________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ઐતિહાસીક સાહિત્ય.
૧
દાન દેવાની ઇચ્છા થાય. આ ઉપદેશથી વસ્તુપાળને પણ શ્રદ્ધા થઈ ગઈ કે લક્ષ્મીનું આભરણુ દાન છે. અને તેને અને ભાઇઓએ સફળ પણ કરી બતાવ્યું. અનેક દાનશાળા કે જ્યાં સદાકાળ અન્નપાણી અપાય તેવી ઉઘાડી. રસાયાને પણ હુકમ કર્યો કે સર્વ જીવાત્મા અમારે સમાન છે, માટે જેથી યાચક ગમે તેવી હાલતમાં આવે તેમને મેઢે માંગી વસ્તુએ ખવરાવવી. ગાયા વગેરે ચેાપગા જનાવા, કબુતર વગેરે પક્ષીએ સર્વ જીવાને દાન આપેા. મનુષ્યેાની વિશેષ ભક્તિ કરો, કારણકે તેના જીવવાથી તે અન્ય જીવાનુ રક્ષણ કરશે. સર્વ જીવેાને અન્ન શુદ્ધ કરી ખવરાવા, પાણી ગળીને પાએ. સાર્વજનિક દવાખાનાં ખાલી તેમાં વિદ્વાન વેદ્યો દાખલ કર્યાં. બીમારની સારવાર માટે તેમાં કરા રાખ્યા. જનાવરેાની પણ ચિકિત્સાના સાધના બનાવ્યા. અને દવાખાનાના નાકરાને આજ્ઞા કરી કે અલ્પ રભથી ઓષધીએ તૈયાર કરવી, મતલકે ધર્મ સાચવીને દરેક કાર્યો કરવાની રજા આપી. અને બંધુએએ તે તમામ ખાતા ઉપર દેખરેખ રાખવા માંડી, નવતત્ત્વના ત્રીજા પુણ્ય તત્ત્વમાં જે નવ પ્રકારા પુણ્યધના બતાવ્યા છે તે તમામ પ્રકારાએ મંત્રીરાજ વસ્તુપાલ, તેજપાલ પુણ્ય ખાંધવા લાગ્યા, શરદીના વખતમાં લાખા રૂપીયાના કપડા ગરીબેને આપતા હતા. મુનિમહારાજાએને શુદ્ધ નિર્દોષ કલ્પનીય માહાર, વસ્ર આપવાનુ તે તેનું પરમ કવ્યંજ હતું. જ્યાં સાંભળવામાં આવે કે મનુષ્ય અને પશુ માટે પાણીની તંગી છે, ત્યાં તત્કાળ કુવા, તળાવ કરાવી ખેાટ પુરી પાડતા હતા. મ`ત્રીરાજે હજારા જળાશયા નવા ખાદાવ્યા, અનેક રીપેર કરાવ્યા. હજારો ધર્મશાળાએ બંધાવી.
વસ્તુપાળ, તેજપાળના અનુપમ ચરિત્ર માટે કીર્તિકોમુદિ, સુકૃત સાગર, વસંત વિલાસ, વસ્તુપાળ તેજપાળ પ્રશસ્તિ વગેરે અનેક પ્રથા છે, જે જોવાથી જણાય છે કે વસ્તુપાળ, તેજપાળ ખરેખર ધર્મરત્ન હતા અને ધર્મ માટે તન, મન, ધન કુરબાન કરી દેતા હતા. વળી ખારવ્રતધારી શ્રાવક હતા. પાંચમી તપ, વીશ સ્થાનક તપ, અને ચોદશી તપ નિરતિચારપણે પૂર્ણ કર્યા હતા. વસ્તુપાળને લલિતા દેવી અને સોખ્યલતા નામની બે સ્ત્રીએ હતી. લલિતાદેવીએ નવકાર મંત્રના તપની આરાધના કરી હતી અને સોખ્ખદેવીએ નવકાર મંત્રને કેટિ જાપ કર્યા હતા.
79
નવકાર મંત્રની મારાધના વિધિ આ પ્રમાણે છે. નવકાર મંત્રના ૬૮ અક્ષરે છે. જેમાં પ્રથમ “ નમે અરિહંતાણ ના સાત અક્ષરા છે તેા સાત ઉપવાસ કરવાથી પ્રથમ પદની આરાધના થાય છે, બીજા “ નમે સિદ્ધાણુ ” પદ્મના પાંચ અક્ષરે છે તેથી પાંચ ઉપવાસ કરવાથી તે પદની આરાધના થાય છે, એમ
For Private And Personal Use Only