________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૨૪૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
હું
ધ રત્નસૂરિએ સંઘપત્તિ ધનરાજના સધમાં આખુ વગેરે તીથાંની જાત્રા કરી. તે સઘ સાથે મેદપાટ ( મેવાડ ) માં જઇ ચિત્રકૂટ ( ચિતેાડ ) પર્યંત ગયા, ત્યાં તે વખતના મહાન્ સગ ( સ ંગ્રામસિંહુ ) રાણા ( રાજ્ય સ. ૧૫૬૫ થી ૧૫૮૬) એ મહા ઉત્સવથી પુર પ્રવેશ કરાવ્યેા. તે નગરમાં તે વખતે પ્રખ્યાત ક્રમાં શાના માપ તેાલાશ હુ રહેતા હતા, તે સૂરિજીની ભક્તિ કરવા લાગ્યા. રાજસભામાં પુરૂષોત્તમ નામના બ્રાહ્મણને સૂરિએ પરાજિત કર્યાં. તેાલાશાહે શત્રુ જયપર થયેલ પ્રથમ વસ્તુપાલે ( સ. ૧૨૯૮ ) કરાવેલી પ્રતિમા અને ત્યારપછી સ`ગ્રાસિંહુ સનીએ સ’. ૧૩૭૧ માં ઉપરોકત રત્નાકરસૂરિજ પાસે પ્રતિષ્ઠિત કરાવેલી પ્રતિમા પર મુસલમાનેાએ આક્રમણ કરેલ હાવાથી તેના ઉદ્ધાર કરવાની ઈચ્છા કરતાં ધનરત્નસૂરિએ જણાવ્યુ` હતુ` કે તે મનેાથ તેના પાંચ પુત્રામાંથી સાથી નાના કર્માશા પૂર્ણ કરશે. અને તેની પ્રતિષ્ઠા પોતાના શિષ્ય કરશે. પેાતે ત્યાં વિનયમ’ડન પાઠકને રાખી સંઘ સાથે ચાલી નીકળ્યા. તે પાઠક પાસે કર્માશાએ ધાર્મિક અભ્યાસ કર્યો. આ ધનરત્નસૂરિના એ પ્રધાન શિષ્યેા હતા વિદ્યામ’ડન ( કે જેને સૂરિએ આચાર્ય સ્થાપ્યા ) અને બીજા ઉપકિત વિનયમંડન ઉપાધ્યાય પડક વિદ્યામંડનસૂરિ-ગુજરાતના બાદશાહુ બહાદુરશાહ જ્યારે પેાતાના મેટા ભાઇ સીકંદર ગાદીપર હતા ત્યારે તે રીસાઇ ચિતાડ ગયા, તે વખતે કર્માશાએ એક લાખ રૂપીયાની મદદ કરી. પછી જ્યારે બહુાદુરશાહ બાદશાહુ થયા ત્યારે કર્માશાને બેલાવી તેણે અહુ માન આપ્યું. કર્માશાએ ફરમાન લઇ શત્રુંજય પર ઋષભ તથા પુંડરીકની મૂર્તિની સ. ૧૫૮૦ વૈશાક વિદ ૬ રિવવારને દિને પ્રતિષ્ઠા કરી. અને તે આ નિધામ ડનસુરને હસ્તેજ કરવામાં આવી. આ પ્રતિષ્ઠાની પ્રશસ્તિ વિનયમંડન ઉપાધ્યાયના શિષ્ય વિવેકધીરે વિસ્તારથી સુંદર સ ંસ્કૃત કાવ્યમાં ચી છે. આ વિદ્યામંડસૂરિ પેાતાના નામના—કીર્તિના લેાભી-ઝૂખ્યા નહિજ હતા. આવી મહાન પ્રતિષ્ઠા પાતે કરી છતાં પોતે પેાતાનું નામ તેમાં કાતરાગ્યું નથી. કવિ વિવેકધીરે જણાવ્યું છે કે
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
नालीलिखश्च कुत्रापि हि नामं निजं गभीरहृदयास्ते । प्रायः स्वोपज्ञेषु च स्तवेषु तैर्नाम न न्यस्तम् ॥। १३३ ।।
પોતે એટલા ગંભીર હૃદયના હતા કે ગમે ત્યાં પણુ પાતાનું નામ લખ્યુંલખાવ્યું નથી, તે ત્યાંસુધી કે પેાતાનાં રચેલાં સ્તનનેમાં પણ પેાતાનું નામ પ્રાયફ્ તેમણે નાંખ્યું નથી,
આ સૂરિને શિષ્યેા નામે જયમંડન, વિવેકમંડન, રત્નસાગર, સભાગ્યરત્ન - પછી થયેલા સૂરિ) સાભાગ્યમંડન હતા, કે જે બધા ઉકત ઉત્સવ પ્રસ`ગે હાજર
For Private And Personal Use Only