Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માન પ્રાપ્તિને માગ.
જંદગીમાંથી જતી રહે તે પછી જીંદગીમાં જીવવા જેવું શું રહ્યું? પિતાને સર્વત્ર શૂન્યતા ભાસે પોતે કોઈ મહાન અંધકારમાં ગબડી પડયો હોય તેવું લાગે. પોતે શા માટે જીવવું તે પ્રકારની વિમાસણમાં તે પડે. સામાન્ય માનવી વાસનામાં લુબ્ધ બની જીવન ગુજારી શકે છે. પછી તે વાસના કોઈપણ પ્રકારની હાય. નીચ પ્રકારની હોય કે ઉચ્ચ પ્રકારની હોય. આ આપણા જન્મ મરણનું ચક્ર ચલાવે છે કે! તેને વિચાર સામાન્ય માનવીએ દીર્ધદષ્ટિએ કરેલું હેત નથી અને તેથી તે વાસનાને બાઝી પડેલો છે. જન્મ મરણનું ચક ચલાવનાર વાસના છે. જે માનવી વાસનાથી મુક્ત થાય તે જન્મ મરણથી મુક્ત થાય અને કૈવલ્ય પદને પામે. પણ પોતામાં કઈ કઈ જાતની વાસના છે, પોતે વાસનાથી ભિન્ન છે, તે વાસનાને દૂર અમુક રીતે કરી શકાય, તે દૂર કરવાને આખા જીવનભર જ્ઞાનપૂર્વકનો સખત પ્રયાસ જોઈએ અને કદાચ એક અંદગીએ પા૨ ન આવે તો તેથી હારી નહિ જતાં અનેક જીવન સુધી પણ આંતર યુદ્ધ કરવાની તૈયારી જોઈએ, શ્રદ્ધા જોઈએ, ગુરૂ દેવને શરણે જવું જોઈએ, તીર્થકરોને પ્રેમાળ હાથ જોઈએ, વિગેરે બાબત સામાન્ય માનવી સમજતો નથી. પરંતુ આપણે આ બાબતે વિષે યતકિંચિત્ પy સમજીએ છીએ, આપણને આત્માનંદ પ્રાપ્તિના માર્ગ પર જવાની આતુરતા છે, ધન છે, તે આપણે આ બાબતે સારી રીતે સમજવી જોઈએ અને સમજીને જ્ઞાન પૂર્વક જીવન ગાળવાને તૈયાર થવું જોઈએ.
આ વિશ્વમાં માનવીની કૃતિમાં વાસનાનું સ્થાન કયાં છે તે જરા સમજવા પ્રયત્ન કરીએ. વાસનાને એક રમકડાનું સ્થાન આપવામાં આવ્યુ છે. જેવી રીતે એક પ્રેમાળ સુજ્ઞ માતા પિતાના વારા બાળકને ચાલતા શીખવવા માટે એક રમકડાં પછી બીજું રમકડું આગળ ધપે જાય છે અને બાલકના પ્રયાસને અંતે બાલક માતાની સહાય વગર પણ ચાલતા શીખે છે, તેવી જ રીતે વિકાસક્રમમાં આગળ વધારવાને પ્રભુ ઈચ્છે છે. જેમ માતાને હેતુ બાલકનું શ્રેય કરવાનું છે તેમ પ્રભુને હેતુ પણ જીવાત્માનું શ્રેય કરવાનું છે. જેમ બાલકને પ્રયાસ કરતાં દુ:ખ પડે છે પણ તે દુઃખથી શક્તિ આવે છે, તેમ જીવાત્માને પણ અનેક જન્મમાં પ્રયાસ કરતાં દુઃખ પડે છે, પણ તે દુઃખદ્વારા જીવાત્માની શક્તિને વિકાસ થાય છે, સુખદ્વારા પણ જીવાત્માને વિકાસકામમાં આગળ વધારવામાં આવે છે. જે સુખ દેહની દષ્ટિથી સુખ હોય; પરન્તુ વસ્તુત: તે ખરૂં સુખ હોતું નથી. જેને એક માનવી સુખ માને છે તેને બીજે માનવી સુખ માનતા નથી. એકનું સુખ બીજાને મન દુ:ખ સમાન લાગે છે. સુખ કે દુઃખ એ અમુક કોટીએ અમુક અમુક અંશે રહે છે. જેમ જેમ વિકાસક્રમમાં આત્મા આગળ વધતા જાય છે તેમ તેમ સુખ દુઃખના પ્રકાર પણ બદલાતા જાય છે. એક સમયનું માનેલું સુખ બીજી સ્થિતિમાં સુખ રતું નથી. સુખ અને દુ:ખના આરા વાસના ચલાવે છે. જેમ વાસના શુદ્ધ તેમ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531240 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 021 Ank 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1923 |
| Total Pages | 30 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |