________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
ન્યાય ગ્રંથકત કથન પ્રમાણે કદાચ ઉત્તર મળે છે પણ તે ઉત્તર કરવાનું કારણ? પ્રશ્ન માત્ર જ હોય છે.
વળી રક્ષક તરીકે તેને માનીયે તો જીવોને સુખી, દુ:ખી, કંગાલ, રોગી, બનાવવાનું કારણ શું? ( ટુર્વ તૌર્ય. ) જીવને જન્મથી હર્ષ અને મૃત્યુથી ખેદ આપવાનું શું કારણ છે? એક સામાન્ય હૃદયના પિતાને પણ ધેળા કે કાળા કરામાં તફાવત હોતા નથી તે શું કર્તાને જીવે પર દ્વેષ સંભવી શકે ? બુદ્ધાવતાર વિષને અવતાર મનાય છે અને કહેવાય છે કે–વિષ્ણુને બુદ્ધધર્મ ચલાવવાની ઈચ્છા ન હતી; છતાં બદ્ધધર્મ થયો. તે આ પ્રમાણે પ્રભુ પર અજ્ઞાનતા કે અસર્વજ્ઞતાનો દોષ આવે અને તેને જગતકર્તા માનીયે તે શું પ્રભુના નામની કીંમત નથી ઘટાડતા ? વળી વેદની દરેક ભૂલે દેખાડનાર બીજા ધર્મો પણ જગન્નીયંતા કોઈ હોય તો શા માટે ઉપજ ? પ્રથમ દુષ્ટને જન્મ આપે પછી તેને નાશ કરવા પ્રભુને આવવું પડે એ પણ કર્તાની સત્તા કેટલી અંકાવે છે? વળી કેઈને સ્વર્ગ આપવું ને ઠેષ–ોધ માનાદિ જગતમાં બનાવીને તે દ્વારા બીજાને નરકમાં પહોંચાડવા આનું કારણ શું? કદી જીવોના કર્મના દોષ ઠરાવીએ તે પછી જગતનિયંતાનું બીરૂદ કર્મને આપી શકાય. બીજી કોઈ વ્યક્તિને તેમાં હક્ક નથી. વળી કર્મથી સુખ દુખ આદિ થાય છે. સ્વર્ગ નરકાદિની પ્રાપ્તિ થાય છે તે પછી જગતકતનું શું કામ છે ? આ પ્રમાણે પ્રશ્ન પરંપરાને સર્વમાન્ય ઉત્તર મળવો મુશ્કેલ છે, માટે વીતરાગ કે ઈવર ( ઉત્તમ જીવ) ઉપર જગતકર્તાની આળપંપાળને આરોપ મૂકો એ ઠીક નહિ કહેવાય. વળી એજ વાત માટે જુદા જુદા આરે બહાર પડે છે. તે સત્ય શું માનવું તે બુદ્ધિમાનોએ વિચારવા જેવું છે. એટલે બદ્ધદર્શનમાં કઈ જગત્કર્તાને સ્વિકાર કર્યો નથી.
૪૮. બુદ્ધ દર્શનના ધર્મ સંપ્રદાયના શુન્ય પુરાણના આધારે માન્યતા છે કે પ્રથમ કાંઈ ન હતું, બધું શુન્ય હતું. નીરંજન પુરૂષ નીરમાં હતે. ધર્મ નીરંજન દેવે બ્રહ્માસને બેસી યેગમાં ૧૪ યુગ કાઢયા. ત્યાર પછી “હાઈ” બોલતાં એકદમ ઉલૂક (ઘુડ) થયું.-આ ઉલુક મુનિએ ૧૪ યુગ ભૂખ્યા રહી અંતે ખેદિત બની પ્રભુ પાસે ખાદ્યની માગણી કરી. પ્રભુનું ભાતું માત્ર પોતાનું થુંક હતું. પ્રભુએ તે થુંક ઉલુક મુનિને આપ્યું. પણ તેના એકાદ બે છાંટા ઉલુકના મુખની બહાર પડયા, જે સાગર સમુદ્ર રૂપે બની ગયા. આ સાગરના પાણીમાં બને (નીરંજન દેવ અને ઉલુક મુનિ) ભાસવા લાગ્યા. વળી ઉલુક મુનિ અતિ કલાત બની ગયા, એટલે તેની એક પાંખ તેડી પાણીમાં ફેકી, એટલે ઉલુક રષ્ટિ બની. પછી હંસ સુણી બની. હંસે ૧૪ યુગ સુધી પ્રભુનું (વાહન બની ) સેવા કરી, પછી પ્રભુને હડસેલી, આકાશમાં ઉડી ગયો. એટલે પ્રભુએ ક૭૫ (કાચબે ) સૃષ્ટિ કરી તેણે પ્રભુને ચૌદ યુગ પછી થાપ આપી, એટલે નીરંજન પ્રભુ ખૂબ મુશ્કેલીમાં
For Private And Personal Use Only