________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૨૪૮
શ્રી આત્માન; પ્રકાશ
વિવરણમાં અનેક નવીન સત્ય વૃતાંત બહુાર પાડેલ છે. નાનાઘાટની લીપીને પ્રથમ પ્રાચિન લીપી તરીકે માનીએ તે માય સમ્રાટ અશેક પછી ઐતિહાસિક સ્વ રૂપમાં આ ખારવેલ ટીપીને બીજી પ્રાચિન લીપી તરીકે માની શકાય. આ લીપી ઈ. સ. પૂર્વે ૧૬ વર્ષે અધ માગધી અને જૈન પ્રાકૃત ( જુની બંગાળી ભાષાને નમુના ) ભાષાના લક્ષણવાળી અપભ્રંશ પ્રાકૃત ભાષામાં ખાદાયેલ છે. તમાં કલિંગપતિ સમ્રાટ ખારવેલાની પ્રત્યેક વર્ષની ગૈારવકથા કાતરાયેલ છે. મા નીરવ ગુફા નિરવપણે ખારવલની ગારવકથા ઉચ્ચારો રહેલ છે. ખારવેલ પંદરમે વર્ષે ચુવરાજ પદે અધિષ્ઠિત થયા, અને ચાવીશમે વર્ષે એને રાજ્યાભિષેક થયા હત
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૧) પછી પહેલે વર્ષે પત્રનના ફાનથી જર્જરિત થએલ કલિંગ રાજ ધાનીને સુધરાવી હતી. પુનઃ ઠિત કરીને કલિંગના ૩પ લાખ મનુષ્યને સતાષ થાય તેવુ કાર્ય કર્યું હતું .
(૨) ખીજે વર્ષે પશ્વિમના પ્રશ્નલ વિરોધી સાતકી રાજાને તિરસ્કાર કરી પશ્ચિમમાં સૈન્ય ચલાવ્યુ હતુ. તેમજ કસ્પપ ક્ષત્રિયાની સહ્રાયથી મસિકની રાજધાનાને નાશ કર્યો હતે.
(૩) ત્રીજે વર્ષે ગાંધ વિદ્યા સાધના કરી હતી.
(૪) ચાથે વર્ષે ( અનુમાન થાય છે કે ) વિદ્યાધરાનું મંદિર શેાધીને તેને સમરાવ્યુ હતુ. તેમજ રાષ્ટ્રિક અને ભેાજક પર વિજય પ્રાપ્ત કર્યાં હતા.
( ૫ ) પાંચમે વર્ષે ત્રણસે વર્ષ પૂર્વે નદરાજાએ ખાદાવેલ ખાળ ( નહેર ) ને ત્યાંના સુલીઆ રાડથી રાજધાની પ તની વૃદ્ધિ કરી હતી.
(૬) છઠ્ઠું વધે નગરના માણસાને અનુકુળ સાધનેા કરી આપ્યાં હતાં. (૭) સાતમે વર્ષે ( અસ્પષ્ટ લીપી છે. તાપણુ સમજી શકાય છે કે ) વિવાહ કર્યાં હતા.
(૮) આઠમે વર્ષે મગધ પર ચઢાઈ કરી ખરાખર પર્વત ( ગારથગીરી ) સુધી આગળ વધીને ગયાથી પાટલીપુત્ર સુધીના માર્ગ શત્રુઓને નાશ કરીને નિષ્કટક કર્યેા હતેા, અને તેના પ્રતિદ્વેદી રાજગૃહાધિપતિ બહુપતિ મિત્ર ( પુષ્પ મિત્ર ) મથુરામાં નાશી ગયે હતા.
( ૯ ) નવમે વર્ષે કપતરૂ ધૃત- હાથી, ઘોડા, ગાય, પ્રવાલ વગેરે બહુમૂલ્ય વસ્તુઓનુ મહાદાન, બ્રહ્મદેાજન, ભૂવનેશ્વર પાસેની પ્રાચી નદીના બન્ને કિનારે ૩૫ લાખ મુદ્રાએના વ્યય કરીને વિજયપ્રસાદ મેળવ્યા હતા. (તેાષાલી–પાઉલી) ( ૧૦ ) આય઼વ માં સૈન્ય માલ્યુ હતુ. ( અસ્પષ્ટ લીપી છે ).
( ૧૧ ) એકાદશમે વર્ષે પૃથુદગલ નગરમાં ૧૩૯૦ વર્ષો પૂર્વે ઉત્પન્ન એલ, અને પ્રાચિન રાજ્યવગે મનાવીને પ્રતિષ્ઠિત કરેલ કેતુભદ્ર ( ? ) રાજાની કાષ્ટમૂર્તિને લઇ આન્યા હતા અને તેને વરઘેાડા ચડાજ્યેા હતા, જેથી નગરના લેાકેા બહું આનંદિત થયા હતા.
For Private And Personal Use Only