અનેક આત્માએ મેક્ષ પામ્યા છે.
મોટામાં મોટી સફળતા પણ આરંભમાં એક ક૯૫ના કે સવન હોય છે. વિચાર એ સત્યતાનું બીજ તથા કોઈપણ ભાવનાના અસ્તિત્વનું મૂળ છે.
- જ્યાં સુધી મનુષ્ય પોતાની ભાવના યા મને સિદ્ધિનું લય કાયમ નહીં કર્યું હોય, ત્યાં સુધી પહોંચવાનો યત્ન નહી કર્યો હોય ત્યાં સુધી તે ઉન્નતિ માર્ગોમાં પ્રવાસ કરી શકશે નહિં.
ઉદ્યોગથી સર્વ કાર્યો સિદ્ધ થાય છે. પરંતુ મનોરથ માત્રથી સિદ્ધ થતા નથી. જેથી મનુષ્ય પિતાની વિચાર સ્થિતિ તપાસવી જોઈએ. તમારા વિચારે ખરાબ હેય કે સારા હોય કે મિશ્ર હોય પરંતુ તેની મૂળ સ્થિતિ અવશ્ય જેવી જોઈએ.
મનુષ્યની વર્તમાન દશા ગમે તેવી હોય, પરંતુ તેના પિતાના વિચાર કલપના ભાવનાના બળથી અધમ દશાને પ્રાપ્ત થશે, અથવા તેજ સ્થિતિમાં રહેશે અથવા ઉન્નત દશાને પણ પહોંચી જશે.
અજ્ઞાન મનુ સત્ય વસ્તુને જોઈ શકતા નથી, પરંતુ તે તેના બાહ્ય પરિ. સુમને જુએ છે. કે જેને તે દેવ, ભાગ્ય તથા સંગ કહે છે. પરંતુ તે કોઈપણ સ્થિતિનાં પરિણામ પ્રાપ્ત કરનારના માર્ગમાં આવેલી કઠિનતાઓ, તેમજ નિષ્કલતાઓનો વિચાર કરતા નથી. તેવા મનુષ્યએ તે સ્થિતિ પ્રાપ્ત કરવા માટે કેવાં કેવાં સાહસો, ઉદ્યોગે કર્યો હશે તેને વિચાર કરી શકતા નથી.
જ્યાં જ્યાં યત્નો થાય છે ત્યાં ત્યાં પરિણામ અવશ્ય હોય છે. પરિણામ ઉદ્યોગ શક્તિને આધિન છે. તેથી જ જૈન શાસ્ત્રકારે પાંચ નિમિત્ત કારમાં જીવો માટે ઉદ્યમ બળવાન કહે છે. છતાં પણ પાંચ કારણે વગર કાર્યસિદ્ધિ તે થતી જ નથી તે ચોક્કસ છે. ધન વિદ્યા, અને આત્મા સંબંધી શક્તિઓ ઉદ્યમનાંજ ફળ છે. મોક્ષ પ્રાપ્ત કરવા માટે પણ (અષ્ટ કર્મ ક્ષય કરવા માટે પણ) અપરિમિત ઉદ્યમ કરવો પડે છે. અને તેવા અનેક મહાન પુરૂના ચરિત્રો જેન શાસ્ત્રમાં મેજુદ છે. જેથી દરેક મનુષ્ય પોતાના મનમાં યોગ્ય વિચાર કરી ઉચ્ચ પ્રકારની ભાવના બાંધી ઉદ્યમ કરતાં તેની સફલતા મેળવવી જોઈએ.
For Private And Personal Use Only