________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૧૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
ધીમે નતા થઈ. પરંતુ પાંચમા આરાની અસરે હિંદુસ્થાન ઉપરજ થઈ. અને યુરોપ અમેરીકા ઉપર તેની શું બિલકુલ અસરજ ન થઇ? આપણું કરતાં તેઓ વિશેષ ઉન્નતિ ભોગવે છે તેનું શું કારણ?
આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ અને આધિભૌતિક [ આર્થિક ઉન્નતિ ] બંને ઉન્નતિની ભિન્ન ભિન્ન દિશા છે તે ખ્યાલમાં ન રહેવાથી, આ પ્રશ્ન થે તદ્દન સ્વાભાવિક છે. તેથી આ ગુંચવાડો જેના જેના મનમાં હોય તેના મનનું સમાધાન કરવું, એ મારી ફરજ સમજુ છું.
વિચાર કરતાં પ્રશ્ન ગંભીર છે. તેનો જવાબ આપ પણ. એટલેજ ગંભીર છે તેથી જવાબ આપવામાં બહુજ સંભાળ રાખવી જોઈએ જવાબ ન આપી શકાય તેમ હોય તે, તે બાબત પોતાની અશક્તિ કબૂલ કરી મન રહેવું જોઈએ. ગમે તેવી રીતે જવાબ આપીને કદાચ સામાના મનનું સમાધાન કરી શકાય. પરંતુ વસ્તુ સ્થિતિથી વિરૂદ્ધ જતાં લાભને બદલે નુકસાન થાય છે. વસ્તુસ્થિતિથી વિરૂદ્ધ જવું એજ જુઠાણું. તેને માટે બરાબર સંભાળ રાખવી જોઈએ.
મહાવીર પ્રભુ સમકાલે હિંદુસ્થાનની પ્રજા ચાલુ સમયની કરતાં દરેક રીતે સુખી અને સુધારાસંપન્ન હતી. પ્રજામાં શરીરની ઐઢતા, શરીરબળ, વ્યક્તિ સ્વાતંત્ર્ય વિગેરે ઉંચા પ્રકારના હતા. આ બાબતમાં યુરોપની તે વખતની પ્રજા પણ તેવીજ હતી. માત્ર હિંદુસ્થાનમાં આધ્યાત્મિક શક્તિ બહુજ ઉંચા પ્રકારની હતી. તેને બદલે ગ્રીસ, રોમ વિગેરે યુરોપના સ્થળમાં પણ કેટલેક અંશે આધ્યાત્મિક શક્તિ હતી, છતાં હિંદુસ્થાન સર્વોપરિ હતું.
હિંદુસ્થાનમાં જેમ પંચમ આરાને પ્રભાવે શરીરની પ્રઢતા, શરીરબળ, વ્યક્તિ સ્વાતંત્ર્ય વિગેરે કમી થતા ગયા તેજ પ્રમાણે યુરોપમાં પણ બન્યું. હાલના યુરોપીય શરીરના બંધારણમાં અને પૂર્વ કાળના યુરોપીય મનુષ્યના શરીરના બાંધામાં આપણું પેકેજ ફેર પડ્યોજ છે. માનુષી વ્યક્તિ સ્વાતંત્ર્ય ઘટયું છે. કેમકે દિવસે દિવસે બંધારણે વધ્યા છે. કોઈ ભાઈ કહેશે કે ઈગ્લાંડ વિગેરેના મૂળ વતનીએ તદ્દન જંગલી હાલતમાં હતા. અને રંગેલા પત્થરો બાંધીને શરીર શણગારતા, પરસ્પર લડતા, અને અતિ ક્રૂર હતા.
અરે ભાઈ, એમ છતાં પ્રેમ અને સ્નેહ પણ શરીરના પ્રમાણમાં તેઓનાં પ્રબળ હતા, તે બહુજ બચાવ કરતા હતા, તેઓની માનુષી શક્તિ ખૂબ હતી, એવી સ્થિતિમાં પણ તે લેકે પોતે પોતાને બચાવ કરી જીવન ટકાવી શક્તા. જે માત્ર તેઓમાં સદગુણને વાસ થાય તે સારી રીતે તે સદગુણે ભાવી શકે તેટલી તેઓની તાકાત હતી. હાલ આપણે સદગુણેની કિંમત સમજીએ છીએ. પરંતુ આચરતા ધ્રુજ છુટે છે. જે તેઓને સુધારાને સંપર્ક થાય, અને તેઓને ગમી જાય તે આપણું હાલના મનુષ્ય કરતાં વધારે સારી રીતે દીપાવી શકે. પરંતુ
For Private And Personal Use Only